آژانس هواپیمایی مارال گشت پارس

طاق بستان کرمانشاه یادگار ارزشمند ساسانیان

طاق بستان، یک یادگار تاریخی از زمانهای گذشته و از دوران ساسانیان که در قرن سوم میلادی ساخته شده، است. این مجموعه در شمال غربی شهر کرمانشاه و در دامنه ی کوهی به همین نام قرار گرفته است. در طاق بستان می توان سنگ نگاره هایی که نشان دهنده ی تاج گذاری خسرو پرویز و اردشیر دوم و شاهپور دوم و سوم است را دید. سنگ نبشته ها هم که بخش دیدنی دیگری از این بنای تاریخی است. در واقع طاق بستان از ۲ طاق بزرگ و کوچک تشکیل شده است که روی طاق بزرگ تر می توان تاجگذاری خسرو پرویز و روی طاق های کوچک تر، تاجگذاری شاهپور دوم و سوم را دید، همچنین سنگ نگاره ای که مربوط به تاج گذاری اردشیر دوم است هم به چشم می خورد. روی طاق بزرگ دقیقا چه چیزی قرار دارد؟ در ورودی طاق می توان تصاویری کنده شده روی سنگ از فرشتگان بالدار، تصاویری از شکار و فیل و اسب دید که می توان آنها را نشانی از مراسم شادی دانست. همانطور که در بالا گفته شد، این مجموعه دارای یک طاق بزرگ است که روی آن، تاجگذاری خسرو پرویز به چشم می خورد و می توان آن را مهم ترین اثر طاق بستان دانست. در این طاق ۳ تندیس وجود دارد که فروهر در سمت راست، آناهیتا در سمت چپ و شاه در میان آنها قرار گرفته است. با فروهر که مطمئنا آشنا هستید، آناهیتا هم فرشته ی آب و سمبل سرسبزی است. زنانی که در حال نواختن چنگ و دیگر آلات موسیقی هستند، بخش دیگری از زیبایی های طاق بستان هستند. در زیر نقش تاج گذاری خسرو پرویز، فردی سوار بر اسب قرار دارد که مشخص نیست که این سوار چه کسی است یا یک رزم جوست یا خسرو پرویز یا پیروز ساسانی. اما نشان دهنده ی فر و قدرت شاه و ایرانیان است. روی طاق کوچک دقیقا چه می بینیم؟ طاق کوچکتر، دارای سنگ نبشته ها و کتیبه هایی است که به خط پهلوی نوشته شده اند، بخش دیگری از این طاق مختص به سنگ نگاره هایی از تاجگذاری شاهپور دوم و سوم است. سنگ نگاره ای که از دوران قاجار است! جالب است بدانید در بخش دیگری از طاق بستان، سنگ نگاره ای وجود دارد که متعلق به دوران قاجاریان است و با کتیبه ای که به خط نستعلیق است، حجاری شده است که نشان دهنده ی مجسمه ی پسر فتحعلی شاه قاجار است و در کنار او شعری نوشته شده است. طبق این شعر، محمد علی میرزا که پسر فتحعلی خان قاجار باشد، خسرو پرویز را دربان خود می داند و طاق بستان را به کوه طور تشبیه مرده است! طبق گفته هایی، فرشی از جواهر روی کف طاق بستان بوده است که در جریان حمله ی اعراب، میان فرمانده های عرب تقسیم شده است.

ادامه

بندر چابهار، بهشت گمشده ایران

بندر چابهار (چاه بهار، چهار بهار) یکی از شهرهای استان سیستان و بلوچستان و تنها بندر اقیانوسی ایران است که با وسعت 17155 متر مربع در 60 درجه و 37 دقیقه طول و 25 درجه و 17 دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد. این بندر از شمال با بمپور، سرباز و راسک، از جنوب با دریای عمان، از شرق با پاکستان و از غرب با بندر جاسک و میناب همسایه است. از آنجا که بندر چابهار نزدیک‌ترین مسیر دسترسی کشورهای افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان به آب‌های آزاد است، اهمیت زیادی دارد و یکی از پر رونق‌ترین بنادر کشورمان می‌باشد. تاریخچه بندر چابهار اطلاعات دقیقی در مورد پیشینه شهرنشینی این بندر در دست نیست؛ اما شواهد به دست آمده نشان می‌دهد که این بندر از دیرباز حائز اهمیت بوده است. در سال 1270 هجری قمری ابراهیم خان بهزادی بمی از سوی دولت قاجار به حکومت بمپور منصوب شد، وی در زمان حکمرانی به بمپور توانست بلوچستان را جزئی از خاک ایران کند. در سال 1281 هجری قمری، ابراهیم خان مرز ایران را تا نزدیکی چابهار و گواتر گسترش داد، اما چابهار همچنان تحت تسلط اعراب باقی ماند. سرانجام در سال 1289 دولت مرکزی ایران مداخله کرد و حکمران بمپور توانست چابهار را به تصرف درآورد؛ از آن زمان تاکنون چابهار جزئی از خاک کشورمان است.در سال 1352 هجری شمسی طرح جامع راه اندازی بندر چابهار آغاز شد و در همین راستا قراردادهایی نیز با پیمانکاران منعقد گردید، پس از پیروزی انقلاب اسلامی چند سال عملیات راه اندازی بندر متوقف شد پس از آن مجددا این پروژه از سر گرفته شده و در سال 1362 عملا به بهره برداری رسید. البته تکمیل این پروژه تا چند سال بعد نیز ادامه پیدا کرد. جاذبه های طبیعی و تاریخی چابهار بندر چابهار در تمام فصول سال آب و هوای معتدلی شبیه به آنچه در فصل بهار تجربه می‌شود را دارد، به همین دلیل آن را چهاربهار نیز می‌نامند. علاوه بر آب و هوای مطلوب و موقعیت راهبردی حائز اهمیت، این بهشت گمشده ایران جاذبه های گردشگری کم نظیری نیز دارد که هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود می‌کشاند. از جمله زیباترین جاذبه‌های گردشگری این بندر می‌توان اشاره کرد به قلعه پرتغالی‌ها، قلعه پیروزگت، گل افشان، کوه‌های مینیاتوری (کوه های مریخی)، تالاب لیپار، موزه محلی چابهار، انجیر معابد، منطقه گاندو، بندر گواتر، مسجد جامع تیس، مسجد جامع دزک، غارهای بان مسیتی، گورستان‌های تاریخی روستای تیس، گورستان دشتیاری و گورستان تپه نهادی. چابهار علاوه بر جاذبه‌های گردشگری، صنایع دستی زیبا و غذاهای محلی لذیذی نیز دارد که بسیار مورد توجه گردشگران است. هتلداری در بندر چابهار همانطور که گفته شد بندر چابهار هر ساله میزبان گردشگران زیادی است، طبیعتا برای پذیرایی از این مسافران به هتل های مناسبی نیز احتیاج خواهد بود. از این نظر چابهار شرایط خوبی دارد و هتل‌های چابهار توانسته‌اند رضایت میهمانان را فراهم کنند..

ادامه

تالاب لیپار چابهار

از جاذبه های شگرف چابهار میتوان به تالاب لیپار اشاره نمود. تنگه ای که در دره ای مشرف به کوه قرار دارد. آب دریای عمان در این تالاب به صورت ایستا شده است و مکانی مناسب برای زندگی گیاهان و جانوران به وجود آورده است. تالاب در مسیر جاده ی ساحلی چابهار به گواتر در ساحل دریای عمان قرار دارد. برای بازدید از چابهار با مارال همراه باشید. برای مشاهده ی پدیده ای نادر با نام جذر و مد قرمز به چابهار سفر کنید. بهترین مکان برای بازدید از این پدیده ی نادر تالاب لیپار یا همان دریاچه صورتی است. نام گذاری این دریاچه به نام دریاچه صورتی از آن جهت است که به علت وجود پلانکتون های گیاهی زیاد در این منطقه و غنی بودن آب منطقه از مواد آلی و معدنی که از طریق رودخانه ها خورهای متصل به خلیج به این حوزه هدایت می‌شوند، باعث افزایش زیاد تولید بیولوژیكی در بعضی از فصول سال خواهد شد؛ به طوری كه این عوامل به همراه جریانات دریایی حاصل از طوفان‌های مونسون كه از ویژگی‌های منحصربهفرد حوزه اقیانوسی دریای عمان است، موجب افزایش بیش از حد تعداد پلانكتون‌های گیاهی در ماه‌های بعد از فصل مونسون (از اواسط خرداد تا اواسط شهریور ) می‌شود؛ این تعداد در آذرماه به حداكثر میزان خود می‌رسد. کشند سرخ یک نام عمومی است و به تغییر رنگ آب حاصل از شکوفایی و تجمع میکروارگانیسم اطلاق می شود. عبارت کشند در واقع همان جزر و مد و بالا و پایین رفتن سطح آب در دریاها است که در نتیجه جاذبه ماه و خورشید بر سطح کره زمین بوجود آمده و در فواصل زمانی مشخص روی می دهد. پلانکتون ها فاقد قدرت شنای آزاد بوده و با جریانات دریایی از جمله جزر و مد در دریا جابجا می شوند و علت قرارگیری عبارت کشند در ابتدای نام این پدیده موید انتقال جمعیت پلانکونی ایجاد کننده شکوفایی جلبکی توسط جزر و مد است. «نمایی از دریاچه لیپار» از آنجاییکه عامل بوجود آورنده این پدیده یعنی فیتوپلانکتونها دارای رنگدانه هایی با رنگ های مختلف از جمله سبز، آبی، زرد، قهوه ای و قرمز هستند لذا این پدیده به رنگهای متنوعی دیده می شود اما از آنجایی که رنگ قرمز یا سرخ متداول تر است این پدیده را با صفت سرخ می شناسند. کنار این تالاب دشتار قرار دارد که اهالی منطقه به آن عروس نیز می‌گویند. دشتار در زبان بلوچی به دختران جوانی گفته می‌شود که هنوز ازدواج نکرده‌اند. «نمایی از دریاچه لیپار» «نمایی از دریاچه لیپار» «نمایی از دریاچه لیپار» «نمایی از دریاچه لیپار» دلیل این نامگذاری، زیبایی منطقه و درختان سرسبز آن است. این تالاب بنا به پیشنهاد آقای دادکریم شیخ زاده که خود بومی محل و از روستای دمبدف است. و با کمک اهالی و بودجه شخصی و حمایت وزارت نیرو با در اختیار گذاشتن دستگاههای کشاورزی توانست در سال 1362 خورشیدی برابر با 1981 این تالاب را احداث کند. و این تالاب در اوایل احداث و بارندگی خوبی که در محل آن داشت توانست مدت مدیدی منطقه را سبز و پرندگان مهاجر و غیربومی را به این تالاب بکشاند. و بعلت اینکه منطقه چندین سال است خشک و بارندگی کافی نداشته این تالاب هر ساله بشکل خاصی در می اید. ولی اصالت اولیه که همان جمع آوری آبهای سطحی که در زمان بارندگی جاری میشود را داراست. و نیز بی توجه ای مقامات و مسئولین دولتی و اهمیت ندادن به این تالاب در جوار آن به ساخت و ساز پرداخته اند. و هر زمان این تالاب بر اثر بارندگی شکلی خاص بخود می گیرد. که این تالاب باعث میشود نیروگاه گازی که سال 1388 احداث کرده اند در محل آبگیر تالاب قرار گیرد که فوراً مسئولین برای اینکه بفکر تالاب باشند می روند آب تالاب را بوسیله بریدن تاج (هم اکنون 2 عدد لوله 50 اینچی گذاشته اند) باز کنند و آب آن را ظرف مدت کمتر از یک ماه به دریا بریزند. که اینگونه کار نتیجه ای جز از بین بردن محیطی سبز و فرار پرندگان و جانوارانی که حق زندگی در این محل را دارند. از بین میبرد. «نمایی از دریاچه لیپار» تاكنون ۹۳ گونه پلانكتون گیاهی، ۳۱ گروه پلانكتون جانوری، ۶۴ گونه از انواع نرم‌تنان، ۸۵ گونه انواع ماهی، ۲۴ گونه از سخت پوستان، ۱۴ گونه مایوبنتوز و ۴۶ گونه مختلف از جلبک‌ها در آن شناسایی شده‌اند.

ادامه

جزیره مارو؛ تکه‌ای از بهشت در ایران

جزیره مارو هرمزگان ، تجربه‌ سفری تکرار نشدنی در دل خلیج همیشه فارس متاسفانه بسیاری ما هنوز شناخت کافی در مورد جاذبه‌های طبیعی کشور زیبای خودمان نداریم. هر گوشه از ایران جاذبه‌ای انتظار ما را می‌کشد، در حالی که ما آن را در کشور‌های خارجی جستجو می‌کنیم. شاید اکثر ما تنها جزیره‌ای که برای تفریح در ایران می‌شناسیم، جزیره کیش باشد. این در حالی است که کیش تنها بخشی از گنجینه ارزشمند خلیج همیشه فارس به شمار می‌آید. جالب است بدانید در نزدیکی ابوموسی و در دل خلیج فیروزه‌ای همیشه فارس، جزیره‌ای مرجانی خالی از سکنه وجود دارد. جزیره‌ای کوچک که برای یک سفر کوتاه منحصر به فرد ایده‌آل است. این جزیره، جزیره مارو هرمزگان یا جزیره شیدرو نام دارد. جزیره مارو هرمزگان یا همان جزیره شیدرو جزیره مارو هرمزگان یا همان جزیره شیدرو پیش از هرچیز باید بدانیم که این جزیره زیبا در حقیقت چه نام دارد. شیدرو نام اصلی این جزیره مرجانی است که در زبان عامیانه و محلی، آن را «مارو» خطاب می‌کنند. در نتیجه می‌توان گفت که هر دوی این نام‌ها صحیح هستند. جزیره مارو هرمزگان ، در آب‌های نیلگون خلیج فارس قرار گرفته و جزئی از شهرستان ابوموسی به شمار می‌آید. جنس این جزیره از مرجان است و تنها حدود یک کیلومتر مربع مساحت دارد. برای اینکه تصور بهتری از مساحت این جزیره داشته باشید، فرض کنید ۱۰ زمین فوتبال استاندارد کنار هم قرار بگیرند؛ این جزیره مساحتی به همین اندازه دارد. جزیره مارو هرمزگان در ۱/۵ کیلومتری جزیره لاوان قرار دارد. این جزیره در بین گردشگران کمتر شناخته شده است و توریست زیادی را جذب خود نمی‌کند. به همین دلیل خوشبختانه هنوز هم طبیعت بکر و دست نخورده‌ای را در دل خود دارد. حتی جالب است بدانید که این جزیره جزء مهم‌ترین زیستگاه های لاک پشت‌های دریایی است. لاک پشت‌ها در این مکان تخم گذاری می‌کنند و حتی می‌توان شاهد عبور پرندگان مهاجر از این منطقه بود. به همین دلیل است که برای بازدید از این جزیره زیبا، باید از سازمان محیط زیست مجوز دریافت نمایید. معنای نام جزیره مارو هرمزگان چیست؟ معنای نام جزیره مارو هرمزگان شاید تا به اینجای کار اولین پرسشی که در ذهن شما نقش بسته این باشد که چرا این جزیره، مارو دو نام دارد؟ در حقیقت نام این جزیره شیدرو است. اما بومیان منطقه نام آن را مارو گذاشته‌اند. جالب است بدانید که دلیل این نام گذاری، وجود مار‌های زنگی زیادی است که در این جزیره زندگی می‌کنند. این مار‌های زنگی در زیر شن خودشان را مخفی می‌کنند و به همین دلیل مورد توجه گردشگران قرار نمی‌گیرند. جزیره مارو هرمزگان ، نمایشگاهی از گونه‌های مختلف جانوری تنوع گونه‌های جانداران خزندگان همانطور که اشاره کردیم، یکی از مهم‌ترین گونه‌هایی که در جزیره مارو هرمزگان وجود دارند، لاک پشت‌های دریایی هستند. لاک پشت‌های دریایی مختلفی در این جزیره زندگی می‌کنند. در این میان می‌توان به لاک پشت منقار عقابی، لاک پشت سبز و انواع مختلف دیگر لاک پشت ها اشاره کرد که در این جزیره تخم گذاری می‌کنند. پرندگان بسیاری از پرندگان مهاجر در فصل مهاجرت، چند صباحی را در این جزیره سپری و گاهی نیز تخم گذاری می‌کنند. بارزترین گونه پرندگانی که در جزیره مارو هرمزگان می‌توان دید، پرستو‌های دریایی هستند. در این میان می‌توان به پرستوی دریایی معمولی، سفید، تیره، پشت تیره، کاکلی بزرگ و کاکلی کوچک اشاره کرد. اگر قصد دیدن این پرستو‌ها را دارید، بهتر است اردیبهشت ماه به این جزیره سفر کنید. تخم گذاری این پرندگان در این ماه انجام می‌شود و جوجه‌های آنها در اواخر مرداد به دنیا می‌آیند. آبزیان تعجبی نیست که تنوع آبزیان در چنین منطقه بکری زیاد باشد. تنوع پستانداران آبزی در آب‌های اطراف جزیره مارو هرمزگان بسیار زیاد است. به همین دلیل این جزیره مرجانی تحت حفاظت سازمان محیط زیست ایران قرار دارد. جالب است بدانید که حتی سازمان ملی حفاظت از منابع طبیعی، یعنی IUCN نیز از این منطقه محافظت می‌کند. در این منطقه می‌توانید پستانداران آبزی زیادی همانند دلفین، نهنگ و نهنگ براید را مشاهده کنید که واقعا زیبا و دیدنی هستند. اکو سیستم این منطقه بکر و دیدنی است. زمانی که از نزدیک شاهد این اکو سیستم باشید، انگار که در حال تماشای زیباترین راز بقای تاریخ هستید. چرا باید به جزیره مارو هرمزگان سفر کرد؟ چرا باید سفر کرد این سفر را می‌توان جزء سفرهایی دانست که مسیر رسیدن به آن نیز لذت‌بخش خواهد بود؛تصور کنید از میان آب‌های نیلگون خلیج فارس، سوار بر قایق به یک جزیره دور افتاده سفر می‌کنید. طبیعت بکر و دیدنی این جزیره باعث می‌شود تصور کنید به تماشای گوشه گمشده‌ای از بهشت نشسته‌اید؛ اما جاذبه‌های طبیعی و مسیر دسترسی، تنها دلایلی نیستند که شما را ترغیب می‌کنند از جزیره مارو هرمزگان دیدن کنید. یکی دیگر از جاذبه‌های این جزیزه، گونه‌های مختلف جانوری و پرندگانی است که در آنجا زندگی می‌کنند و شما از دیدنشان سیر نمی‌شوید؛ لاک پشت‌هایی که این مکان را محل زندگی خود می‌دانند، و مار‌های زنگی که شاید تجربه دیدنشان تنها برای شما در همین جزیره مقدور باشد. تصور کنید که در هنگام طلوع آفتاب، نسیم خنک دریا بر صورت شما می‌وزد و شما پا برهنه بر روی شن‌های نرم ساحلی قدم بر می‌دارید و در خلیج نیلگون می‌توانید تلألو نور خورشید را نظاره‌گر باشید. بعد از کمی پیاده‌روی و دیدن مناظر طبیعی و گونه‌های جانوری، می‌توانید تنی بر آب بزنید و حسابی خستگی پیاده‌روی را از تن خود بشویید. واقعا که چه سفر خاطره انگیزی خواهد بود. هزینه سفر به جزیره مارو هرمزگان چقدر است؟ هزینه سفر در جزیره مارو هرمزگان خبری از امکانات اقامتی نیست. در نتیجه هزینه سفر شما به این جزیره، تنها محدود به قایق و خورد و خوراک خواهد بود. خورد و خوراک که به شما بستگی دارد و خودتان می‌توانید آن را بر اساس بودجه خود مدیریت نمایید. اما در مورد هزینه قایق باید یک سری توضیحات را در نظر داشته باشید. معمولا کسانی که قصد بازدید از جزیره مارو را دارند، به بندر مقام می‌روند. از آنجا اکثرا قایق موتوری برای رفتن به جزیره لاوان وجود دارد. شما می‌توانید همراه مسافران دیگر به جزیره لاوان بروید. در لاوان می‌توانید از قایق ران خواهش کنید با کمی هزینه اضافی، شما را به جزیره مارو ببرد. نهایتا هزینه شما به این طریق، تنها نفری ۱۵ هزار تومان خواهد بود. البته این تحت شرایطی است که مسافر برای لاوان به تعداد کافی باشد. اما اگر اینطور نشود، شما باید صبر کنید که تعداد مسافران تکمیل گردد. در غیر این صورت باید هزینه صندلی‌های خالی را بپردازید. اگر به صورت خانوادگی سفر می‌کنید، می‌توانید یک قایق دربست به هزینه تقریبی ۱۵۰،۰۰۰ تا ۲۰۰،۰۰۰ تومان تهیه کنید. برای پیدا کردن قایق، کافیست به دفتر بندر مراجعه یا از بومیان منطقه سوال کنید. در ضمن زمانی که به جزیره رسیدید، شماره تماس قایقران را داشته باشید و از او بخواهید که برای برگشت به سراغ شما بیاید. چه امکاناتی داخل جزیره مارو هرمزگان وجود دارد؟ امکانات داخل جزیره مارو هیچ گونه امکانات رفاهی، خدماتی و یا اقامتی وجود ندارد. به همین دلیل شما باید سفر خود را طوری برنامه ریزی کنید که از طلوع تا غروب آفتاب در مارو خوش‌گذرانی کنید و سپس به جزایر اطراف برگردید. البته این جای نگرانی ندارد. جزایر اطراف نیز چیزی کم از زیبایی مارو ندارند. شما می‌توانید شب را در جزیره لاوان سپری کنید. در جزیره لاوان سواحلی همچون ساحل شرکت نفت وجود دارد که می‌توانید با خیال راحت در آن آب تنی کنید. همچنین برخلاف جزیره مارو ، در لاوان امکان کمپ زدن نیز وجود دارد. در نتیجه شما می‌توانید داخل جزیره چادر بزنید و یک طبیعت گردی بکر را تجربه کنید. حتی در لاوان سوئیت‌هایی برای اجاره وجود دارند. در نتیجه برای اقامت دچار مشکل نخواهید شد. در ضمن داخل جزیره تلفن همراه آنتن‌دهی نسبتا کاملی دارد و می‌توانید به اینترنت نیز دسترسی داشته باشید. همچنین باید بدانید که در لاوان امکاناتی همچون سوپر مارکت‌های بزرگ نیز وجود دارد که می‌توانید خرید خود را به راحتی انجام دهید. غذای مخصوص جزیره مارو هرمزگان ماهی کبابی در سفر به جزیره، آن هم جزیره خلیج فارس، قطعا باید به فکر میل کردن غذاهای دریایی تازه باشید. ماهی‌گیران زیادی در اطراف جزیره مارو هرمزگان مشغول صید هستند. تنها کافیست از آنها بخواهید تا یک ماهی به شما بفروشند. هزینه آن اصلا زیاد نخواهد بود پس نگران نباشید. البته بیشتر باید به شما توصیه کنیم که در مصرف ماهی تازه زیاده روی نکنید! چون قیمت آنها بسیار مناسب بوده و مزه‌شان اصلا قابل قیاس با هیچ ماهی دیگری نیست. تنها کافیست که ماهی را بر روی آتش قرار دهید. همین برای چشیدن طعم بهترین ماهی عمر شما کافیست! البته اگر به غذاهای دریایی علاقه ندارید، بهتر است کنسرو و غذاهای آماده همراه خود داشته باشید. در ضمن بهتر است مقادیر کافی از آب شرب نیز با خود ببرید. چه فصلی را برای سفر به جزیره مارو هرمزگان انتخاب کنیم؟ فصل سفر اگر حتی یک بار به شهر‌های جنوبی ایران سفر کرده باشید، می‌دانید که هوا در فصل تابستان بسیار گرم و شرجی است. به همین دلیل فصل تابستان را برای سفر خود به جزیره مارو هرمزگان انتخاب نکنید. در مورد بهار نیز باید بدانید که فصل تخم گذاری لاک پشت‌های دریایی است. از این رو هرگونه ورود به جزیره قدغن خواهد بود. در پاییز هوا رو به خنکی می‌رود. به همین دلیل فصل سفر از همین زمان آغاز می‌شود. هرچه به میانه زمستان نزدیک می‌شویم، آب و هوا برای سفر بهتر و بهتر خواهد شد. در نتیجه بهترین زمان سفر به جزیره مارو هرمزگان را می‌توان فصل زمستان دانست. البته همیشه از بومیان منطقه در مورد احتمال بارش و طوفان سوال و به پاسخ آنها اعتماد کنید. در ضمن بهتر است چند روز پیش از سفر، وضعیت جوی منطقه را بررسی نمایید. چه لوازم و تجهیزاتی همراه خود داشته باشیم؟ تچهیزات سفر تجهیزات خاصی برای سفر به جزیره مارو هرمزگان نیاز نیست. تنها کافیست چند دست لباس تمیز، لباس شنا، خوراکی و آب آشامیدنی، یک جفت دمپایی و وسایل بازی یا سرگرمی همراه خودتان ببرید. البته به دلیل خالی از سکنه بودن جزیره، بهتر است جعبه کمک‌های اولیه نیز همراه خود داشته باشید. دسترسی به جزیره مارو برای اینکه سفر خود را به جزیره مارو آغاز کنید، باید ابتدا خودتان را به بندر مقام برسانید. بندر مقام یکی از توابع بندر لنگه استان هرمزگان است. یعنی از بندر عباس باید به سمت بندر کنگ رفته و سپس به بندر لنگه برسید. از آنجا باید خودتان را به بندر مقام برسانید که در نزدیکی شهرستان پارسیان قرار دارد. معمولا در بندر مقام قایق‌های موتوری مختلفی شما را به جزیره مارو یا جزیره لاوان می‌رسانند. شما می‌توانید همراه سایر مسافران به جزیره لاوان بروید و از آنجا سوار بر قایق دیگری شده و به مارو برسید. علاوه بر این امکان کرایه دربست قایق موتوری نیز وجود دارد که هزینه نسبتا بالایی خواهد داشت. البته اگر به صورت خانوادگی سفر می‌کنید و تعداد نفرات شما زیاد است، کرایه کردن یک قایق موتوری برای شما مقرون به صرفه خواهد بود. در ضمن حتما شماره تلفن همراه قایق‌ران را داشته باشید تا برای برگشت با او تماس بگیرید. سخن آخر با سفرزونی‌ها همه ما به نوعی با طبیعت ارتباط داریم. انگار که زندگی ما اساسا به طبیعت گره خورده است. انقراض یک گونه از گیاهان یا جانوران، ما را یک گام به انقراض گونه خودمان نزدیک‌تر می‌کند. بدون وجود حیوانات و گیاهان مختلف، گونه انسانی نیز کاملا نابود می‌شود. جزیره مارو هرمزگان ، یک جزیره مرجانی است. مرجان‌ها موجودات زنده دریایی هستند، پس در حین سفر خود نباید به آنها آسیبی وارد کنید. همچنین باید بدانید که لاک پشت‌های دریایی منطقه تنها در همین جزیره تخم‌گذاری می‌کنند. این لاک پشت‌ها بسیار ترسو هستند و در زمان تخم‌گذاری اگر صدایی بشنوند که آنها را بترساند، از جزیره فرار کرده و دیگر به آنجا باز نمی‌گردند. همین لاک پشت‌ها هستند که جلبک‌های دریایی را می‌خورند. زیاد شدن جلبک های دریایی باعث کدر شدن آب دریا و از بین رفتن مرجان‌ها می‌شود. در صورتی که مرجان‌های دریایی از بین بروند، تمام اکوسیستم جزیره مارو هرمزگان از هم می‌پاشد. پس بهتر است در حفظ این گنجینه طبیعی کوشا باشیم و خودمان را جزئی از آن بدانیم. به نظر شما چطور می‌توان از جزیره مارو و گونه‌های گیاهی و جانوری آن حفاظت کرد؟ آیا پیشنهادی دارید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید. فراموش نکنید که ما عاشق شنیدن نظرات شما هستیم.

ادامه

میدان نقش جهان، برگی از تاریخ عصر صفوی

میدان نقش جهان که با نام میدان امام نیز شناخته می‌شود یکی از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان است. در واقع، تجمع بسیاری از بناهای باستانی این شهر در میدان نقش جهان است. این میدان زیبا در طول عمرش در حکومت‌های مختلف، فراز و فرودهای زیادی داشته و در بازه‌هایی از زمان مورد بی‌مهری حاکمان قرار گرفته است؛ اما امروزه باشکوه فراوان علاقمندانی در سراسر جهان دارد. ثبت این میدان در فهرست میراث جهانی یونسکو، میزان اهمیت این منطقه را بیان می‌کند. در سفر به اصفهان، می‌توانید زمان زیادی را در این میدان زیبا بگذرانید و از تماشای بنا‌های تاریخی و طبیعت زیبای آن، لذت ببرید. مارال در این مقاله به بررسی دیدنی‌های تاریخی میدان نقش جهان می‌پردازد. با ما همراه شوید تا برایتان از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این میدان تاریخی بگوییم. درباره میدان نقش جهان منبع عکس: virgool.io میدان نقش جهان اصفهان مجموعه برجسته تاریخی در ایران و جهان است. این میدان زیبا، سالانه از گردشگران زیادی میزبانی می‌کند که با شوق بازدید از جاذبه‌های تاریخی و تماشای زیبایی‌های این میدان، به اصفهان سفر می‌کنند. میدان نقش جهان تا پیش از انقلاب با نام میدان شاه شناخته می‌شد و پس از آن نامش به میدان امام تغییر کرد. از دیگر نام های میدان نقش جهان در طول تاریخ می‌توان به میدان بزرگ، میدان اصلی، میدان نو، میدان قصر و میدان سلطنتی اشاره کرد. پیش از زمان صفویه در محل میدان باغی زیبا به نام «نقش جهان» قرار داشت. این باغ نام خود را از شهری در آذربایجان گرفته بود که آن شهر امروزه نخجوان نام دارد. حمدالله مستوفی در سفرنامه خود این شهر قدیمی در این‌گونه وصف می‌کند: میدان امام در شمال اصفهان و در قلب مجموعه تاریخی شهر قرار گرفته که روزگاری دولت‌خانه شاهان صفوی بوده است. پرشکوه‌ترین دوران تاریخی این میدان به دوره شاه عباس صفوی باز می‌گردد. شاه عباس با انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان، بناهای تاریخی این میدان را بنا کرد و باعث رونق اقتصادی و گسترش بازار درآن شد. میدان تازه بنا شده را در این زمان «میدان نو» نامیدند. شهری خوش است و آن را نخجوان نامند و اکثر عمارات آن از آجر است. بعدها با گسترش میدان در زمان شاه عباس دوم و بزرگ‌تر شدن آن، نام میدان نو را به نقش جهان تغییر دادند. در ساخت این میدان از میدان عتیق که میدانی قدیمی در اصفهان بود، الگوبرداری شده است. طول میدان نقش جهان بیش از ۵۰۰ متر است و عرض آن به ۱۶۰ متر می‌رسد. دور میدان را ۲۰۰ حجره در دو طبقه پوشانده‌اند و چهار بنای تاریخی ارزنده در قسمت‌های مختلف آن خودنمایی می‌کنند. در طول دوره‌های گذشته طاق‌هایی در اطراف میدان برای محافظت از بناها ایجاد کردند که با مرور زمان به حجره‌های امروزی بدل شده است. میدان نقش جهان اصفهان علاقه‌مندان زیادی در همه جهان دارد و در هشتم بهمن ماه سال ۱۳۱۳، این مجموعه عظیم تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. در اردیبهشت سال ۱۳۵۸ نیز، این میدان از نخستین آثار ایرانی بود که در فهرست یونسکو ثبت شد. تاریخچه میدان نقش جهان منبع عکس: seemorgh.com پیش از به قدرت رسیدن دولت صفویه، در محل میدان نقش جهان باغی بزرگ وجود داشت و در بخش میانی میدان، که «در کوشک» نامیده می‌شد، بناهای نظامی از دوره تیموریان و آق قویونلوها وجود داشت. این قسمت بخش غربی میدان امروزی بود که اکنون عمارت عالی قاپو در آن قرار دارد. از زمان حکومت سلجوقیان، این میدان محل برگزاری جشن‌های ملی مانند نوروز و جایگاه اعدام محکومان بود. در زمان صفویان با تغییر پایتخت از قزوین به اصفهان، دوران جلال و شکوه این میدان آغاز و محوطه آن محل استقرار ساختمان‌های دولتی و کاخ شاه شد. شاه عباس صفوی با هدف گسترش شهر به‌سمت قسمت جنوبی آن در حاشیه زاینده‌رود، با به کار گماشتن معماران ماهری مانند استاد محمدرضا و علی اکبر اصفهانی، بنای اولیه این میدان را پایه‌گذاری کرد. در طراحی و ساخت این میدان و بناهای تاریخی آن، از سبک معماری میدان ایرانی الهام گرفته شده است که از نمونه‌های برجسته آن می‌توان به میدان عتیق اصفهان، میدان امیر چخماق یزد، میدان شاه قزوین و میدان صاحب آباد قزوین اشاره کرد. از آثار هنری به کار رفته در بناهای این میدان می‌توان به کتیبه علیرضا عباسی اشاره کرد که بر سردر مسجد امام قرار دارد. این کتیبه با خط ثلث در تمجید از شاه عباس اول نوشته شده است. کتیبه دیگر بر سر در مسجد جامع، منقش به خط محمد رضا امامی است که نام معماران برجسته این اثر در آن دیده می‌شوند. نمایی قدیمی از میدان نقش جهان پایه اولیه شکل امروزی میدان امام در سال ۱۰۱۱ قمری بنا شد و به‌تدریج تا سال ۱۰۲۵ ساخت میدان و بناهای آن به پایان رسید. کار تزئین مسجد و بناها از سال ۱۰۲۵ قمری آغاز شد و تا زمان حکومت دو تن از جانشینان شاه عباس ادامه پیدا کرد. بخش‌های زیادی از عمارت نقاره خانه، به‌دلیل اهمال شاهان قاجار از بین رفت در زمان آخرین پادشاهان صفوی، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین، میدان نقش جهان شکوه خود را از دست داد و آب‌های روان در جوی‌ها کدر و راکد و درختان خشک شدند. این روند تخریب در زمان حمله اشرف افغان به اصفهان شدت گرفت و تا زمان قاجار نیز ادامه داشت. بخش‌های زیادی از عمارت نقاره خانه، به‌دلیل اهمال شاهان قاجار از بین رفت. به‌دلیل تغییر پایتخت از اصفهان، دیگر توجه چندانی به این میدان برجسته در مرکز اصفهان نمی‌شد. در زمان حکومت پهلوی اول، رضاخان شروع به بازسازی بناهای تاریخی و حجره‌های اطراف نقش جهان کرد و رونق اقتصادی به بازار نقش جهان برگشت. در زمان رضاخان، این میدان درفهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسید. از این زمان تا به امروز همچنان از میراث گران‌بهای تاریخی در این میدان حراست می‌شود. در طول سال‌های اخیر، ساخت برج جهان‌نمای اصفهان در نزدیکی میدان نقش جهان، حاشیه‌های زیادی به‌دنبال داشت که در نهایت باعث تخریب دو طبقه این برج به منطور حفاظت از منظر فرهنگی این میدان شد. چوگان در میدان نقش جهان، منبع عکس: فدراسیون چوگان میدان نقش جهان امروزه نیز از بزرگ‌ترین میدان‌های جهان است و از نگاه سفرنویسان خارجی، توصیف زیبایی‌های آن در وصف نمی‌گنجد. این میدان در گذشته محل برگزاری جشن‌های سلطنتی، بازی چوگان، رژه ارتش، جمعه بازار و نمایش‌های فراوانی بوده است و در این ایام سراسر آن را چراغانی می‌کردند. برای مردم عادی نیز، فضای داخل میدان نقش جهان بهترین محل گردش و خرید بود. دو دروازه سنگی چوگان نیز در این میدان به یادگار مانده‌اند که قدیمی‌ترین دروازه‌های چوگان در جهان هستند. برای ساخت نمونه‌های خارجی زمین‌های چوگان از روی میدان نصف جهان، الگوبرداری کرده‌اند. میدان امام قدیمی‌ترین میدان چوگان جهان است در حال حاضر در طبقه فوقانی میدان امام، موزه بزرگ اسلامی در حال احداث است و با تکمیل آن، این منطقه به بزرگ‌ترین مرکز آشنایی با فرهنگ اسلامی تبدیل خواهد شد. میدان نقش جهان اصفهان هم‌چنان بزرگ‌ترین پایگاه سیاسی، مذهبی، اقتصادی، توریستی و تفریحی در اصفهان است. شرح کاملی از توصیفات جهان‌گردان خارجی را می‌توانید در مارال بخوانید. میدان نقش جهان کجاست؟ میدان نقش جهان اصفهان در شمال این شهر و در مرکز دیدنی‌های تاریخی اصفهان قرار دارد. در شرق میدان، خیابان حافظ و در غرب آن خیابان سپه‌، مسیرهای ورودی به این میدان را شامل می‌شوند. خیابان سپه عمود بر زاینده‌رود است و به‌دلیل وجود پارکینگ در ورودی‌های این خیابان به میدان، تردد بالایی دارد. از خیابان استانداری، کوچه پشت مطبخ و تمام کوچه‌های موازی آن، می‌توان پیاده به میدان رفت. منبع عکس: rasekhoon.net میدان عتیق (امام علی کنونی) در شمال شرقی نقش جهان قرار دارد و فاصله آن با میدان نقش جهان تنها دو و نیم کیلومتر است. میدان نقش جهان سه محور اصلی را شامل می‌شود؛ محور اول شمالی - جنوبی است و مسجد امام را به دروازه قیصریه وصل می‌کند. محور شرقی - غربی دوم حدفاصل مسجد امام و عمارت عالی قاپو را شامل می‌شود. محور سوم نیز شرقی - غربی و در راستای کاخ چهل ستون تا ساختمان‌ها و بناهایی در گذشته بوده است که امروزه کاملا ویران شده‌اند. امروزه در امتداد بناها و ساختمان‌های تاریخی از این میدان تا زاینده‌رود، تنها عمارت‌هایی محدود باقی مانده‌اند که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به عمارت چهل ستون و کاخ هشت بهشت، اشاره کرد. منبع عکس: hamyargasht.com در محیط خارجی نقش جهان صحن مساجد چهار ایوانی منقطع با چهار دروازه، تردد به کاخ شاهی و مسجد جامع عباسی و مسجد شیخ لطف الله را میسر می‌کرد که در گذشته عبور از این مسیر در انحصار شاه و مقامات بود. در سال‌های اخیر با باز شدن راه شاهی، پس از مرمت آن، امکان بازدید از این مسیر برای گردشگران فراهم شده است. در این مسیر با گذشتن از فضای تاریخی آن، ابتدا به کاخ عالی قاپو می‌رسید و پس از بازدید از کاخ به میدان وارد می‌شوید. جاهای دیدنی میدان نقش جهان هرکدام از بناهای تاریخی ساخته شده در این میدان نمادی از زندگی شهرنشینی و اجتماع و هم‌بستگی ملی بودند. مسجد جامع عباسی یا مسجد شاه در ضلع جنوبی این میدان، مرکز اجتماعی شهر و برای اجتماعات گسترده مردم در مناسبت‌های مختلف ساخته شده بود. مسجد شیخ لطف الله در ضلع شرقی مرکز مذهبی، عمارت عالی قاپو در غرب میدان مرکز حکومتی و سر در قیصریه دیگر بنای تاریخی واقع در ضلع شمالی میدان نقش جهان، مرکز مهم اقتصادی شهر بودند. منابع عکس‌ها: eghamat24.com, fadaktrains.com, fa.wikipedia.org دور میدان را حجره‌های تاریخی پوشانده‌اند که امروزه اصلی‌ترین مرکز فروش صنایع دستی اصفهان هستند. بازسازی حجره‌های قدیمی نقش جهان، در جهت حفظ هنر و گسترش صنایع دستی این شهر، در سال‌های اخیر صورت گرفته است. دو دروازه قدیمی چوگان نیز از یادگارهای تاریخی این میدان هستند. در این قسمت به معرفی این بناهای تاریخی برجسته می‌پردازیم. مسجد جامع عباسی (مسجد امام) منبع عکس: mizanonline.com مسجد امام اصفهان، مهم‌ترین مسجد تاریخی باقی مانده از دوره صفویان است. ساخت این بنا از سال ۱۰۲۰ آغاز شد و تزیینات آن در زمان شاه سلیمان انجام شد. معمار این اثر، هنرمند برجسته، علی اکبر اصفهانی و کتیبه سر در آن هنر خوشنویس معروف دوران صفوی، علیرضا عباسی است. آثار و کتیبه‌هایی از هنرمندان نامی و برجسته دیگر نیز در قسمت‌های مختلف مسجد دیده می‌شوند. مسجد امام شاخصه معماری صفوی است و شکل مناره‌ها و گنبد با کاشی‌کاری‌های بسیار هنرمندانه طراحی شده‌اند. بازتاب صدا زیر گنبد، از ویژگی‌های مسجد جامع عباسی است. این مسجد در گذشته با نام‌هایی مانند مسجد شاه، مسجد کبیر عباسی و مسجد سلطانی نیز شناخته می‌شد. عمارت عالی قاپو منبع عکس: sakhtemanonline.com عمارت عالی قاپو در ضلع غربی میدان نقش جهان، زیر بنایی در حدود ۱۸۰۰ متر مربع و ۶ طبقه دارد. از خصوصیات برجسته این کاخ می‌توان به تزیینات زیبای طبقات، بازتاب صدا در ورودی کاخ، تالار پذیرایی بسیار زیبا و تالار اصلی موسیقی آن اشاره کرد. در این کاخ ۵۳ اتاق برای استراحت، برگزاری جلسات، دولت‌خانه و پذیرایی از سفرا و میهمانان تعبیه کرده‌اند. اساس معماری دولت‌خانه مبارکه نقش جهان، بر پایه‌های چوبی استوار است. این بنای زیبا هم‌چنان مرمت و بازسازی می‌شود. مسجد شیخ لطف الله منبع عکس: fa.wikipedia.org از زیباتین مساجد تاریخی جهان، مسجد شیخ لطف الله اصفهان است. این مسجد به دستور شاه عباس اول و برای استفاده اختصاصی شاه ساخته شد. مسجد شیخ لطف الله در شرق میدان نقش جهان قرار دارد. در زمان حکومت قاجاریان به ساختمان اصلی و تزیینات مسجد خسارت‌های زیادی وارد شد؛ اما رضا شاه پهلوی آن را بازسازی کرد. ساخت گنبد ۳۲ متری این مسجد، ۱۷ سال طول کشید. کاشی‌کاری‌های گنبد مسجد شیخ لطف الله حاصل بازسازی آن در سال ۱۳۱۵ است. این مسجد برخلاف مساجد دیگر دوره صفویه، صحن و مناره ندارد. کتیبه مزین به قلم ثلث خوشنویس معروف، علیرضا عباسی بر سردر این بنا خودنمایی می‌کند. سر در قیصریه بازار قیصریه، منبع عکس: irna.ir سر در قیصریه در ضلع شمالی میدان نقش جهان قرار دارد و دروازه ورودی به بازار سنتی و معروف اصفهان است. طبقه سوم این بازار در گذشته نقاره خانه بوده است که اوقات مختلف روز را با صدای موسیقی در آن اعلام می‌کردند. این بخش از بازار قیصریه در زمان قاجار تخریب شد. سر در قیصریه، چهار در فرعی و یک دروازه اصلی را شامل می‌شود. در سال ۱۳۴۰، حوض مقابل این دروازه به باغچه تبدیل شد، ولی امروزه دوباره احیا شده است. به‌دلیل شباهت این بنا به نمونه‌اش در شهر قیصریه، این نام را بر این بنا گذاشتند. از برجسته‌ترین آثار به جا مانده در این بنای تاریخی می‌توان به نقاشی‌هایی به قلم رضا عباسی، ناقوس دیر هرمز و ساعت قلعه پرتقالی‌های هرمز، اشاره کرد. ناقوس و ساعت یادگار فتح جزیره هرمز در زمان حکومت صفویه هستند. سر در قیصریه در ضلع شمالی میدان نقش جهان قرار دارد در گوشه و کنار این میدان، بناها و آثار تاریخی زیادی به مرور زمان از میان رفته‌اند. بسیاری از این بناها به‌دلیل اهمال حکومت‌های بی‌کفایت آسیب‌های زیادی دیدند و به‌خصوص در زمان قاجار نابود شدند. از مهم‌ترین آثار از بین رفته این میدان می‌توان به ۱۱۰ عراده توپ اسپانیایی غنیمت فتح هرمز، میله قپق به ارتفاع ۴۰ متر در مرکز میدان و بنای شامل ساعت اروپایی اشاره کرد. در مجاورت مسجد شیخ لطف الله نیز، مدرسه خواجه ملک قرار داشت که در زمان قاجار به‌کلی ویران شد. دو سرستون مرمرین تخت جمشید در گذشته به میدان نقش جهان آورده شده بود که امروزه یکی از آن‌ها در کاخ چهل ستون و دیگری در موزه ایران باستان نگهداری می‌شوند. در میدان نقش جهان چه کار کنیم؟ منبع عکس: tehransuite.com در سفر به اصفهان یکی از بهترین مکان‌ها برای گذراندن یک روز خاطره‌انگیز، میدان نقش جهان است. این میدان تاریخی به‌اندازه یک شهر جاذبه‌های فراوانی دارد. برای گشت‌وگذار در این منطقه و لذت بردن از همه امکانات و دیدنی‌های آن،‌ می‌توان چند روز وقت گذاشت. در ساعات مختلف شبانه روز چشم‌انداز این میدان بسیار زیبا می‌شود. نورپردازی بناهای تاریخی نقش جهان در شب، توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند. در این قسمت ما بخشی از تفریحات، در بازدید از این میدان را به شما معرفی می‌کنیم. از جاذبه‌های تاریخی دیدن کنید میدان نقش جهان از مهم‌ترین جاهای دیدنی اصفهان است و بازدید از دیدنی‌های تاریخی نقش جهان برای علاقه‌مندان گردشگری تاریخی بسیار جالب توجه است. برای بازدید از این بناها می‌توانید یک یا چند روز را اختصاص دهید. آثار هنری به جا مانده بر سر در این بناها و اشیای تاریخی درون آن‌ها، بسیار با اهمیت هستند. در هرکدام از این بناها، راهنماهایی برای دادن اطلاعات مربوط به بنای مورد نظر وجود دارند و به سؤالات شما پاسخ می‌دهند. گذراندن زمان طولانی در این بناهای تاریخی، شما را به عمق تاریخ می‌برد و خاطره‌ای تکرار نشدنی برایتان می‌سازد. بازار گردی کنید و سوغات بخرید بازار قیصریه میدان نقش جهان از بهترین مراکز خرید اصفهان است. متداول‌ترین محصولات این بازار، شامل محصولات و صنایع دستی اصفهان، فرش، ظروف مسی و خشکبار می‌شوند. بازار بزرگ اصفهان نیز در نزدیکی بازار قیصریه قرار دارد و هر دوی این بازارها سرپوشیده هستند. قیمت اجناس این بازارها مناسب است. حجره‌های دور میدان نیز تنوع بالایی در محصولات و صنایع دستی اصفهان دارند؛ اما قیمت اجناس آن‌ها از بازارهای قیصریه و بزرگ، بالاتر است. از پیاده‌روی و درشکه‌سواری لذت ببرید منبع عکس: isfahanadvisor.com گل‌کاری‌های زیبای این میدان و حوض‌های فیروزه‌ای با فواره‌های بلند، فضای فرح‌بخشی در آن ایجاد کرده‌اند. می‌توانید مدت طولانی را به تماشای این فضای رنگارنگ اختصاص دهید و به پیاده‌روی در آن بپردازید. نیمکت‌های زیادی در قسمت‌های مختلف میدان برای استراحت گردشگران تعبیه شده‌اند و برای رفع خستگی می‌توانید لحظاتی بنشینید و به زیبایی‌های اطرافتان نگاه کنید. در قسمت‌های مختلف میدان امکان سوار شدن درشکه مهیا است. البته در فصل های شلوغ گردشگری، شاید مجبور شوید برای درشکه سواری کمی منتظر بمانید. چرخیدن در محوطه داخلی میدان با درشکه و تماشای دیدنی‌های اطراف، خالی از لطف نیست. به کافه‌ها و غذاخوری‌های میدان بروید کافه موزه قیصریه، منبع عکس: cafemaps.net دورتادور میدان نقش جهان می‌توانید انواع خوراکی‌های خوشمزه را پیدا کنید. از انواع بستننی و دسر و شیرینی‌هایی مانند پشمک گرفته، تا آش رشته و فرنی و باقلوا و دوغ و گوشفیل محبوب اصفهان، در مغازه‌های دور میدان عرضه می‌شوند. دیزی سرای چاه حاج میرزا، در محیطی بسیار سنتی و دلنشین، انواع غذاهای سنتی را ارائه می‌دهد. کافه گالری قیصریه با چشم‌انداز زیبا به میدان و کافه سنتی هوگر با تزئین سنتی و تاریخی، از بهترین گزینه‌های کافه گردی هستند. فضای داخلی کافه رستوران نمکدان و شربت سرای روزگار نیز بسیار جالب توجه است. در تزئین این کافه‌های سنتی از اشیای عتیقه و قدیمی استفاده شده است. پس از گشت‌وگذار در میدان نقش جهان، لذت نوشیدن یک نوشیدنی معطر و سنتی در این کافه‌ها، فراموش شدنی نیست. عکاسی را فراموش نکنید ثبت تصاویر زیبا از این میدان دیدنی، خاطرات سفر شما را مانا خواهند کرد. بناهای تاریخی، طبیعت زیبا، کافه های سنتی، مناظر غروب آفتاب و نورپردازی زیبای شبانه این میدان، همه سوژه‌های عالی برای ثبت تصاویر خاطره‌انگیز هستند.

ادامه

زیگورات چُغازَنبیل، نیایشگاه باستانی ایلامی ها

معرفی چغازنبیل منبع عکس: یونسکو چغازنبیل، نخستین اثر تاریخی ایران است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است اگر نام ایلامی‌ها را شنیده باشید و کمی با این تمدن باستانی و تاریخ آن آشنا باشید، پس حتما نام چغازنبیل نیز به گوشتان خورده است یا حتی آن را دیده‌اید. محوطه چغازنبیل در واقع یک شهر به‌جای مانده از دوره ایلامی است که ۱۰۰ هکتار وسعت دارد. زیگورات چغازنبیل یا معبد چغازنبیل بنایی مطبق، شگفت‌انگیز، شاخص و مهم‌ترین بنای باقی‌‌مانده از این شهر باستانی است. این شهر در نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد به دستور یکی از قدرتمند‌ترین پادشاهان ایلامی ساخته شد و در سال ۶۴۰ پیش از میلاد، به فرمان آشور بانی پال، پادشاه آشوری‌ها در جنگ با هومبان هالتاش، آخرین شاه ایلام ویران شد. چنانچه در کتیبه‌ای آمده است: من زیگورات شوش را که از آجرهایی با سنگ لاجورد لعاب شده بود، شکستم … معابد عیلام را با خاک یکسان کردم … شوش را تبدیل به یک ویرانه کردم … ندای انسانی و بانگ شادی به دست من از آن جا رخت بربست... با توجه به اهمیت و ارزشمندی چغازنبیل، در دی‌ماه سال ۱۳۴۸ یک اثر ملی شناخته شد و در سال ۱۹۷۹ میلادی به‌عنوان نخستین میراث جهانی ایران در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسید. در ادامه از این بنای شگفت‌انگیز بیشتر خواهیم گفت. علت نام‌گذاری معبد چغازنبیل عکاس: هادی واقفی زمانی که چغازنبیل کشف شد و پیش از کاوش‌های علمی و باستان‌شناسی این محوطه، یک تپه بزرگ و شبیه یک سبد برگشته بود به همین دلیل به نام محلی چغازنبیل معروف شد. این اسم مرکب از دو واژه «چُغا» که در زبان لری به آن تپه می‌گویند و «زنبیل» به معنی سبد است؛ اما نام اصلی این مکان بر اساس کتیبه‌ها و آجرنوشته‌های به دست آمده از این محوطه، به زبان ایلامی «ال- اونتاش» (Al Untash) و به زبان اکدی «دور اونتاش» (Dur Untash) است. در همین کتیبه‌ها آمده که این شهر در دوران اوج شکوه و عظمت ایلام به دستور اونتاش ناپیریشا، یکی از پادشاهان مقتدر این امپراتوری بنا شده است؛ به همین دلیل آن را ال اونتاش یعنی شهر یا قلعه اونتاش می‌گفتند. داستان چغازنبیل عکاس: خلیلی چغازنبیل، شهری مذهبی و سلطنتی بود که برای پرستش و عبادت خدایان ایلامی بنا شد امپراتوری ایلام پیش از به حکومت رسیدن مادها در ایران حکومت می‌کردند. یکی از پادشاهان معروف این امپراتوری به نام اونتاش گال، در سال ۱۲۵۰ پیش از میلاد دستور ساخت شهری مذهبی و سلطنتی به نام دوراونتاش در نزدیکی رودخانه دز و شهر باستانی شوش صادر کرد. این شهر و معابد آن برای پرستش دو خدای بزرگ و حامی امپراتوری ایلام یعنی ناپیریشاه (خدای شهر انشان) و این شوشینک (حامی شهر شوش) احداث شده و در مراسم‌های آیینی پذیرای زائران بود و سکونت دائمی نیز در آن وجود داشته است. در این شهر سه حصار تو در تو ساخته شده است که هفت دروازه دارد و در فاصله بین هر دو حصار کاخ‌ها، بناها، معابد و سازه‌های متعددی قرار دارند. محله شاهی بین حصار بیرونی و حصار میانی، محله شاهی قرار دارد. بناهای این محدوده شامل كاخ شماره سه، كاخ شماره دو، كاخ‌-‌آرامگاه و معبدی خشتی به نام نوسكو، واحدهای مسکونی ساده در شمال و قبور پراکنده‌ است. کاخ-آرامگاه دارای پنج سرداب آجری است که در زیر سه اتاق آن قرار دارد و از آجر و ملات، قیر طبیعی و گچ ساخته شده‌اند. از این کاخ آجرهای لعابدار منقوش، نقاشی‌های دیواری، گل‌میخ‌های لعاب‌دار، تابلوی‌های تزیینی موزاییکی، درهای تزیین شده با شیشه‌های رنگی و حوضچه سنگی یافت شد. محله تمنوس فاصله میان حصار میانی تا حصار درونی، محله تمنوس یا محوطه مقدس نام دارد. در این محدوده معابد متعددی برای الهه‌ها و خدایان ایلامی و خدایان فرهنگ‌های دیگر وجود داشته و به همین دلیل مقدس شمرده می‌شود. در این محله ۱۰ معبد کشف شده و از آن‌ها آجرهای کتیبه‌دار‌ به‌همراه نام خدایانی که معابد به آن‌ها اهدا شده، به دست آمده است. با توجه به همین اسناد کتبی، معابد بیشتری برای این محله طراحی شده بود که ساخت آن‌ها به‌علت مرگ شاه نیمه‌کاره رها شد. در سمت شرقی این محله، چهار معبد وجود دارد که متعلق به ایزدان پینیکیر، ایم (اداد)، شلا، شیموت و نین الی (بلت الی) و در پایان به نپراتپ هستند. این معابد به‌عنوان معابد شرقی شناخته می‌شوند. دو معبد ساده و چهارگوش از دیگر معابد تمنوس هستد که در فاصله نزدیکی از حصار درونی ساخته شده‌اند. زیگورات چغازنبیل یا معبد چغازنبیل منبع عکس: یونسکو مهم‌ترین و شاخص‌ترین بنای شهر چغازنبیل یا دورانتاش، زیگورات آن است که معبد اصلی شهر محسوب می‌شود زیگورات چغازنبیل مهم‌ترین و بلندترین بنای شهر اونتاش گال است که به‌صورت چهارگوش در پنچ طبقه و به ابعاد ۱۰۵ در ۱۰۵ متر بنا شده است که به‌صورت هرم از پایین به بالا کوچک‌تر می‌شد و بر بلندای آن معبد کوچکی قرار داشت. ارتفاع این معبد ۵۲ متر بوده که در حال حاضر تنها ۲۵ متر آن در دو و نیم طبقه باقی مانده است. مراحل ساخت زیگورات چغازنبیل منبع عکس: یونسکو ساخت زیگورات چغازنبیل در دو مرحله صورت گرفته است. در مرحله اول زیگورات روی سکویی با اضلاعی به طول ۱۰۵ متر ساخته شد و شامل یک حیاط مرکزی مربع بود که پیرامون آن رواق‌ها و اتاقی‌های باریک قرار داشت. ورودی بعضی از اتاق‌ها در حیاط مرکزی و بعضی دیگر از بیرون بوده است. زیگورات چغازنبیل، معبدی مطبق شکل است که پنج داشت و در حال حاضر حدود دو طبقه از آن باقی مانده است در مرحله دوم، ورودی رواق‌ها و ورودی اتاق‌هایی که از حیاط مرکزی دسترسی داشتند، مسدود شده و حیاط با خشت در سه ارتفاع مختلف پر شده که به‌ترتیب طبقات دوم، سوم و چهارم را شکل داده‌اند؛ در واقع پی هر سه این طبقات از کف طبقه اول شروع می‌شود. بنابراین زیگورات چغازنبیل بنای خشتی است که روی آن را با آجر پوشانده‌اند. روی طبقه چهارم، معبد کوچک اعلی به‌صورت یک اتاق ساخته شده بود. این معبد اعلی یا همان کوکونوم Kukunum به ناپیریشا، یکی از خدایان بزرگ مردم نواحی مرتفع ایلام تقدیم شده است. شمار کمی از افراد والامقام و کاهنان اجازه ورود به این بخش را داشتند. امروزه معبد اعلی وجود ندارد و تنها گل میخ‌ها و آجرهای لعابداری از آن باقی مانده است. معماری زیگورات چغازنبیل منبع عکس: یونسکو زیگورات چغازنبیل دارای چهار دستگاه پلکان است که همگی به ورودی طبقه اول وصل بودند و با استفاده از پلکان جنوب غربی می‌توانستند به طبقات بالاتر راه پیدا کنند. تعداد پلکان‌های آجری و سنگ‌چین زیگورات تقریبا یکسان به‌نظر می‌رسد و فقط در جاهایی که زمین شیب داشته، تعداد آن‌ها متفاوت بوده است. این پله‌ها آجری هستند و با لایه‌ای از سنگ‌چین حفاظت می‌شدند. روی بخش‌هایی از پلکان‌ها‌ که در نهایت به معبد اعلی می‌رسید، طاق‌های هلالی ساخته‌اند و برخی از قسمت‌ها نیز به‌منظور داشتن نور، فاقد طاق است. در اطراف ورودی‌ها مجسمه حیوانات به‌عنوان نگهبانان زیگورات قرار داده می‌شد که دو نمونه از این مجسمه‌ها در کاوش‌ها پیدا شدند. یکی مجسمه شیردال یا شیر عقاب است که در موزه هفت تپه نگهداری می‌شود و دیگری مجسمه گاو نر که در موزه ایران باستان می‌توانید از آن دیدن کنید. جالب بدانید که زیگورات دارای ناودان نیز بوده تا آب باران به آن آسیب وارد نکند. در هریک از دیوارهای طبقه اول چهار ناودان وجود دارد که آب‌های سطح را جمع می‌کنند و یک ناودان نیز آب‌های پلکان و درها را دفع می‌کند. این ناودان‌ها وقتی به سطح مصطبه می‌رسند، به‌صورت آبراهی سرپوشیده با طاق هلالی امتداد می‌یابند و در صحن نیز احتمالا از طریق آبراهی به چاه‌های موجود سرازیر می‌شدند. در هر سمت طبقه دوم زیگورات نیز دو ناودان وجود داشته است که به طبقه اول وصل می‌شدند. این ناودان‌ها و آبراه‌ها با قیر و گچ پوشیده شده‌اند و در بعضی قسمت‌ها برای جلوگیری از سقوط عمودی و تند آب، آن‌ها را به‌صورت پلکانی می‌ساختند. صحن زیگورات چغازنبیل عکاس: خلیلی دورتادور زیگورات چغازنبیل را صحن و حیاط در برگرفته که با آجر و خرده سفال مفروش شده است و در آن بناها و سازه‌های متعددی قرار دارد. صحن شمال شرقی: این صحن وسیع‌ترین صحن زیگورات است که محل تجمع مردمان عادی بوده است و پودیم یا همان سکوی اجتماعات دارد. در این صحن پایه‌ آجری مدوری دیده می‌شود که احتمالا برای نصب کتیبه‌ها یا مجسمه‌ها به کار می‌رفته‌اند و عده‌ای آن را ساعت خورشیدی می‌دانند. سه سکوی مربع مزین به آجرهای لعاب‌دار و چاه دفع آب از دیگر بناهای این بخش هستند. صحن شمال غربی: چندین معبد، نیایشگاه و کارگاه، پایه آجری مدور، دو حلقه چاه و سکوهای اهدای نذورات از بناهای این قسمت هستند. معابد صحن شمال غربی متعلق به ناپیریشا یا گال، کری‌ریشا، و ایشنی کرب از الهه‌های ایلامی و از مهم‌ترین معابد این شهر هستند. معبد كريريشا و معبد اين شوشينک تنها معابدی هستند كه نمای آجری دارند. در ديوارها، ورودی‌ها و سكوهای دو معبد ایشنی کرب و کریریشا، آجرهای كتيبه‌دار به دست آمده که نشان می‌دهند اين معابد به دست اونتاش ناپيرشا ساخته شده‌اند. معبد كريريشا و معبد اين شوشينک در مجموعه معابد این شهر، تنها معابدی هستند كه نمای آجری دارند و اين نشان از اهميت اين دو معبد دارد. صحن جنوب غربی: این صحن‌ از ديگر صحن‌ها كوچک‌تر است و ممکن است دسترسی به معبد اعلی از پلكان اين بخش زيگورات بوده است. پایه آجری مدور و سه نیایشگاه كوچک در این بخش وجود دارند. از اين نیایشگاه‌ها استوانه‌هايی از جنس سنگ يا خمير شيشه، قطعات زره يا جوشن، دشنه‌های مفرغی، پيكرک‌های حيوانات مانند گراز، گاو نر و كبوتر به دست آمده است. صحن جنوب‌ شرقی: در این صحن سکوهای خشت پخته و شیب‌دار دیده می‌شود که ردیفی کنار هم قرار دارند و روبه‌روی آن‌ها، یک خمره در کف جاسازی کرده‌اند. احتمالا این بخش برای قربانی کردن حیوانات باشد. زیگورات چیست؟ منبع عکس: یونسکو زیگورات‌ها، بناهای مذهبی و در واقع معابد باستانی هستند که در دوره آشوری‌ها و بابلی‌ها در بین‌النهرین و در دوره ایلامی در ایران ساخته شده‌اند زیگورات‌ که در زبان سومری زیقورات و در ایلامی زیقورتو نام دارد؛ نوعی معماری مذهبی و آیینی در دنیای باستان است که ساختاری برج مانند و قیفی شکل دارد. زیگورات‌ها در واقع معبدی طبقه طبقه بودند که انسان را به خدایان نزدیک‌تر می‌کردند. این بناها در دوره‌هایی بابلی‌ها و آشوری‌ها در بین‌النهرین و در دوره ایلامی‌هادر ایران ساخته شده‌اند. چغازنبیل با نمونه‌های مشابه فرق دارد و تفاوت زیگورات چغازنبیل با زیگورات‌های بین‌النهرین در این است که طبقات فوقانی زیگورات‌ها روی طبقات تحتانی بنا می‌شدند؛ اما در چغازنبیل به‌گونه‌ای است که تمام طبقات شالوده مجزا دارند و همه آن‌ها از کف زمین ساخته شده‌اند. آجرنوشته‌ها و کتیبه‌های چغازنبیل منبع عکس: یونسکو آجرنوشته‌ها و کتیبه‌های چغازنبیل نقش بسزایی در معرفی و شناخته شدن این بنای عظیم و شگرف دنیای باستان دارند. مجموعه‌ای از هزاران کتیبه که بخشی از آن‌ها زیگورات چغازنبیل را همچون کمربندی در میان گرفته‌اند و بخشی نیز روی آثار و اشیای دیگر نوشته شده‌اند. این کتیبه‌ها به خط و زبان عیلامی هستند. در نوشته‌ها به‌دلایل ساخت زیگورات، نام سازنده، مصالح و تزیینات اشاره شده است. ترجمه یکی از این کتیبه‌ها چنین است: من اونتاش نپيريشا با آجرهای طلايی رنگ، نقره‌ای رنگ، سنگ‌های عقيق سياه، سنگ‌های سفيد و سنگ‌های... اين معبد مطبق را ساختم و به خدايان نپيريشا و این‌شوشینیک از محله مقدس هديه كردم. كسی كه آن را ويران كند و كسی كه آجرهای آن را منهدم كند، کسی كه طلا و نقره‌اش را، سنگ‌های عقيق سياه، سنگ‌های سفيد و سنگ‌های... و آجرهايش را بر دارد و به محل ديگری ببرد، باشد كه نفرين خدايان محله مقدس نپيريشا، اينشوشينک و كريريشا بر سرش نازل شود و باشد كه نسل او در زير خورشيد برچيده شود. تاکنون چیزی در حدود ۶,۵۰۰ قطعه از این آجرها خوانده شده است و در متن تمامی آن‌ها نام اونتاش گال دیده می‌شود و این نشان می‌دهد که این شهر و معبد، به دستور این پادشاه ساخته شده است. شگفتی‌های چغازنبیل عکاس: فرشید بلوری معماران ایلامی مکان شهر چغازنبیل را کاملا هوشمندانه و با توجه به عوارض طبیعی انتخاب کردند و حتی طرح و نقشه نیز داشتند. این شهر در فاصله نزدیکی از رودخانه دز قرار دارد و امکان بهره‌برداری از آب رودخانه را فراهم می‌کرد. همچنین قرار گرفتن روی برجستگی طبیعی، خطر سیلاب‌ها و طغیان‌های رودخانه را نیز دفع می‌کرد و پشته‌های طبیعی، مانند دیوار از دوراونتاش در برابر طغیان‌های رودخانه حفاظت می‌کرد. جالب است بدانید در شرایطی که هوا خوب و صاف بوده است از بالای زیگورات می‌تواستند شهر باستانی شوش را ببینند. مهندسان و معماران ایلامی با جهت‌های چهارگانه جغرافیایی آشنا بودند به‌گونه‌ای که هر یک از اضلاع زیگورات به‌سمت جهت‌های اصلی شمال، جنوب، شرق و غرب ساخته شده‌اند. یکی دیگر از شگفتی‌های چغازنبیل سازه آبی یا سیستم دفع آب است. ابتدا این سازه را تصفیه‌خانه می‌دانستند که آب جمع شده در خارج از حصار شهر را با توجه به قانون ظروف مرتبط تصفیه می‌کرده و از طریق کانال‌ها در حوضچه کوچک درون شهر جاری می‌ساخته و مردمان از این حوضچه، آب مورد نیاز خود را تأمین می‌کردند. اما بر اساس پژوهش‌های جدید، این سازه برای دفع آب‌های سطحی درون محوطه شهر به کار می‌رفته است و آب‌های حاصل از بارندگی را از داخل شهر به بیرون هدایت می‌کرده است. در دیوار بیرونی شهر نیز دو سازه مشابه وجود دارد اما به‌شدت آسیب دیده‌اند. اولین نمونه‌های شیشه‌گری ایران از هزاره دوم پیش از میلاد در چغازنبیل به دست آمده است. این یافته‌ها مفتول‌های شیشه‌ای هستند که به‌عنوان جزیی از درها و پنجره‌های معبد چغازنبیل به کار می‌رفتند. این اشیا که به‌صورت انبوه و با ابعاد یکسان تولید می‌شدند، نشان از دانش و توانایی ایلامی در به کارگیری مواد خام و تولید اشیای شیشه‌ای است. چغازنبیل چگونه کشف شد؟ منبع عکس: پایگاه جهانی چغازنبیل داستان کشف معبد چغازنبیل به سال ۱۹۳۹ میلادی برمی‌گردد. در این سال گروهی از اعضای شرکت نفت ایران و انگلیس در حین بازدید هوایی در حوالی محوطه چغارنبیل بودند که متوجه تپه بزرگ و محصور در میان دو دیوار می‌شوند. یکی از زمین‌شناسان این گروه به نام براوان Brown از سطح محوطه چندین آجر کتیبه‌دار جمع‌آوری می‌‌کند و وجود چنین تپه‌ای را به هیئت باستان‌شناسی که در شوش مشغول کاوش بودند اطلاع می‌دهند. از این زمان توجه باستان‌شناسان فرانسوی به اين محوطه جلب می‌شود. در سال ۱۹۳۵ میلادی اولين بازديد باستان‌شناسان از اين محوطه توسط دو نفر از اعضای هيئت باستان‌شناسی فرانسوی به نام‌های ون در ميير (Meer) و لویی لوبرتون (Louis Le Breton) انجام شد. پس از بازديدهای اوليه، کاوش‌های علمی در این محوطه آغاز شد که تا دهه‌های اخیر ادامه داشت. عمده كاوش‌هايی كه به شناخت بیشتر از شهر دوراونتاش منجر شد، توسط هيئت رومن گيرشمن؛ باستان‌شناس فرانسوی صورت گرفت. چغازنبیل کجاست؟ چغازنبیل در استان خوزستان قرار دار دارد و یکی از جاهای دیدنی شوش به شمار می‌رود. این معبد در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر شوش و ۳۵ کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتردر نزدیکی منطقه باستانی هفت تپه واقع است. عکاس: ایمان زمهریر مسیر دسترسی چغازنبیل اثر جهانی چغازنبیل از طریق مسیر جاده شوش به اهواز قابل دسترسی است. همچنین با در پیش گرفتن جاده شوشتر به هفت تپه یا همان جاده کشت و صنعت کارون می‌توانید به چغازنبیل برسید. آدرس چغازنبیل: استان خوزستان، ۴۵ کیلومتری جنوب شهر شوش نکاتی که در بازدید از چغازبیل باید بدانید منبع عکس: پایگاه جهانی چغازنبیل چغازنبیل میراث جهانی است که متعلق به همه است؛ خواهشمند است که در بازدید از این محوطه نکات زیر را رعایت کنید تا این اثر ارزشمند برای نسل‌های آینده نیز باقی بماند. در این محوطه سرويس بهداشتی، نمازخانه و آبسردكن وجود دارد. محوطه ميراث جهانی چغازنبيل بوفه مواد خوراكی و مغازه ندارد بنابراین آب به‌همراه داشته باشید. تهیه بلیط به‌صورت اینترنتی و از طریق درگاه‌های ذکر شده در سایت پایگاه جهانی چغازنبیل امکان‌پذیر است. کشیدن سیگار و ریختن زباله در سراسر عرصه ممنوع است. ورود با کفش پاشنه میخی و آسیب زننده به محوطه زیگورات ممنوع است. در زمان بارندگی و تا حداقل۱۲ و حداكثر ۲۴ ساعت پس از آن، بازديد از محوطه، به دليل جلوگيری از آسيب رسيدن به كف فرش آجری و ساختارها ممنوع است. هرگونه عكاسی و فيلم‌برداری حرفه‌ای از مجموعه به‌صورت زمينی یا هوايی، تنها با اخذ مجوز كتبی ار حراست اداره كل ميراث‌فرهنگی استان خوزستان و مدیریت پایگاه جهانی چغازنبیل امكان‌پذير است. در سفر به چغازنبیل کجا اقامت کنیم؟ منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: سید وحید حسینی) خوشبختانه در نزدیکی چغازنبیل اقامتگاه‌های متعدد و ارزان قیمتی وجود دارد که پذیرای گردشگران و مسافران هستند و می‌توانید شبی به‌یادماندنی را در آن‌ها سپری کنید. نام برخی از این اقامتگاه‌ها به شرح زیر است: اقامتگاه بوم گردی احمد: شوش، روستای خماط اقامتگاه بوم گردی ابوعلی: شوش، دانیال، هفت تپه، روستای خماط، دو کیلومتری چغازنبیل اقامتگاه بوم.گردی دورانتاش یا اهورا دانیال: شوش، فلکه یا زهرا، خیابان حرم، روبه‌روی درب موزه، کوچه شهید سوهانی اقامتگاه بوم گردی آوان: شوش، منطقه هفت تپه، کوی آوان، پلاک هفت قیمت بلیط و ساعت بازدید از چغازبیل منبع عکس: پایگاه جهانی چغازنبیل قیمت بلیط برای بازدیدکنندگان داخلی: ۵ هزار تومان قیمت بلیط برای بازدیدکنندگان خارجی: ۵۰ هزار تومان ساعت بازدید: شش ماهه اول سال ۸:۳۰ صبح تا ۱۹:۳۰ و شش ماهه دوم سال ۸:۳۰ صبح ۱۷ روزهای تعطیل: ایام سوگواری تاسوعا و عاشورای حسینی، ۲۸ صفر رحلت نبی اکرم (ص)، ۳۰ صفر شهادت امام رضا (ع)، شهادت حضرت فاطمه (س)، روزهای ۱۴ و ۱۵ خرداد ماه جاهای دیدنی اطراف چغازنبیل منبع عکس: یونسکو نمی‌شود این همه راه تا دیدن چغازنبیل و زیگورات آن بروید و از هفت تپه که یکی دیگر از شهرهای ایلامی است و در نزدیکی چغازنبیل قرار دارد، دیدن نکنید. بعد از آن از موزه هفت تپه و چغازنبیل که در جوار همین محوطه قرار دارد، بازدید کنید تا اطلاعات و شناختتان از دوره ایلامی و دست‌آوردهای تمدنی آن بیشتر شود. در ۳۰ کیلومتری شهر شوش و چند کیلومتری چغازنبیل روستای زیبای خماط واقع است. در این روستا مهمان اهالی مهما‌ن‌نواز و خون‌گرم شوید و ساعتی را در مضیف نشسته و قهوه مخصوص عربی نوش جان کنید. سپس با گردش در کوچه ‌پس‌ کوچه‌های خماط می‌توانید دست‌بافت‌های زنان و دختران هنرمند این دیار را برای دوستان و آشنایان خود سوغات ببرید.

ادامه

چهل ستون، کاخ باشکوه دوره صفوی در اصفهان

چهل ستون اصفهان یکی از مشهورترین و زیباترین مکان‌های تاریخی و گردشگری اصفهان است که با معماری و طراحی چشمگیر خود گردشگران را شیفته زیبایی‌هایش می‌سازد. کاربری کاخ چهلستون اصفهان محل دیدار با نمایندگان و سفرای خارجی و یک مرکز سلطنتی حکومت صفویه بوده است. نقاشی‌ها و تزئینات تالارهای مختلف کاخ چهل ستون، نمایشگر اوج هنر دوران صفویه است و هدف از آن تحت تاثیر قرار دادن سفرای خارجی بوده است. کاخ چهل ستون یا چهلستون اصفهان در دوران شاه عباس اول عباسی پایه گذاری شد و در زمان فرمانروایان بعدی صفوی مانند شاه عباس دوم تکمیل شد و توسعه پیدا کرد. کاخ چهل ستون در میان یک آبنمای زیبا قرار گرفته است و جلوه‌ای شگفت انگیز را پدید آورده است. چهل ستون در اصل تنها ۲۰ ستون دارد. ولی انعکاس آن در آبنمای کاخ، چهل ستون را پدید آورده است. شاید بپرسید چرا عدد چهل برای طراحی این کاخ برگزیده شده است. دلیل آن، تقدس عدد چهل در مذهب شیعه یعنی دین رسمی فرمانروایان صفوی که مروج آن در ایران بودند است. کاخ چهلستون در بخش‌های داخلی خود دارای تزئینات فراوان بر روی ستون‌ها، نقاشی‌های دیواری و نقاشی‌هایی بر سقف تالارها است که رویدادهای تاریخی را نمایش می‌دهد. همچنین آینه کاری تالارها بخشی دیگر از جلوه گری این کاخ زیبا است. موزه چهل ستون اصفهان موزه چهل ستون در مهر ماه سال ۱۳۲۷ پایه‌گذاری شد و پس از چند مرحله بازسازی و مرمت کاخ چهلستون، اکنون موزه چهلستون میزبان آثار خطی و نسخ تاریخی، ظروف تزئینی و آثاری در حوزه هنرهای زیبا مانند قالی و قالیچه و اشیای سفالی و چینی و غیره است. اشیای موجود در موزه چهلستون شامل این مجموعه‌ها هستند: مجموعه آثار سفال و کاشی مجموعه ظروف شیشه‌ای، آبگینه مجموعه سکه از ماقبل تاریخ تا کنون مجموعه آثار دوران تاریخی و آثار دوران اسلامی مجموعه آثار دوران صفویه مانند نسخ خطی کوفی قرآن و قباله‌های ازدواج مجموعه سنگ نگاره ها و نوشته های تاریخی مجموعه فرش های دست باف منحصر به فرد و قدیمی موزه چهل ستون پس از موزه گلستان، دومین کاخ موزه کهنسال ایران به شمار می‌رود. باغ چهلستون اصفهان باغ چهلستون اصفهان چیزی بیش از ۶۷ هزار متر مربع مساحت دارد و کاخ چهل ستون در میان آن با مساحتی ۲ هزار متر مربعی قرار گرفته است. باغ چهلستون یکی از ۹ باغ ایرانی است که در فهرست میراث تاریخی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. هزینه و زمان پیشنهادی بازدید بازدید از چهل ستون مستلزم خرید بلیت و پرداخت ورودیه است. زمان پیشنهادی برای بازدید از چهل ستون اصفهان ۱.۵ تا ۲.۵ ساعت است. چگونه به چهل ستون برویم برای رفتن به چهل ستون کافی است خود را به میدان دروازه دولت اصفهان برسانید. خوشبختانه سامانه ترابری همگانی کلان شهر اصفهان، کار شما را آسان کرده است و می‌توانید در ایستگاه مترو امام حسین یا ایستگاه اتوبوس امام حسین پیاده شوید. جاهای دیدنی نزدیک به چهل ستون موزه هنرهای تزئینی: ۱۰۰ متر موزه تاریخ طبیعی اصفهان: ۲۰۰ متر باغ و کاخ هشت بهشت: ۲۰۰ متر میدان نقش جهان: ۳۰۰ متر هتل های نزدیک به چهل ستون اصفهان هتل شیخ بهایی اصفهان هتل پیروزی اصفهان هتل پارتیکان اصفهان هتل جام فیروزه اصفهانش

ادامه

مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان

کاخ گلستان یکی از آثار جهانی ایران در فهرست میراث یونسکو است که به‌لطف معماری و تزیینات منحصربه‌فرد، محلی ایدئال برای عکاسی و ثبت تصاویر فوق‌العاده زیبا به شمار می‌رود. این بنای ارزشمند در سال ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی ايران و در سال ۱۳۹۲ در فهرست ميراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. علاوه بر این، وقوع رخدادهای تاریخی مهم در این محل، آن را به سندی زنده از تاریخ ایران تبدیل کرده است. این مجموعه که از جاهای دیدنی تهران به حساب می‌آید، در بافت قدیمی شهر قرار دارد و به‌راحتی می‌توان با وسایل حمل‌ونقل عمومی به آن دسترسی داشت و مسحور اين همه زيبايی، تاريخ، معماری، فرهنگ و هنر ایران شد. برای اینکه اطلاعات جامع و کاملی از کاخ گلستان به دست آورید، با این مقاله از مارال همراه شوید. معرفی کاخ گلستان کاخ گلستان شامل مجموعه‌ای از بناهای تاریخی در استان تهران می‌شود که در زمان‌های مختلفی ساخته شده‌ است. این کاخ به‌لحاظ معماری و ارزش آثار هنری و تاریخی‌اش، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی کشور به شمار می‌رود که در طول سال، شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی است. كاخ مذکور از بخش‌های مختلفی همچون ايوان تخت مرمر، تالار سلام، تالار آينه، تالار سفره‌خانه، خلوت كريمخانی، تالار برليان، عمارت بادگير، كاخ شمس العماره، تالار الماس و كاخ ابيض تشکیل می‌شود. ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریمخان زند، قدیمی‌ترین بناهای مجموعه گلستان هستند. مجموعه‌ فرهنگی و تاریخی گلستان به‌غیر از ساختمان‌های فوق که ذکر شد، از بخش‌های مختلفی نظیر کتاب‌خانه نسخ خطی، مرکز اسناد تصویری، مرکز اسناد خطی، دفتر فنی، امور بین‌الملل، کتابخانه چاپی، امور فرهنگی، امور معرفی، واحد کودک و نوجوان، واحد دفتر حقوقی تشکیل می‌شود. جاهای دیدنی متعددی در اطراف کاخ گلستان وجود دارد که از آن جمله می‌توان به بازار تهران، قهوه‌خانه حاج علی درویش، سبزه میدان، خیابان ناصرخسرو، سرای روشن، کوچه مروی و دارالفنون اشاره کرد. مساحت کاخ گلستان کاخ گلستان از معروف‌ترین دیدنی های استان تهران در پایتخت است که قدمت آن به دهه‌ها قبل از دوران قاجار برمی‌گردد و بیش از ۴۴۰ سال تاریخ را در خود جای داده است. در حال حاضر مساحت کاخ گلستان به ۴٫۵ هکتار می‌رسد که به‌اندازه یک‌دهم وسعت اولیه‌اش است؛ جایی که محل سکونت پادشاهانی همچون آقا محمدخان، فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و احمدشاه قاجار بوده است. کاخ گلستان کجاست؟ کاخ گلستان در تهران، خیابان پانزده خرداد، میدان ارگ قرار دارد. استفاده از مترو، بهترین راه دسترسی به کاخ گلستان است که برای این منظور باید در ایستگاه پانزده خرداد در خط یک مترو پیاده شوید و در ادامه به‌سمت شرق حرکت کنید تا حدودا پس از پنج دقیقه پیاده‌روی به میدان پانزده خرداد (میدان ارگ سابق) برسید و از طریق خیابان داور به ضلع شمالی این میدان بروید که ورودی کاخ گلستان در آنجا قرار دارد. ساعت بازدید کاخ گلستان ساعت کاری: در بهار و تابستان از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۸:۳۰ و در پاییز و زمستان از ساعت ۹ تا ۱۸:۳۰ (فروش بلیط تا ساعت ۱۷:۳۰)؛ مجموعه کاخ گلستان در زمان رحلت امام خمینی (ره) (۱۴ خرداد)، شهادت حضرت علی (ع) (۲۱ ماه رمضان)، تاسوعا و عاشورای حسینی (۹ و ۱۰ محرم)، اربعین حسینی (۲۰ صفر)، رحلت حضرت رسول اکرم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) (۲۸ صفر)، شهادت امام جعفرصادق (ع) (۲۵ شوال) و روز طبیعت (۱۳ فروردین) تعطیل است. قیمت بلیط: مبلغ ورودی کاخ گلستان برای هر بازدیدکننده ایرانی معادل ۵۰۰۰ تومان است؛ هرچند برای بازدید از تالارها و موزه‌ها باید بلیط جداگانه تهیه کنید، بازدید از خلوت کریمخانی، تالار برلیان و تالار ظروف رایگان است. تلفن: ۰۲۱-۳۳۹۵۶۶۶۲ آدرس: تهران، خیابان پانزده خرداد، ضلع شمالی میدان ارگ، کاخ گلستان وب‌سایت: golestanpalace.ir تاریخچه کاخ گلستان بر اساس اسناد و مدارک و همین طور سفرنامه پيترو دلاواله، تاريخچه كاخ گلستان را به دوران شاه عباس صفوی نسبت می‌دهند؛ هرچند مهم‌ترین دوره تاریخی این کاخ به عصر آقا محمد خان قاجار مربوط می‌شود. وی پس از غلبه بر لطفعلی خان زند، در سال ۱۲۱۰ هجری قمری تاج‌گذاری و تهران را به‌عنوان پایتخت انتخاب کرد که همین موضوع اهمیتی دوچندان به ارگ سلطنتی گلستان داد. ناصرالدین شاه قاجار نیز در این کاخ تاج‌گذاری کرد و اولین پادشاه ایران بود که سفری به اروپا داشت. همین امر باعث شد کاخ گلستان تحت‌تاثیر معماری اروپایی دستخوش تغییرات زیادی شود و شکل متفاوتی به خود بگیرد. در زمان قاجار، این مجموعه به‌عنوان محلی برای حکم‌رانی و اقامتگاه سلطنتی و همین طور تعلیم هنرمندان و معماران بود و از همین رو کاخ یادشده در قرن ۱۹ مرکز مهمی برای تولید هنر محسوب می‌شد. در زمان حکومت مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمد شاه قاجار هیچ تغییر خاصی در این ارگ سلطنتی اتفاق نیفتاد؛ اما اهمیت این دوره به‌دلیل رخدادهای تاریخی مهمی همچون انقلاب مشروطه و تاثیرات آن است. کاخ گلستان در عصر پهلوی اول و پهلوی دوم نیز تغییراتی را به خود دید. با این اوصاف می‌توان قدمت کاخ گلستان را بیش از چهار قرن دانست که هنوز هم از مجموعه‌های تاریخی منحصربه‌فرد ایران به شمار می‌رود و به‌دلیل وقوع اتفاقات مهم در آن، سندی باارزش از مهم‌ترین بخش تاریخ ایران است. این كاخ در حال حاضر همانند عضوی نامتجانس در معماری از هم گسيخته شهر تهران است که اطرافش را ساخت‌وسازهای بی‌هویت و جديد احاطه کرده‌اند. تکیه دولت تکیه دولت به فرمان ناصرالدین شاه در سال ۱۲۸۴ هجری قمری با هزینه‌ای بالغ بر ۳۰۰ هزار تومان ساخته شد که کار ساخت آن حدود پنج سال طول کشید. این تکیه که در ضلع جنوب شرقی کاخ گلستان و جنوب غرب شمس العماره ساخته شده بود، از نظر معماری با تمام تکیه‌های تهران آن روزگار تفاوت داشت. برخی محققان، معماری تکیه دولت را برگرفته از آمفی‌تئاترها و تماشاخانه‌های غربی و برخی نیز آن را به تقلید از طرح کاروان‌سراها و تکایا و میدان‌های ایران می‌دانند. نمای بیرونی تکیه دولت به‌شکل منشوری هشت ضلعی بود که در داخل به‌صورت یک استوانه‌ بود. این تکیه سه ورودی برای آقایان، بانوان و پادشاه داشت. پس از مشروطه و تحت‌تاثیر فرهنگ غرب و ظهور نمایش‌های جدید در ایران، تکیه دولت رونق و ارزش خود را از دست داد. تکیه مذکور به‌عنوان بزرگ‌ترین نمایش‌خانه کشور محسوب می‌شد که سال‌ها متروکه ماند، تا اینکه در سال ۱۳۲۵ برای ساخت یک شعبه بانک ملی تخریب شد. عمارت خروجی عمارت بزرگی در ضلع شمالی شمس العماره وجود داشت که عمارت خروجی نامیده می‌شد و باغ گلستان را به دو قسمت تقسیم می‌کرد. کار ساخت این عمارت از زمان آقا محمدخان تا فتحعلی شاه طول کشید و از اتاق موزه، صندوق‌خانه تالار آینه گلستان و رخت‌دارخانه سلطنتی تشکیل می‌شد. در دوره ناصرالدین شاه با هدف ساخت موزه‌ای شبیه به کشورهای اروپایی، این عمارت تخریب شد؛ هرچند بعدها استخر بزرگی به‌جای آن احداث شد که در اوایل سلطنت پهلوی اول به شکل فضای سبز درآمد. به باور برخی کارشناسان، نام کاخ گلستان از تالار گلستان همین عمارت گرفته شده است که به‌تدریج به کل مجموعه اطلاق شد. اندرون و خوابگاه ناصری ناصرالدین شاه تغییرات زیادی در مجموعه گلستان ایجاد کرد که یکی از آن‌ها گسترش عمارت اندرون بود. این بنا از روی کاخ دولمه باغچه سلطان عثمانی ساخته و به خوابگاه ناصری معروف شد. در زمان پهلوی اول برای از بین بردن این نشانه شهوت‌رانی، آن را تخریب کردند تا محلی برای ساخت ساختمان‌های وزارت دارایی باشد. معماری کاخ گلستان عکاس: Zoltan Veres کاخ گلستان از یک مجموعه تاریخی تشکیل شده است که شامل چندین کاخ و تالار سلطنتی در یک باغ می‌شود. معماری این مجموعه با معماری ایرانی آغاز شد و سپس مراودات تجاری، سیاسی و فرهنگی با کشورهای اروپایی منجر به تغییر و تحولاتی مبتنی بر معماری نئوکلاسیک اروپا شد. به همین دلیل امروزه شاهد تلفیق سبک معماری ایرانی و اروپایی هستیم که نگاه هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. یکی از بهترین نمونه‌های کاشی‌کاری را می‌توانید در کاخ گلستان مشاهده کنید که با مضامین مختلفی همچون اساطیری، شکار و شکارگاه، بزم، عاشقانه، رزم و نبرد، منظره، بناهای تاریخی، پادشاهان، درباریان و کارگزاران حکومتی، مذهبی و... هستند. در این کاشی‌کاری‌ها نیز تاثیر گسترش ارتباط با دنیای غرب و حمایت از هنر مشهود است. حجم نمایی، سایه روشن کاری و طبیعت‌گرایی که از مشخصه‌های بارز نقاشی غربی به حساب می‌آیند، در کنار شیوه‌های سنتی تصویرسازی ایرانی استفاده شده‌اند. منبع عکس: سایت robertharding.com این تنها نمای بیرونی ساختمان‌های کاخ گلستان نیست که با کاشی‌کاری‌های زیبا باعث حیرت‌تان می‌شود، وقتی وارد این بناها می‌شود، آینه‌کاری‌های چشم‌نواز هوش از سرتان می‌برد؛ به‌خصوص در تالار آینه که تزیینات آن بیش از هفت سال طول کشیده است. تزیینات طلاکاری روی سنگ هم بخش دیگری از جذابیت شمس العماره و تخت مرمر را تشکیل می‌دهند که در دوران قاجار رواج داشته است. در این تزیینات از ورق فلزی استفاده شده است که مهارت هنرمندان طلاکوب آن روزگار را نشان می‌دهد. استفاده از طلا در تزیینات معماری کاخ گلستان و توجه به دوام آن، ارزش این مجموعه را دو چندان می‌کند. در ادامه به معرفی بخش‌های مختلف کاخ گلستان می‌پردازیم. شمس العماره عکاس: Mmahmoodzadeh شاید بتوان گل سرسبد مجموعه گلستان را شمس‌العماره دانست؛ بنایی مرتفع که از شاخص‌ترین جاذبه‌های آن است و روزگاری نماد پایتخت محسوب می‌شود. ناصرالدین شاه در سفرهای اروپایی‌اش عاشق آسمان‌خراش‌های آن‌ها شد و از همین رو دستور ساخت این بنا را داد تا بتواند به‌همراه زنانش به بالای آن برود و چشم‌انداز تهران و اطرافش را تماشا کند. این بنای پنج طبقه در سال ۱۲۸۴ ساخته شد که با ارتفاع ۳۵ متر بلندترین ساختمان زمان خود بود. برای اولین بار در ساخت شمس العماره از فلز استفاده شد که تحول مهمی در ساختمان‌سازی ایران به شمار می‌رفت. علاوه بر نمای باشکوه و زیبای شمس‌العماره، تزیینات داخلی آن از آینه‌کاری و نقاشی تا گچ‌بری باعث شگفتی هر بیننده‌ای می‌شود. قیمت بلیط شمس العماره: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان ایوان تخت مرمر ایوان تخت مرمر یا ایوان دارالاماره یا دیوانخانه، قدیمی‌ترین بنای تاریخی کاخ گلستان از دوران کریم خان زند است که با تزیینات زیبای گچ‌بری، خاتم‌کاری، سنگ‌تراشی، منبت، مشبک و آینه‌کاری همچون نگینی در دل این مجموعه می‌درخشد. ایوان تخت مرمر، قدیمی‌ترین بنای کاخ گلستان است زیباترین بخش ایوان، تخت مرمری است که به دستور فتحعلی شاه ساخته شد. او در سال ۱۲۲۱ هجری قمری به سنگ‌تراشان اصفهانی دستور ساخت تختی از سنگ مرمر زرد یزد را داد که شامل ۶۵ قطعه مرمر بزرگ و کوچک می‌شد. طراحی تخت به‌شکلی است که تخت حضرت سلیمان را در ذهن تداعی می‌کند که روی دوش سه دیو و ۶ فرشته یا انسان قرار دارد. علاوه بر یک اژدها و دو شیر، ابیاتی از ملک الشعراء در ستایش فتحعلی شاه نیز روی این تخت مرمر حجاری شده است. قیمت بلیط ایوان تخت مرمر: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان محوطه کاخ گلستان عکاس: فاطمه عسکری (سایت آژانس عکس تهران) علاوه بر بناهای مختلفی که در مجموعه گلستان خودنمایی می‌کنند، تعداد زیادی درخت و استخر و فواره نیز در اطراف این سازه‌ها به چشم می‌خورد که فضای مناسبی برای قدم‌زدن و عکاسی به حساب می‌آید. در واقع، کاشی‌کاری‌های رنگارنگ و چشم‌انداز زیبای هر یک از ساختمان‌ها ارزش گشت‌وگذار در محوطه کاخ گلستان را دارند. کاخ اختصاصی کاخ اختصاصی مجموعه گلستان شامل تالارهای سلام، عاج، آینه، ظروف و برلیان می‌شود که در ادامه توضیح مختصری درباره آن‌ها خواهیم داد. قیمت بلیط کاخ اختصاصی: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۵۰۰۰ تومان تالار سلام تالار سلام یا اتاق موزه یا تالار تاج‌گذاری در ضلع شمال غربی کاخ گلستان قرار دارد که از همان ابتدا با هدف ایجاد موزه ساخته شد. ناصرالدین شاه با دیدن موزه‌های کشورهای غربی تصمیم گرفت موزه‌ای مشابه آن‌ها را در این ارگ سلطنتی بسازد. در همین راستا، ساختمان‌های قدیمی این بخش از باغ تخریب و اتاق موزه، حوضخانه و .... ساخته شدند. به این ترتیب، اولین موزه ایران در کاخ گلستان شکل گرفت. جالب اینکه قدمت عکاسی و تشکیل موزه در ایران به زمان قاجار برمی‌گردد. کار ساخت بنای تالار سلام و سایر بخش‌ها در سال ۱۲۹۳ هجری قمری به پایان رسید؛ اما چیدمان و نصب تابلوها و تکمیل دکوراسیون تا سال ۱۲۹۶ هجری قمری ادامه یافت. این طور به نظر می‌رسد که شخص ناصرالدین شاه در طراحی ترتیب موزه مشارکت داشته است. از آنجا که در این محل، مراسم سلام برگزار می‌شد، به تالار سلام معروف شد و در ادامه نیز به‌خاطر تاج‌گذاری شاهان پهلوی، به‌عنوان تالار تاج‌گذاری شناخته می‌شد. موزه مخصوص موزه مخصوص قسمتی از حوضخانه تالار سلام است که اشیای نفیس به‌جای مانده از شاهان قاجار را در خود جای داده است؛ بخشی از آن‌ها در گذشته در اتاق موزه ناصرالدین شاه نگهداری می‌شدند که از دوره‌های گذشته به قاجارها رسیده بود یا هدیه‌ای از سایر پادشاهان و هنرمندان هم‌عصر آن‌ها به حساب می‌آمد یا توسط خود این پادشاهان خریداری شده بود. قیمت بلیط موزه مخصوص: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان موزه نگارخانه بخش دیگری از حوضخانه تالار سلام به موزه نگارخانه اختصاص دارد که شامل تابلوهای نقاشی ایرانی دوره قاجار است. این موزه شامل دو بخش می‌شود: در بخش جنوبی، پرده‌های نقاشی دوران قاجار به نمایش گذاشته شده است که آثار هنرمندانی همچون میرزا بابا نقاشباشی شیرازی، اسماعیل جلایر، ابوالحسن ثانی علی اکبر خان مزین الدوله و... در میان آن‌ها خودنمایی می‌کند. بخش شمالی نیز برای نمایش آثار نقاشان متاخر دوره قاجار نظیر محمود خان صبا، کمال الملک، مصورالملک و آقا میرزا موسی انتخاب شده است. این دو بخش در سال ۱۳۷۴ به یک بخش تبدیل و در سال ۱۳۷۶ به‌عنوان موزه نگارخانه آغاز به کار کرد. قیمت بلیط موزه نگارخانه: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان تالار آینه تالار آینه یکی از تالارهای مشهور کاخ گلستان است که درست کنار تالار سلام قرار دارد. بخش اعظمی از شهرت این تالار به نقاشی معروف کمال‌الملک از تالار آینه و ناصرالدین شاه مربوط می‌شود که تکمیل آن پنج سال طول کشید. نکته جالب این نقاشی، وسعت تالار است که در مقایسه با تالار واقعی، بسیار بزرگ‌تر به نظر می‌رسد و همین موضوع هنر نقاش در عظمت‌بخشی به تالار را نشان می‌دهد. تالار عاج عکاس: ناصر صادقی تالار عاج یکی دیگر از بناهای باشکوه گلستان است و با اینکه تاریخ دقیق ساخت آن مشخص نیست؛ بر اساس شواهد، قبل از تالار سلام و تالار آینه ساخته شده است. اوج زیبایی این تالار را می‌توان در تابلوی آبرنگ محمود خان ملک الشعرا مشاهده کرد که در سال ۱۲۸۶ هجری قمری از نمای بیرونی تالار کشیده است. طبق این نقاشی، تالار عاج سه ارسی بزرگ، ایوانی با ۶ ستون و یک راه پله داشته است. در حال حاضر دو عاج بزرگ فیل در این تالار قرار دارد که می‌تواند علت نام‌گذاری تالار را نشان دهد؛ هرچند برخی معتقدند در گذشته از این محل برای پذیرایی و صرف غذا استفاده می‌شد و نام درست آن «تالار آج» است که در زبان ترکی به‌معنای گرسنه می‌شود. تالار ظروف تالار ظروف در سال ۱۳۴۴ روی بقایای سازه‌ای از عهد قاجار ساخته شد و همان طور که از نامش مشخص است، از آن برای نگهداری و نمایش برخی از هدایای پادشاهان کشورهای اروپایی به شاهان قاجار استفاده می‌شود. سرويس چینی مربوط به جنگ‌های ناپلئون بناپارت، سرويس جواهر‌نشان اهدایی ملكه ويكتوريا، سرويس اهدایی الكساندر سوم، سرويس اهدایی نیکلای اول امپراتور روسیه و... از جمله این هدایا هستند که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست. تالار برلیان منبع عکس: سایت robertharding.com تالار برلیان از آن جهت شهرت دارد که چندین اتاق زیبای مملو از آینه‌کاری و چلچراغ دارد. پیش از شکل‌گیری تالار برلیان، کاخ یا تالار بلور از بناهای دوران فتحعلی شاه در این محل وجود داشت. این تالار به‌خاطر فرسودگی در عصر ناصرالدین شاه تخریب و تالار برلیان به‌جای آن ساخته شد. علاوه بر مرمت بنا در دوران مظفرالدین شاه، تزیینات زیبایی به آن اضافه شد. تابلو رنگ روغنی از تالار مذکور قبل از این مرمت وجود دارد که در تالار سلام نگهداری می‌شود. در زمان ناصرالدین شاه از تالار برلیان برای نگهداری هدایای پادشاهان خارجی استفاده می‌شد و در عصر پهلوی به‌عنوان محلی برای برگزاری مهمانی‌های رسمی دربار بود. خلوت کریمخانی عکاس: فاطمه عسکری (سایت آژانس عکس تهران) خلوت کریمخانی در گوشه شمال غربی کاخ گلستان قرار دارد و بنایی سرپوشیده به‌شکل یک ایوان سه دهنه و ستون‌دار است که وسط آن حوضی زیبا دیده می‌شود. اهمیت این بنا به‌خاطر اتفاق دوران آقا محمدخان قاجار است. او بقایای جسد کریمخان زند را از مدفن آن در شیراز بیرون کشید و به این محل منتقل کرد؛ چراکه در آن زمان محل عبور روزانه شاه بود و با عبور از محل دفن کریمخان می‌توانست او را لگدکوب کند. سنگ مزار ناصرالدین شاه و تخت مرمین فتحعلی شاه در خلوت کریمخانی قرار دارند در دوران ناصرالدین شاه اینجا به محوطه کوچکی با نام حیاط کریمخانی تبدیل شد که برای استراحت پادشاه به کار می‌رفت. با روی کار آمدن پهلوی اول، استخوان‌های کریمخان به قم منتقل شد. دو اثر باارزش در خلوت کریمخانی وجود دارد که اهمیتی دوچندان به آن بخشیده‌اند. سنگ مزار ناصرالدین شاه که در اوایل انقلاب اسلامی ایران از حرم حضرت عبدالعظیم (ع) به کاخ گلستان منتقل شد و در نهایت در خلوت کریمخانی قرار گرفت. روی این سنگ، تصویر ناصرالدین شاه با شمشیری در دست نقش بسته است. علاوه بر این، تخت مرمرین فتحعلی شاه نیز در این محل قرار دارد؛ هرچند پیش‌تر در قسمت دیگری از کاخ بود که در دوره پهلوی دوم به خلوت کریمخانی انتقال یافت. قیمت بلیط خلوت کریمخانی: رایگان عمارت بادگیر عکاس: Zoltan Veres عمارت بادگیر که در ضلع جنوبی مجموعه گلستان قرار دارد، در زمان فتحعلی شاه ساخته و در عصر ناصرالدین شاه دستخوش تغییرات زیادی شد که نتیجه آن را امروز شاهد هستیم. علاوه بر ارسی‌ها و ستون‌های زیبا، بالاخانه‌ها، گوشواره‌ها و دهلیزهای این عمارت درخور توجه هستند. تزیینات فوق‌العاده زیادی نیز در عمارت بادگیر به کار رفته است که از آن جمله می‌توان به نقاشی، آینه‌کاری، گچ‌بری، منبت‌کاری و زرنگاری اشاره کرد. جذاب‌ترین بخش عمارت، تالار شاه نشین با ۹ ارسی، ازاره‌های مرمری منقوش، آینه‌کاری، دو ستون مارپیچ نقاشی شده، کفپوش معرق هفت رنگ، نقاشی دیوارها و سقف است که نگاه هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. قیمت بلیط عمارت بادگیر: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان موزه عکسخانه منبع عکس: سایت کاخ گلستان حوضخانه‌ای با چهار بادگیر بلند در طبقه زیرین شاه نشین عمارت بادگیر قرار دارد که با کاشی‌های معرق آبی و زرد و سیاه تزیین شده است و باعث خنک‌شدن هوای حوضخانه و اتاق‌ها می‌شود. حوضی در این محل وجود دارد که برای جلوگیری از آسیب بیشتر، مسیر ورود آب به آن مسدود شده است. در حال حاضر، موزه عکسخانه با مجموعه‌ای از عکس‌های عصر قاجار و ابزار عکاسی آن دوران در این محل فعالیت می‌کند. از آنجا که ناصرالدین شاه به عکاسی علاقه داشت، عکس‌هایی كه خود او گرفته و همین طور عکس‌هایی با دست خط او در این موزه به نمايش گذاشته شده‌اند. تعداد عکس‌های موجود در مخزن موزه به حدی است که پس از مجموعه سلطنتی انگلیس، دومین مجموعه بزرگ به شمار می‌رود. قیمت بلیط موزه عکسخانه: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان تالار الماس منبع عکس: سایت کاخ گلستان تالار الماس یکی از قسمت‌های قدیمی گلستان است که بعد از عمارت بادگیر قرار دارد و به‌خاطر آینه‌کاری‌های فضای داخلی‌اش به نام الماس خوانده می‌شود. مقرنس‌های آینه‌کاری در ایوانچه سمت جنوبی تالار، از بقایای آثار عهد فتحعلی شاه هستند که قدیمی‌ترین بخش این بنا به شمار می‌روند. این تالار به دستور فتحعلی شاه ساخته شد؛ هرچند در دوران ناصرالدین شاه تغییراتی در تزیینات و ظاهر آن به وجود آمد. تالار مذکور از دهلیزها، بالاخانه‌ها و پستوهای متعددی تشکیل شده است؛ ضمن اینکه در زیر این تالار حوضخانه بزرگی وجود دارد. قیمت بلیط تالار الماس: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان کاخ ابیض عکاس: علیرضا کیخا زمانی که سلطان عبدالحمید، پادشاه عثمانی، تعدادی اثاثیه گران‌قیمت مثل مبل‌های استیل لوئی شانزدهم، دو قطعه آینه، پرده‌های مخملی، مجسمه‌های برنزی و چند فرش دست‌بافت ترکیه را برای ناصرالدین شاه فرستاد؛ همه کاخ‌های پادشاه در اوج زیبایی و شکوه بودند و به این وسایل نیازی نداشتند؛ از همین رو شخص ناصرالدین شاه کاخ جدیدی را در گوشه جنوب غربی محوطه گلستان برای قراردادن این وسایل طراحی می‌کند. پس از ساخت این کاخ، او دستور می‌دهد که به تقلید از معماری اروپایی، آن را رنگ سفید بزنند و برای پله‌ها از مرمر سفید استفاده کنند. به همین دلیل، بنای جدید گلستان به کاخ ابیض معروف شد. در ادامه با چیدن وسایل پادشاه عثمانی، این تالار باشکوه را تالار عبدالحمید نامیدند. کاخ ابیض به‌عنوان محل کار صدر اعظم و نخست وزیر دولت‌های بعدی و جلسات هیئت دولت به کار می‌رفت، تا اینکه در سال ۱۳۳۲ به هنرهای زیبا و پس از آن به محل نمایشگاه‌های موقت اختصاص یافت. در نهایت نیز در سال ۱۳۴۷ به موزه مردم شناسی تبدیل شد که علاوه بر پوشش مردان و زنان قاجار، پوشاک مناطق مختلف ایران را نیز به نمایش گذاشته است. این موزه از غنی‌ترین و قدیمی‌ترین موزه‌های مردم شناسی ایران به حساب می‌آید. قیمت بلیط کاخ ابیض: برای بازدیدکنندگان ایرانی ۴۰۰۰ تومان کتابخانه کاخ گلستان کتابخانه کاخ گلستان از دو بخش کتابخانه نسخ خطی و کتابخانه چاپی تشکیل می‌شود: پیشینه کتابخانه و گنجینه نسخ خطی به اوایل قرن ۱۳هجری قمری می‌رسد که با همت فتحعلی شاه قاجار با نام کتابخانه شاهنشاهی تاسیس شد. کتابخانه چاپی نیز در دوران پهلوی دوم آغاز به کار کرد که در ابتدا در طبقه اول کاخ ابیض قرار داشت؛ تا اینکه در سال ۱۳۸۴ به فضایی بالغ بر ۹۳ مترمربع مساحت در ضلع شمال شرقی کاخ منتقل شد. این کتابخانه بیش از ۷۰۰۰ هزار کتاب تاریخی، هنری و چاپ سنگی دارد که از این تعداد، حدود ۲۵۰۰ كتاب تاريخی هستند و از این‌رو، كتابخانه اين كاخ را می‌توان منبع كتاب‌های قاجاری دانست. در بخش كتاب‌های چاپی، ديوان شمس با ۵۲ سال قدمت، قديمی‌ترين کتاب مجموعه است؛ قديمی‌ترين كتاب از دوره قاجار نیز «طوفان البكاء» نام دارد که فقط ۵۶ نسخه از آن در دنیا وجود دارد و روايتی تصویری از زندگی و داستان‌های امامان است. در بخش نسخه‌های خطی، کتاب‌هایی همچون مرقع گلشن، هزارو یکشب، نسخه شاهنامه بايسنقری و قرآن‌های نفيس دوره فتحعلی شاه و پيش از آن، قديمی‌ترين نسخ محسوب می‌شوند. كتابخانه كاخ گلستان مشابه سایر كتابخانه‌های عمومی نیست و امکان استفاده از آن فقط برای دانشجويان، استادان، نويسندگان و محققان با ارائه معرفی‌نامه میسر است. امکانات و خدمات کاخ گلستان علاوه بر سرویس بهداشتی و نمازخانه، در بازدید از کاخ گلستان می‌توانید از چایخانه و بخش عکاسی آن نیز استفاده کنید. چایخانه کاخ گلستان: حین گشت‌وگذار در کاخ گلستان می‌توانید در چایخانه کمی استراحت کنید و از دمنوش‌های معطر یا غذاهای خوشمزه آن نهایت لذت را ببرید. عکاسی با حال و هوای دوران قاجار: در طول بازدید از کاخ گلستان، به غرفه عکاسی سر بزنید و با پوشیدن لباس‌های قاجاری، خاطره‌ای همیشگی را برای خود به یادگار بگذارید. پرسش‌های متداول کاخ گلستان کجاست؟ کاخ گلستان از معروف‌ترین جاهای دیدنی تهران است که قدمت آن به دهه‌ها قبل از دوران قاجار برمی‌گردد و بیش از ۴۴۰ سال تاریخ را در خود جای داده است. کاخ گلستان در خیابان پانزده خرداد، شمال میدان ارگ قرار دارد. ساعت بازدید کاخ گلستان چگونه است؟ در بهار و تابستان از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۸:۳۰ و در پاییز و زمستان از ساعت ۹ تا ۱۸:۳۰ (فروش بلیط تا ساعت ۱۷:۳۰)؛ مجموعه کاخ گلستان در روزهای رحلت امام خمینی (ره) (۱۴ خرداد)، شهادت حضرت علی (ع) (۲۱ ماه رمضان)، تاسوعا و عاشورای حسینی (۹ و ۱۰ محرم)، اربعین حسینی (۲۰ صفر)، رحلت حضرت رسول اکرم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) (۲۸ صفر)، شهادت امام جعفرصادق (ع) (۲۵ شوال) و روز طبیعت (۱۳ فروردین) تعطیل است. قیمت بلیط کاخ گلستان چقدر است؟ مبلغ ورودی کاخ گلستان برای هر بازدیدکننده ایرانی معادل ۵۰۰۰ تومان است؛ هرچند برای بازدید از تالارها و موزه‌ها باید بلیط جداگانه تهیه کنید، بازدید از خلوت کریمخانی، تالار برلیان و تالار ظروف رایگان است. کاخ گلستان چه بخش‌هایی دارد؟ کاخ گلستان یک مجموعه تاریخی است که شامل چندین کاخ و تالار سلطنتی شامل شمس العماره، ایوان تخت مرمر، محوطه کاخ گلستان، کاخ اختصاصی، خلوت کریمخانی، عمارت بادگیر، تالار الماس ، کاخ ابیض در یک باغ می‌شود.

ادامه

محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون، میراث جهانی یونسکو

مجموعه بیستون مجموعه معروف بیستون واقع در شهر بیستون کرمانشاه، تعداد زیادی آثار تاریخی نظیر مجسمه هرکول، پل بیستون، کاروانسرای شاه ‌عباسی، نقش‌برجسته مهرداد دوم، فرهاد تراش و غیره را در خود جای داده است و از همین رو از مناطق مهم باستان‌شناسی در ایران به حساب می‌آید. یکی از آثار این مجموعه، سنگ‌نوشته و نقش‌برجسته حجاری‌شده داریوش است که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. علاوه بر این، وجود غارهای متعدد در کوه بیستون از حضور انسان در این منطقه در دوران پارینه‌سنگی حکایت دارند. بیستون به‌دلیل وجود آثار تاريخی كه قدمت‌شان از حدود چهار هزار سال قبل شروع می‌شود و تا چند صد سال پیش ادامه می‌یابد، گنجينه‌ای از آثار تاريخی ايران به حساب می‌آید که تاکنون ۲۸ اثر آن به ثبت آثار ملی ایران رسیده‌ است. بیستون کرمانشاه محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون که از جاهای دیدنی کرمانشاه به شمار می‌رود، در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و کتیبه و سنگ‌نوشته داریوش هخامنشی در سال ۱۳۸۵ به فهرست آثار جهانی یونسکو اضافه شد. با این حال، ارزش و اهمیت بیستون را می‌توان تا دوره پارینه‌سنگی دنبال کرد؛ به‌ویژه که غارها و پناهگاه‌های صخره‌ای بیستون بر این موضوع صحه می‌گذارند که این منطقه جزو مهم‌ترین سکونتگاه‌های زاگرس بوده است. منبع عکس: ناشناس مجموعه بیستون با وسعت ۱,۶۵۰ هكتار از نظر تاریخی، طبیعی و زیست محیطی دارای تنوع و ارزش زیادی است؛ اما آنچه باعث شهرت جهانی بیستون شده، كتیبه داریوش کبیر متعلق به ۵۲۰ سال پیش از میلاد است. این مجموعه تاکنون ۲۸ اثر ثبت‌شده در آثار ملی و جهانی را در خود جای داده است که از آن جمله می‌توان به غار شكارچيان، غار مَر دودر، سراب بيستون، غار مر تاريک، نيايشگاه مادی، سنگ بلاش، نقش‌برجسته مهرداد اشکانی، نقش‌برجسته گودرز، فرهاد تراش، کاروانسرای ايلخانی، پل بيستون و غیره اشاره کرد. این آثار بی‌بدیل و ارزشمند از اسناد مهم تاریخ ایران به شمار می‌روند. منبع عکس: ناشناس جالب است بدانید که در دامنه کوه بیستون، قطعه‌سنگ‌های تراش‌خورده‌ای از جنس سنگ آهک به‌صورت پراکنده پخش شده‌اند که به‌شکل مکعب‌مستطیل و مکعب‌مربع هستند. مشابه این قطعه‌سنگ‌ها در سازه‌های نیمه‌کاره عصر ساسانی همچون فرهاد تراش و پل خسرو دیده می‌شود. علاوه بر تکنیک تراش این بلوک‌ها، علائم حجاران نیز به سبک زمان ساسانی است. بیستون کجاست؟ بیستون از جاهای دیدنی استان کرمانشاه در فاصله ۳۰ کیلومتری شمال شرق کرمانشاه و در کنار راه باستانی کرمانشاه به همدان است. این محوطه تاریخی در دامنه کوه بیستون در شهر بیستون همچون نگینی می‌درخشد. آدرس: استان کرمانشاه، شهر بيستون، محوطه تاریخی بیستون تاریخچه بیستون منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی) مجموعه بیستون از مهم‌ترین محوطه‌های تاریخی کشور محسوب می‌شود که بنابر دلایل مختلفی، مورد توجه شاهان و فرمانروایان بوده است. از جمله آن دلایل، می‌توان به آب‌وهوای مطلوب و موقعیت جغرافیایی خوب آن اشاره کرد؛ ضمن اینکه بیستون در نزدیکی بین‌النهرین قرار داشت. جالب اینکه دشت بیستون در نزدیکی راه‌های مواصلاتی مهم نظیر جاده ماد به بابل و جاده ابریشم واقع شده بود که خود علت توجه شاهان سلسله‌های مختلف به آن را نشان می‌دهد. از آنجا که کوه بیستون در مسیر عبور کاروان‌ها و نظامیان قرار داشت، منطقه‌ای استراتژیک برای به‌رخ‌کشیدن قدرت پادشاهان ایران محسوب می‌شد. این محوطه تاریخی و باستانی شامل آثار دوره‌های گوناگون از پیش از تاریخ تا پس از اسلام می‌شود. غار شکارچیان و غار مرخرل از دوره پیشاتاریخی، نیایشگاه مادی از دوره مادها، کتیبه و نقش‌برجسته بیستون از دوره هخامنشیان، پیکره هرکول از دوره سلوکیان، سنگ بلاش، سنگ‌نگاره گودرز و نقش مهرداد اشکانی از دوره اشکانیان، کاخ بیستون، فرهاد تراش، بنای ساسانی و پل ساسانی (خسرو) از دوره ساسانیان، کاروانسرای ایلخانی از دوره ایلخانیان، کاروانسرای شاه‌ عباسی، کتیبه شیخ علی خان زنگنه و پل بیستون (پل صفوی) از دوره صفویان هستند. حسن پيرنيا در کتاب تاريخ ايران باستان درباره بیستون نوشته است: بيستون كوهی است كه بلندی آن به چهار هزار پا می‌‌رسد و در پای آن، چشمه‌هايی از كوه بيرون می‌‌آيد. از ديرزمانی كه نمی‌دانيم كی بوده، كاروان‌ها در اينجا توقف می‌كردند. ابن‌حوقل، جغرافیدان مسلمان قرن چهارم هجری ‌قمری گفته بود: كوه بهستون، كوهی بلند است كه به قله‌اش نمی‌‌توان راه يافت و راه حاجيان از نيشابور به حلوان از زير آن می‌گذرد. ياقوت حموی، جغرافیدان قرن هفتم هجری قمری، از معدود جغرافی‌دان‌های مسلمانی است كه به آثار باستانی کوه بیستون در کتابش اشاره کرده است. او می‌‌نويسد: بهستون ديهی (دهی) در ميان همدان و حلوان، به نام ساسانيان است. از همدان چهار مرحله و از كرمانشاه، هشت فرسنگ به دور است. كوه بهستون بلند است و به قله آن نتوان رفت. راه حاجيان درست از زير آن می‌گذرد و ديواره آن، از بالا تا پايين، صاف است، گويی تراشيده باشد. علت نام گذاری بیستون عکاس: کوروش نوزاد تهرانی بیستون از واژه «بغستان» می‌آید که به معنی جایگاه خدایان است و احتمال می‌رود که نام باستانی آن باگاستانا بوده ‌است. بیستون در گذر زمان به «بَهیستان» و بعدها «بَهیستون» تغییر یافت؛ تا اینکه پس از اسلام «بهستون» به‌معنای ستون نیکو یا ستون بهتر نامیده شد. امروزه نیز بیستون خوانده می‌شود؛ هرچند خواندن آن به‌شکل «بی‌ستون» به‌معنای بدون ستون، اشتباه است و هیچ اعتباری ندارد. کوه بیستون منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی) کوه بیستون، كوهی بلند از جنس سنگ آهک در شهرستان هرسین در ۳۰ کیلومتری کرمانشاه است که علاوه بر کتیبه داریوش بزرگ، ۲۸ اثر تاریخی این کوه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند. کوه بیستون در زمان پارینه‌سنگی محل اسکان انسان‌های شکارگر بود که برای استقرار فصلی خود از غارهای دامنه جنوبی استفاده می‌کردند. غار شکارچیان اولین غار بیستون بود که در سال ۱۳۲۸ توسط انسان‌شناسی آمریکایی برای دو هفته کاوش شد و همین موضوع منجر به کشف هزاران ابزار سنگی از دوره پارینه‌سنگی میانی شد. در طی این کاوش همچنین بقایای استخوان حیواناتی مثل اسب با قدمتی حدود ۷۰ تا ۴۰ هزار سال به دست آمد. در این میان بخشی از استخوان ساعد یک انسان نیز کشف شد که ممکن است به انسان نئاندرتال یا انسان اوایل دوره پارینه‌سنگی جدید مرتبط باشد. علاوه بر این، در غارهای دیگر کوه بیستون نظیر غار مرخرل، غار مر تاریک و غار مرآفتاب آثار سکونت انسان نئاندرتال پیدا شده است. منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی)، عکاس: علی امیری، هدی موسوی كوه بيستون در کنار جنبه‌های تاريخی‌اش، تاثير زیادی در ادبيات ما داشته است و در بین ایرانی‌ها به‌عنوان كوهی مقدس ياد می‌شود. یکی از این تاثیرها را می‌توان در منظومه خسرو و شیرین از نظامی گنجوی مشاهده کرد که در آن از عشق وافر فرهاد به شیرین گفته شده است. داستان از این قرار است، خسرو پرویز از پادشاهان نامی ساسانی که خود نیز شیفته شیرین بود، به فرهاد می‌گوید اگر بتواند کوه بیستون را به‌طور کامل بکند، اجازه ازدواج با شیرین را به او می‌دهد. خسرو پرویز که فکرش را نمی‌کرد، فرهاد در این زمینه به موفقیت برسد، با مشاهده سال‌ها تلاش او در کندن کوه و پیشرفت کارش، نگران می‌شود و به پیشنهاد خرمندان دربارش به فرهاد اطلاع می‌هد که شیرین مرده‌ است. فرهاد با شنیدن این خبر دروغین، تیشه‌اش را بر زمین می‌زند و در دم جان می‌سپارد. شاید جالب باشد بدانید که دیواره بیستون با عرض ۵۰۰۰ متر، از فنی‌ترین دیواره‌های سنگ‌نوردی دنیا و پنجمین دیواره مرتفع جهان به حساب می‌آید؛ ضمن اینکه آن را به‌عنوان اورست صخره‌های دنیا و مرتفع‌ترین دیواره ایران می‌شناسند. کتیبه بیستون منبع عکس: ناشناس کتیبه بیستون که به شرح پیروزی داریوش اول هخامنشی بر گئومات مغ اختصاص دارد، مهم‌ترین اثر هنری و تاریخی دوره هخامنشیان و قدیمی‌ترین متن در ادبیات ایرانی است و از همین رو، یکی از مهم‌ترین اسناد تاریخی جهان به شمار می‌رود. در نزدیکی این کتیبه، آثار پلکانی وجود دارد که ظاهرا حجاران برای دسترسی به محل کتیبه از آن استفاده می‌کردند و پس از پایان کار، آن را تراشیده‌اند تا امکان دسترسی به کتیبه و نقش‌برجسته از بین برود. کتیبه مذکور روی سنگ‌هایی از جنس آهک حجاری شده است و روی آن نشانه‌هایی از یک لعابی قهوه‌ای‌رنگ دیده می‌شود که در اثر زمان تغییر رنگ داده‌ است. این طور به نظر می‌رسد که حجاران برای بالا بردن ماندگاری کتیبه و نقش‌ برجسته، روی آن را با این لعاب ناشناخته پوشانده‌ بودند. کتیبه بیستون به عرض ۷٫۸ متر و طول ۲۲ متر، به سه زبان فارسی باستان، ایلامی و اکدی (بابلی نو) با خط میخی حجاری شده است. متن این کتیبه‌ به‌نحوی جانمایی شده‌ است که نوشته مرتبط با هر شخص، در نزدیکی او قرار داشته باشد. متن فارسی باستان در پنج ستون آمده است که اهورامزدا با چهره‌ای انسانی در بالای این کتیبه دیده می‌شود. تاجی تابناک روی سر وی قرار دارد که به بزرگی و خدایی او اشاره دارد. متن ایلامی در هشت ستون دو قسمتی و متن اکدی در یک ستون نوشته شده است. علاوه بر این سه متن اصلی، می‌توانید شاهد ۱۱ کتیبه کوچک دیگر روی صخره باشید که در رابطه با داریوش و اسرای او هستند. ابتدای این کتیبه به معرفی داریوش و خاندانش اختصاص دارد که به این شرح است: منم داریوش شاه، پسر ویشتاسپ، یک هخامنشی، شاه شاهان، من اکنون شاهم در پارس. پدرم ویشتاسپ بود که پدر ویشتاسپ، آرشام است، پدر آرشام، آریارمنه بود، پدر آریارمنه، چیش پیش بود، پدر چیش پیش، هخامنش بود. از این روی ما خود را هخامنشی می‌نامیم. ما از دیرباز نژاده بودیم، از دیرباز خاندان ما شاهی بود. هشت تن از خاندان ما پیش از ما شاه بودند، من نهمین شاه هستم. ما از دو تیره شاه بودیم. از آنجا که چهار ستون اول فارسی باستان به رویدادهای پادشاهی داریوش می‌پردازد، ارزش تاریخی والایی دارد. ادامه کتیبه با احترام به اهورامزدا و بخشش او ادامه می‌یابد. داریوش در کنار معرفی ۲۳ سرزمین تابعه خود، به ثبت و تشریح نبرد با شورشگرانی می‌پردازد که در اولین سال پادشاهی او، ادعای پادشاهی کرده بودند. پیروزی داریوش در ۱۹ جنگ، مرگ کمبوجیه، شورش فرورتیش و اعدامش در اکباتان، طغیان گئومات و سرکوب وی، پیروزی داریوش بر سکاها، استقرار آرامش و امنیت در امپراتوری پهناورش، پرهیز از دروغگویی و دفاع از راستی، نصیحت شاهان آینده و غیره در این کتیبه آمده است. منبع عکس: ناشناس نقش ‌برجسته بیستون نقش‌برجسته بیستون با ۶ متر طول و ۳٫۲۰ متر عرض، پیروزی داریوش بر گئومات مغ (بردیای دروغین) و اسیرکردن یاغیان را به تصویر می‌کشد. تصویر اهورامزدا در بالای سر اسیران قرار دارد که حلقه قدرت را به داریوش بزرگ می‌دهد. نقش‌برجسته بیستون، پیروزی داریوش بر گئومات مغ را نشان می‌دهد علاوه بر نماد اهورامزدا، داریوش بزرگ را می‌بینید که پای چپش را روی سینه گئومات مغ قرار داده که زیر پای او بر زمین افتاده ‌است. یک پا و دو دست گئومات به نشانه التماس به‌طرف بالا حجاری شده‌اند. در این نقش‌برجسته، داریوش ردایی بلند بر تن و تاجی کنگره‌ای بر سر دارد که در سمت چپ کتیبه همچون نگینی می‌درخشد. او دست راستش را با هدف پرستش اهورامزدا بالا برده است. نماد اهورامزدا با حلقه‌ای در دست چپش درست در روبه‌روی داریوش قرار دارد و او نیز دست راست خود را بلند کرده است که نشانه‌ای از دعای خیر برای داریوش یا تایید او به شمار می‌رود. اهورامزدا کلاهی استوانه‌ای بر سر دارد که روی آن دایره‌ای با ستاره‌ای هشت پر دیده می‌شود؛ درست مثل شکلی که روی تاج داریوش وجود دارد. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه) ۹ اسیر با دست‌های بسته و ریسمان بر گردن پشت سر هم به یکدیگر بسته شده‌ و در مقابل داریوش ایستاده‌اند. نقش‌برجسته داریوش ۱۸۰ سانتی‌متر است؛ قامت کماندار و نیزه‌داری که پشت سر او ایستاده‌اند، به حدود ۱۵۰ سانتی‌متر می‌رسد و اسیران با قدی حدود ۱۲۰ سانتی‌متر به تصویر کشیده شده‌اند. این اسیران به دروغ خود را شاه نامیده بودند. کتیبه و نقش‌برجسته بیستون در اثر عواملی زمین‌شناختی نظیر فرسایش و باران و باد، تخریب انسانی و ناآگاهی‌ها آسیب جدی دیده‌ است. مجسمه هرکول منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی) مجسمه‌ هرکول یکی از جاذبه‌های مجموعه‌ تاریخی بیستون است که همواره گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. این مجسمه که قدمت آن به دوره سلوکیان-پارتی‌ها برمی‌گردد، در بهمن سال ۱۳۳۷ کشف شد؛ زمانی که کارگران مشغول خاک‌برداری و تسطیح جاده برای احداث راه جدید همدان به کرمانشاه بودند. زمان ساخت مجسمه را سال ۱۵۳ قبل از میلاد تخمین زده‌اند که مصادف با سلطنت مهرداد اول اشکانی و اواخر حکومت سلوکیان می‌شود. در آن زمان هرکول یکی از محبوب‌ترین خدایان به شمار می‌رفت و از همین رو پیکره‌های گلی و سنگی زیادی از او ساخته می‌شد که معروف‌ترین نمونه‌ آن در ایران، مجسمه سنگی هرکول واقع در کنار شاه‌راه «شرقی- غربی» جاده‌ ابریشم است. این مجسمه شخصی قوی هیکل با مو و ریش مجعد را نشان می‌دهد که در حال استراحت روی پوست یک شیر است. مجسمه هرکول روی سکویی به طول حدود ۲۰ متر قرار دارد و در حالی که در دست چپش پیاله‌ای دارد، به‌طور نیم‌خیز روی پهلوی چپ خوابیده است و دست راست را روی پای راست و پای راست را روی پای چپ گذاشته است. منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی) علاوه بر کتیبه‌ای به زبان یونانی قدیم که در پشت مجسمه روی سنگ نقش بسته است، نقوشی نظیر درخت زیتون نیز به چشم می‌خورد که کماندان و تیردانی به شاخه آن آویزان است. گرز مخروطی‌شکلی نیز در کنار این درخت حجاری شده که از نقوش دیگر برجسته‌تر است. نقش شیری در زیر تنه‌ هرکول دیده می‌شود که از سنگ تراشیده شده و از پشت به کوه وصل است و از سر تا دم آن حدود دو متر و بلندی دمش ۱۱۴ سانتی‌متر است. کاخ بیستون منبع عکس: ناشناس کاخ ویران و ناتمام بیستون درست روبه‌روی کتیبه بیستون قرار دارد و به خسرو پرویز پادشاه ساسانی تعلق داشته است. طبق کاوش‌های باستان‌شناسی که از سال ۱۳۵۵ به تناوب انجام شده است، این کاخ که فقط دیوارهای دور آن ساخته شده بود، بنابر دلایلی ناتمام می‌ماند و بعدها به کاروان‌سرا تبدیل می‌شود. هرچند کاروان‌سرا بر اثر زلزله تخریب و در دوره قاجار، یک روستا روی آن بنا می‌شود. کاروانسرای ایلخانی منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی) کاروانسرای ایلخانی اثر تاریخی دیگری در محوطه بیستون واقع در پایین‌دست فرهاد تراش است که روی بقایای کاخ نیمه‌کاره ساسانی ساخته شده بود. برای ساخت این کاروان‌سرا از مصالحی مثل آجر، لاشه‌سنگ و ملات گچ استفاده کردند و آن را روی بقایای دیوارهای سنگی بنای ساسانی ساختند. کاروانسرای مذکور علاوه بر حیاط مرکزی، ۶۴ حجره و یک مسجد کوچک داشت. ظاهرا این محل در اثر زلزله‌ای مهیب تخریب می‌شود و کاربری خود را از دست می‌دهد. با این حال هنوز هم بقایایی از طاق‌های آن موجود است. منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی)، خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه) در دوره‌ تیموری به‌طور پراکنده ساخت‌‌وسازهایی روی این بنا انجام‌ شد که از آثار آن دوره می‌توان به تنورهای متعدد در عمق‌‌های مختلف این بنا اشاره کرد. در عصر صفوی از مصالح این بنا برای ساخت کاروانسرای شاه‌عباسی استفاده شد. فرهاد تراش عکاس: میترا هاشمی فرهاد تراش، حجاری بزرگ و نیمه‌کاره‌ای در غرب كتيبه داريوش بزرگ و روی دیواری به ارتفاع ۳۶ متر و طول ۲۰۰ متر است که با اسامی دیگری همچون «فرای تاش»، «فراتاش» يا «تخت فرهاد» نیز شناخته می‌شود. این اثر تاریخی در سال ۱۳۸۰ به ثبت آثار ملی ایران رسید. آبراهام جكسون که سال ۱۲۸۲ از این محل دیدن کرده بود، این محل خالی از کتیبه و نقش را برای ثبت پیروزی‌های بعدی داریوش بزرگ مناسب می‌دانست. برخی دیگر از باستان‌شناسان بر این باور هستند که منظور از تراشیدن این بخش از کوه، نشان دادن واقعه تاریخی مهمی توسط خسرو پرویز از پادشاهان ساسانی بوده است. منبع عکس: خبرگزاری تسنیم (عکاس: فرزاد منتی)، خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه)، عکاس: Jakobus Geymuller با این حال، عده‌ای از کارشناسان اخیرا از روی بلوک‌های سنگی، ساقه ستون‌‌ها و پایه‌های نيمه‌كاره در پای کوه و مناطق اطراف حدس می‌زنند که فرهاد تراش در اصل یک کارگاه حجاری برای استخراج سنگ‌هایی بوده که در دیواره سازه‌های بیستون استفاده شده است. کاخ نیمه‌کاره خسرو پرویز فقط چند صد متر با آن فاصله دارد که احتمال درستی این نظریه را بالا می‌برد. فرهاد تراش در ادبیات فارسی جایگاه ویژه‌ای دارد؛ به‌طوری که مردم به‌خاطر اشعاری نظیر آنچه که نظامی گنجوی سروده است، این اثر تاریخی را کار فرهاد کوهکن می‌دانند که به‌خاطر عشق شیرین دست به این کار زده بود. سنگ بلاش عکاس: حامد باقرنژاد تخته سنگ چهارضلعی نامنظمی در دامنه کوه بیستون وجود دارد که ارتفاع آن به ۲٫۵ متر می‌رسد و روی سه ضلع آن نقوشی با برجستگی کم حجاری شده است. این اثر ارزشمند در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. روی ضلع میانی این تخته سنگ، نقشی متعلق به «بلاش» از پادشاهان اشکانی به حالت تمام‌رخ به چشم می‌خورد که علاوه بر کمربندی بر کمر و گردنبندش، دامن گشادی بر تن دارد. او چهره‌ای با ریش و سبیل و موهای بلند است که سربندی زینت‌بخش روی این موها شده است. در دست چپ این پادشاه یک پیاله‌ و دست راست او به‌سمت آتشدان دراز است که گویی چیزی در آن می‌ریزد. کتیبه‌ای روی بدنه آتشدان حک شده است که می‌گوید: این تصویر بلاش شاه شاهان، پسر بلاش شاه شاهان، نوه ... از آنجا که انتهای کتیبه محو شده است، مشخص نیست که نقش‌برجسته مذکور به کدام بلاش تعلق دارد. روی ضلع سمت چپ این تخته سنگ، شخصی با لباسی همانند بلاش وجود دارد که ظاهرا در حال رفتن به‌طرف نقش بلاش است؛ در حالی که دست راستش را بالا برده است و چیزی در دست دیگرش دارد. در سمت راست نقش بلاش نیز نقش شخص سومی قرار دارد که لباسی تا زانو بر تن دارد. سراب بیستون عکاس: پیتر پانگ سراب بیستون، چشمه‌ آبی است که آب آن در یک برکه جمع می‌شود و همین برکه نه‌چندان بزرگ از دلایل استقرار انسان‌ها از زمان پارینه‌سنگی تا هم‌اکنون در این محل بوده است. ضمن اینکه کاروان‌های عبوری در مسیر غرب ایران به بین النهرین در کنار سراب بیستون اتراق می‌کردند. جالب اینکه آثار تاریخی زیادی از این محوطه باستانی در اطراف این سراب شکل گرفته‌اند؛ به‌طوری که کتیبه و نقش‌برجسته زیبای داریوش، نقش‌برجسته‌های اشکانی، مجسمه هرکول، غار شکارچیان، پرستشگاه مادی، کاروانسرای شاه عباسی و غیره از محل سراب قابل‌مشاهده هستند. عکاس: محمد رضا فتحی، اومر هاکان، سعید کریمی این سراب تاریخی که در ارتفاع ۱۳۲۰ متری از سطح دریا قرار دارد و آب آن بدون طعم و مزه است، برای سیراب‌کردن مزارع این منطقه به کار می‌رود. سراب بیستون در سال ۱۳۸۰ به ثبت ملی رسید و به‌عنوان یکی از آثار طبیعی ایران در سال ۱۳۸۸ در فهرست میراث طبیعی کشور قرار گرفت. درختان چنار سربه‌فلک‌کشیده، طبیعت دیدنی و آثار تاریخی اطراف سراب از جمله عواملی هستند که آن را به یکی از زیباترین سراب‌های ایران تبدیل کرده‌اند. نیایشگاه مادی عکاس: غزل دلیری نیایشگاه مادی یکی دیگر از آثار ملی موجود در محوطه تاریخی بیستون است که در زیر کتیبه داریوش بزرگ قرار دارد. این نیایشگاه شامل صفه‌ای به طول ۱۰٫۵،‌عرض هفت متر و بلندی ۱٫۵ متر می‌شود که با سنگ‌های نتراشیده و خشکه‌چین ساخته شده و از طریق راهرویی به طول هفت متر و عرض ۱٫۵ متر، دو بخش شده است. اتاقی در انتهای این راهرو قرار دارد که اطراف آن را شکاف کوه و یک دیوار احاطه کرده‌ است. حدود ۶۰ سال قبل یک هیئت آلمانی طی بررسی و کاوش این صفه، آن را نیایشگاهی از دوران مادها معرفی کرد. در طی کاوش روی صفه و پيرامون آن، سفال‌هایی متعلق به نيمه اول هزاره اول پيش از ميلاد کشف شد. دژ مادی محوطه‌ تاریخی دژ مادی در شمال غرب مجموعه بیستون قرار دارد که بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی در سال ۱۹۶۶ برج و باروهای مستطیل شکلی داشته است. دیوارهای دژ را به‌صورت خشکه‌چین و با سنگ‌های کوچک و بزرگ ساخته‌اند. از آنجا که سفالینه‌های این سازه مشابه نمونه‌های کشف‌شده در نوشیجان ملایر و گودین تپه کنگاور است، آن را به دوره مادها نسبت می‌دهند. ضمن اینکه کشف سنجاق سینه‌ای برنزی که قدمتش به قرن هشتم قبل از میلاد برمی‌گردد، این نظریه را تقویت می‌کند. باستان‌شناسان معتقدند که تأسیسات این بنا با نقش‌برجسته داریوش در ارتباط است و احتمال می‌دهند که گئومات مغ و همدستانش در این محل به دست داریوش شکست خورده‌اند. طی کاوشی که در سال ۱۳۸۱ انجام شد، آثاری سفالی از دوره‌های مختلف تاریخی نظیر عصر مفرغ جدید، عصر آهن، هخامنشی، اشکانی و اسلامی پیدا شد که نشان می‌داد اوج شکوفایی دژ در دوره مادها بوده است. سنگ‌نگاره گودرز منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه) سنگ‌نگاره گودرز دوم اثری تاریخی از دوره اشکانی است که در سال ۱۳۸۰ به ثبت ملی رسید و پیروزی گودرز دوم بر مهرداد را به تصویر می‌کشد. مهرداد شاهزاده‌ای اشکانی بود که در دربار امپراتوری روم بزرگ شده بود و گودرز در فاصله سال‌های ۳۸ تا ۵۱ میلادی بر ایران حکومت می‌کرد. در این سنگ‌نگاره که تصویری نه چندان واضح از صحنه نبرد را نشان می‌دهد، سه جنگاور زره‌پوش سوار بر اسب به چشم می‌خورند که تصویر وسط به شاه ایران، گودرز تعلق دارد. در این تصویر «نیکه» (خدای پیروزی) تاجی را بر سر گودرز می‌گذارد؛ در حالی که او سوار بر اسب با نیزه به سواری دیگر (مهرداد دوم) حمله می‌کند و او را از روی اسب به پایین می‌اندازد. منبع عکس: ناشناس ملازم گودرز با نیزه‌ای در دست و سوار بر اسب، پشت سر پادشاه دیده می‌شود که به جلو خیز برداشته است. سوار دیگری نیز در پایین این اثر به چشم می‌خورد. کتیبه‌ای به خط و زبان یونانی برای این سنگ‌نگاره وجود دارد که گودرز را «شاه شاهان پسر گیو» و مهرداد را «مهرداد پارسی» معرفی می‌کند. نقش مهرداد اشکانی

ادامه

غار علیصدر، یکی از بزرگ ترین غارهای آبی دنیا

غار علیصدر اگر می‌‎خواهید سفری هیجان‌انگیز و متفاوت را تجربه کنید، پیشنهاد می‌دهیم به تماشای یکی از جاذبه‌های طبیعی و اعجاب‌آور استان همدان بروید و از غاری اسرارآمیز به نام علیصدر دیدن کنید. این غار در شهرستان کبودرآهنگ و در روستایی به همین نام قرار دارد. غار علیصدر در سال ۱۳۸۷ به‌عنوان بیست و سومین اثر طبیعی ملی ایران به ثبت رسیده است. معرفی غار علیصدر همدان منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) غار علیصدر یکی از شگفتی‌ها و زیبایی‌های آفرینش است و ازجاهای دیدنی همدان محسوب می‌شود. این غار تنها غار تالابی ایران و از معدود غارهای آبی قابل قایقرانی جهان است که طولانی‌ترین مسیر قایقرانی را دارد. علیصدر همچنین یکی از بزر‌گ‌ترین غارهای آبی جهان نیز به شمار می‌رود و قدمت آن به دوران دوم زمین‌شناسی یا ژوارسیک (۱۹۰-۱۳۶ میلیون سال قبل) بر‌می‌گردد. وقتی به دیدن غار چندین میلیون ساله علیصدر می‌روید، در واقع سفری هیجان‌انگیز را به اعماق دنیایی ناشناخته و اسرار آمیز شروع کرده‌اید. دنیایی که هرچه در آن پیش می‌روید، بیشتر متعجب و حیرت‌زده خواهید شد. در این سفر ابتدا از دالان‌های پرپیچ‌و‌خمی عبور می‌کنید و سپس ادامه مسیر را با قایق‌های پدالی در دالان‌های زیبا و دهلیزهای متعدد و چشم‌نواز ادامه می‌دهید. از مجموعه رشته آب‌ها در درون غار علیصدر، دریاچه‌هایی به وجود آمده‌اند که طی کردن آن‌ها تنها با قایق میسر است. بازدید شما به دو صورت نیمه مسیر و تمام مسیر به مسافت‌های ۱۲۵۰ و ۴,۰۰۰ متر است. غار علیصدر، تنها غار تالابی ایران و از معدود غارهای آبی قابل قایقرانی جهان است که طولانی‌ترین مسیر قایقرانی را دارد در تمام مسیر، قندیل‌ها (استالاکتیت‌ها و استالاگمیت‌ها)، سنگ‌ها و مجسمه‌هایی به‌شکل‌های عجیب و غریب یا شبیه حیوانات می‌بینید. پنجه عقاب، مجسمه آزادی، شیر دو سر، کبوتر، قایق وارونه، خوشه انگور، گل‌کلم و سنگی شبیه اسم مبارک الله از جمله این اشکال هستند. این مجسمه‌های سنگی و طبیعی به‌دلیل فرسایش سنگ‌های آهکی در طول میلیون‌ها سال به وجود آمده‌اند و همچون اثری هنری جلوه‌گری می‌کنند. همچنین غار علیصدر، تالارهای متعددی دارد که از ویژگی‌های آن نیز محسوب می‌شود. تالار آزادی با طول ۱۰۰ متر، عرض ۶۰ متر و ارتفاع ۴۰ متر، مشهور‌ترین این تالارها است. منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (پوریا پاکیزه) و باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: محمد امین نجفی) نام‌گذاری غار علیصدر منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) غار علیصدر در گذشته «علی سرد» و «علی سد» نامیده میشد. چون اهالی روستای علیصدر از این غار به‌عنوان مخزن و سد استفاده می‌کرده‌اند. حتی در بنچاق‌ها و اسناد روستا نیز نام ده «علی سد» و در شناسنامه‌های اهالی «علی سرد» نوشته شده است. تا اینکه در سال ۱۳۵۰ جاده‌ای برای روستا احداث شد و پیمانکار مجری در تابلوی راهنمای پروژه نام جاده را «علی صدر» نوشت و از آن زمان به بعد، این نام برای این روستا و غار رایج شد. تاریخچه غار علیصدر منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) پیش از آن که غار علیصدر برای همه شناخته شود و پای غارنوردان و گردشگران به این زیبای خفته باز شود، مردمان محلی این غار را می‌شناختند. اهالی روستای علیصدر و روستاهای اطراف، هنگام هجوم اشرار و قوای دشمن در جنگ‌های داخلی و خارجی به آن پناه‌ می‌بردند. آن‌ها همچنین با هدایت مازاد آب نهر سراب به غار علیصدر، از آن به‌عنوان مخزن و سدی برای ذخیره آب در فصل گرما استفاده می‌کردند. همین باعث شده بود تا سطح آب در قسمت شرقی غار تا ارتفاع ۲٫۲۰ متر و تا نزدیکی دهانه ورودی غار بالا بیاید و امکان دسترسی به غار را تا سال‌ها غیرممکن کند؛ تا اینکه با وقوع زلزله فارسینج در آذرماه ۱۳۳۶ و ایجاد شکاف در کف غار سراب، آب نهر سراب به‌یک‌باره قطع شد و طی ۶ سال، یعنی حدود سال ۱۳۴۲ سطح آب غار به ارتفاع طبیعی خود رسید. در این سال یک گروه ۱۴ نفره از غارنوردان این غار را بررسی و کنکاش کردند و با وسایل ابتدایی مثل فانوس و تیوپ لاستیکی مسافتی از غار را طی کردند. در سال ۱۳۴۶ با پخش خبر کشف غار علیصدر توسط تعدادی از کوهنوردان کلوپ سینای همدان در روزنامه اطلاعات و در سطح رسانه‌های ملی، سیل محققان، کوهنوردان و علاقه‌مندان به آثار طبیعی به سوی آن سرازیر شد. در سال ۱۳۵۳ فردی به نام عبدالله حاجیلو، ریاست هیئت کوهنوردی همدان، به صورت شخصی و با کمک مردم محلی و هیئت کوهنوردی، دهانه غار را به عرض پنج متر و ارتفاع سه متر باز کرد. طول غار علیصدر از آن زمان تاکنون برای تسهیل ورود بازدیدکنندگان، اقدامات زیادی در اطراف و بیرون غار صورت گرفته و علاوه بر افزایش مسیر آبی، گردشگران از مسیر‌های خشکی نیز عبور می‌کنند. تاکنون نزدیک به ۱۲ کیلومتر از دهلیزها و مسیرهای غار شناسایی شده و تنها ۲٫۲ کیلومتر از آن مورد بازدید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. شگفتی‌های غار علیصدر منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه) غار علیصدر غاری زنده و تحکیم یافته است و در طی چند میلیون سال هیچ نوع ریزشی را تجربه نکرده است. یکی از ویژگی‌های غار علیصدر که باعث تفاوت آن از سایر غارهای آبی جهان می‌شود، سهولت استفاده از کانال‌های آبی درون آن است که به سبب وسعت غار به ‌راحتی می‌توان با قایق‌های معمولی از درون آن‌ها عبور کرد. این غار شگفت‌انگیز به‌دلیل نداشتن نور طبیعی، فاقد حیات جانوری بوده و عمق آن در مناطق مختلف از نیم‌متر تا ۱۴ متر متغیر است و همچنین، ارتفاع غار در برخی از تالارها به بیش از ۱۶ متر نیز می‌رسد. بیشترین ارتفاع از عمق آب تا سقف ۵۴ متر است و تنگی نفس در آن احساس نمی‌شود. غار علی صدر به‌دلیل برخورداری از دریچه‌های متعدد سلولی، نفس می‌کشد و نه‌تنها با وجود هزاران بازدیدکننده در طول روز از هوایی مطبوع برخوردار است، بلکه هیچ گاز سمی نیز در این غار وجود ندارد. هوای داخل غار سبک بوده و حالت سکون مطلق دارد. به‌طوری که چنانچه شمعی در آن جا روشن کنند، هیچ‌گونه حرکتی در شعله شمع دیده نمی‌شود از دیگر شگفتی‌های غار علیصدر، دمای داخل غار است که بین ۱۲ تا ۱۴ درجه سانتی‌گراد و در طول سال ثابت است؛ بنابراین در تمام فصول سال برای گردشگران مناسب است. در تابستان با ورود به درون غار آرامش مطبوعی را احساس می‌کنید و در فصل زمستان با وجود سردی هوای منطقه، احساس سرما نخواهید کرد. آب دریاچه‌های غار علی صدر به‌قدری زلال است که تا عمق ۱۰ متری با نور معمولی و چشم غیرمسلح به‌خوبی قابل دیدن است. دریاچه زیرزمینی غار علیصدر دارای آبی زلال، بی‌رنگ و بی‌بو است؛ به‌گونه‌ای که در نور کم یک چراغ قوه دستی می‌توان عمق چند متری آب و کف غار را که پر از سنگ‌های زیبا و مرمرین است تماشا کرد و همچنین سقف، دیوارها و کف دریاچه نیز پوشیده از سنگ‌های بسیار زیبای بلورین است. هوای غار علیصدر بسیار پاک و عاری از هرگونه گرد و غبار و آلودگی میکروبی است. همچنین هوای داخل غار سبک است و حالت سکون مطلق دارد؛ به‌طوری که چنانچه شمعی در آن جا روشن شود، هیچ‌گونه حرکتی در شعله شمع دیده نمی‌شود. غار علیصدر کجاست؟ غار علیصدر در دل کوه‌های زاگرس و در ارتفاعات «ساری‌قیه» جای گرفته است. این غار که از جاهای دیدنی استان همدان است، در ۷۵ کیلومتری شمال غربی شهر همدان در بخش گل‌تپه و در روستای علیصدر قرار دارد. منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) مسیر غار علیصدر منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه) برای دیدن غار علیصدر باید راهی استان خوش آب‌وهوای همدان و شهر کبودرآهنگ شوید. دسترسی به این غار از سه مسیر امکان‌پذیر است: مسیر اول: شهر همدان، جاده همدان به بیجار، سه راهی نوژه به طرف غار علیصدر مسیر دوم: شهر کبودرآهنگ، جاده علیصدر مسیر سوم: شهر شیرین‌سو، جاده علیصدر آدرس غار علیصدر: ۷۵ کیلومتری شمال غربی شهر همدان، شهرستان کبودرآهنگ، روستای علیصدر بهترین فصل برای سفر به غار علیصدر منبع عکس: خبرگزاری ایسنا (عکاس: پوریا پاکیزه) طبیعتا فصل‌های بهار و تابستان، هنگامه سفر رفتن و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعت است. استان همدان در این فصل‌ها آب‌وهوای خنک و مطبوعی دارد و غار علیصدر می‌تواند مقصدی مناسب برای تعطیلات نوروز و تابستان باشد. البته غار علیصدر در زمستان نیز خالی از لطف نیست؛ چراکه دمای غار در فصل‌های مختلف سال تقریبا یکسان است؛ بنابراین در هنگام سردی هوای این منطقه، درون غار متوجه سرما نخواهید شد. نکاتی که در بازدید از غار علیصدر لازم است بدانید منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) در غار علیصدر آنتن دهی تلفن همراه وجود ندارد. سیگار کشیدن در این غار ممنوع است. عکاسی بدون استفاده از فلش مجاز است. امکانات غار علیصدر منبع عکس: سایت شرکت سیاحتی علیصدر در بیرون از غار علیصدر امکانات رفاهی و تفریحی از جمله شهربازی، مرکز خرید صنایع‌دستی استان همدان، رستوران، کافی‌شاپ، پارکینگ و نمازخانه وجود دارد. در سفر به غار علیصدر کجا اقامت کنیم؟ منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) بعد از سیر و گردش در داخل غار علیصدر می‌توانید شب را در هتل‌ها و ویلاهای اقامتی متعددی بمانید که در این منطقه وجود دارند. هتل جهانگردی علیصدر و مهمان‌سرای جهانگردی غار علیصدر از جمله آن‌ها است که هر دو در روستای علیصدر و در نزدیکی غار واقع شده‌اند. اگر هم اهل چادر زدن هستید، می‌توانید چادرتان را در فضای سبز اطراف ورودی غار برپا کنید و از شب مانی در جوار این غار تماشایی لذت ببرید. منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) و خبرگزاری ایرنا ساعت بازدید و قیمت بلیط غار علیصدر منبع عکس: باشگاه خبرنگارن جوان (عکاس: محمد امین نجفی) ساعات بازدید غار علیصدر: نیمه اول سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۷؛ نیمه دوم سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۵ قمیت بلیط غار علیصدر: بازدیدکنندگان داخلی: ۵۰ هزارتومان؛ بازدیدکنندگان خارجی: ۱۵۰ هزارتومان در دوران کرونا، پیش از رفتن به این مجموعه برای بازدید، از باز بودن آن اطمینان حاصل کنید. پرسش‌های متداول غار علیصدر کجاست؟ غار علیصدر در ۷۵ کیلومتر شمال غربی همدان، شهرستان کبودرآهنگ و در روستای علیصدر قرار دارد. ساعت بازید غار علیصدر چگونه است؟ غار علیصدر در نیمه اول سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۷ و در نیمه دوم سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۵ باز است. قیمت بلیط غار علیصدر چند است؟ بهای بلیط غار علیصدر برای بازدیدکنندگان داخلی ۵۰ هزارتومان و برای بازدیدکنندگان خارجی ۱۵۰ هزار تومان است. غار علیصدر چند کیلومتر طول دارد؟ تاکنون نزدیک به ۱۲ کیلومتر از دهلیزها و مسیرهای غار شناسایی شده و تنها ۲/۲ کیلومتر از آن مورد بازدید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

ادامه

قلعه رودخان، مستحکم‌ترین دژ گیلان

قلعه رودخان قلعه رودخان گیلان یکی از مهم‌ترین دژهای تاریخی و نظامی ایران است که در شهرستان فومن و در میان انبوه درختان جنگلی جای گرفته است. این قلعه مستحکم و تسخیرناپذیر در طول تاریخ خود فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است و اکنون یکی از جاهای دیدنی و مهم فومن محسوب می‌شودکه گردشگران فراوانی را به سوی خود جذب می‌کند. قلعه رودخان کجاست؟ قلعه رودخان یکی از جاهای دیدنی فومن در استان سرسبز و خوش آب‌وهوای گیلان است. این قلعه تماشایی در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی فومن در نزدیکی روستای رودخان، بر فراز ارتفاعات جنگلی منطقه حیدرآلات و در میان جنگلی انبوه جای گرفته است. ارتفاع قلعه رودخان از سطح دریا بین ۶۵۵ تا ۷۱۵ متر است. منبع عکس: خبرگزاری مهر مسیر دسترسی به قلعه رودخان اگر تصمیم گرفتید از سمت فومن رهسپار قلعه رودخان شوید مسیر قلعه رودخان این‌گونه است که با عبور از روستاهای ملسکام و سیدآباد و پس از طی مسافت تقریبی ۲۱ کیلومتر از فومن، به پارکینگ قلعه رودخان می‌رسید. بعد از آن ۱/۵ تا دو کیلومتر باقی مانده تا صعود به قلعه را باید پله‌نوردی کنید و از پله‌های تعبیه شده بالا بروید. فاصله قلعه رودخان از تهران: پنج ساعت و ۳۰ دقیقه فاصله قلعه رودخان از رشت: یک ساعت و ۱۵ دقیقه فاصله قلعه رودخان از ماسال: یک ساعت و ۱۵ دقیقه فاصله قلعه رودخان تا ماسوله: یک ساعت و ۱۵ دقیقه فاصله فومن تا قلعه رودخان: ۳۵ دقیقه منبع عکس: خبرگزاری ایرنا (عکاس: محسن پیرخزرانیان) معرفی قلعه رودخان منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: عباس عاشوری) اسم قلعه که می‌آید بی‌اختیار آدمی به یاد مکانی ترسناک و اسرارآمیز می‌افتاد. پیرامون قلعه‌ها نیز گاهی داستان‌های عجیب و غریبی گفته می‌شود که شاید این داستان‌ها بی‌ارتباط با ساختار این مکان‌ها و کاربردشان نباشد؛ چون قلعه‌ها دژهای محکم و استواری هستند که برای دفاع در برابر حمله دشمنان ساخته می‌شدند و طراحب آن‌ها به گونه‌ای بود که تسخیرناپذیر باشند. معمولا هم بر فراز کوه‌ها و ارتفاعات بنا شده‌اند. قلعه رودخان فومن نیز یکی از همین قلعه‌ها است که به خاطر داشتن همین ويژگی‌ها، مردم باور به وجود جن و ارواح در قلعه رودخان دارند. اما شاید اگر به سراغ این مکان‌های به‌ظاهر مخوف بروید و از نزدیک با سرگذشت و داستان زندگی‌ آن‌ها آشنا شوید، نظرتان عوض شود. دلیل نام‌گذاری قلعه رودخان منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: عباس عاشوری) در نزدیکی قلعه رودخان و در سمت راست آن رودخانه‌ای به نام رخون جریان دارد به همین دلیل به این قلعه رودخان گفته می‌شود. مردمان محلی این منطقه به آن قله رخون و به‌طور رسمی قلعه رودخون می‌گویند. البته ناگفته نماند در گذشته قلعه رودخان با نام دژ رودگان یا روگان شناخته می‌شده؛ یعنی «دژی در کنار رود» و به مروز زمان به رودخان تغییر پیدا کرده است. همچنین از آن جایی که این قله روی پهنه بین دو قله با ارتفاعات مختلف بنا شده، تعداد زیادی پله در داخل قلعه برای دسترسی به قسمت‌های مختلف آن ساخته شده است که باعث شده این مکان به‌عنوان قلعه هزار پله نیز شناخته می‌شود. حسامی، سکسار، سگسار و سگسال نیز از دیگر اسامی این قلعه اعجاب‌انگیز است. تاریخچه قلعه رودخان منبع عکس: آیدی (Reza296 ) قلعه رودخان با وجود عظمتی که دارد تا سال ۱۸۳۰ میلادی ناشناخته بود تا اینکه در این سال، آلكساندر بوریکو خوچكو Aleksander Borejko Chodźko؛ محقق ایران‌شناس لهستانی، زمانی در نوشته‌های خود به آن اشاره کرد. وی درباره قلعه رودخان چنین نوشته است: دژی است بر بالای كوهی در قسمت عليای رودخانه‌ای به همين نام، بام آن سنگی است و طرفين ورودی دارای دو برج دفاعی مستحكم است و بر كتيبه سردر ورودی آن حک شده است كه اين قلعه برای نخستين بار در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدين امير دباج بن امير علاءالدين اسحق تجديد بنا شده است. عکاس: علیرضا جواهری کتیبه‌ای که خوچکو به آن اشاره می‌کند بر بالای دروازه ورودی نصب بوده است و تنها سند تاریخی قلعه رودخان محسوب می‌شود. این کتیبه را در موزه گنجینه رشت می‌توانید ببینید. همچنین، در مورد قدمت قلعه رودخان باید گفت که نظرات متعددی بیان شده و هنوز به‌طور قطع مشخص نیست که متعلق به چه دورانی است. برخی معتقدند که بنای اولیه مربوط به عصر ساسانیان یا اوایل دوره اسلامی است. در زمان سلجوقیان این مکان مرمت و بازسازی شده و حتی یکی از پایگاه‌های اسماعیلیان بوده است. قلعه رودخان مرکز فرمانروایی بسیاری از فرمانروایان گیلان و رشت نیز بوده و تا دوره زندیه از آن استفاده شده است؛ چنانچه هدایت خان، حاکم فومن نیز در سال ۱۱۷۵ هجری قمری در زمان قیامش علیه کریم خان، به تعمیر این قلعه پرداخت. قلعه رودخان چند پله دارد؟ منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: عباس عاشوری) قلعه رودخان به خاطر داشتن پله‌های زیاد، به قلعه هزار پله معروف است قلعه رودخان در حدود ۱۶۰۰ پله دارد که جدید هستند و برای گردشگران ساخته شده‌اند. پله‌های اصلی در طی کاوش‌های باستان‌شناسی در امتداد دیوارها و برج‌ها از زیر خاک بیرون کشیده شده است که تعداد آن‌ها به ۹۳۵ پله می‌رسد؛ برای همین این مکان به قلعه هزار پله معروف است. معماری قلعه رودخان منبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: علی صفایی کلی) قلعه رودخان با ۶/۲ هکتار مساحت، حدود ۵۰۰ متر طول دارد که در برخی نقاط عرضی متفاوت دارد. بلندی برج و باروهای آن نیز به ۱۵۰۰ متر می‌رسد. مصالح به کار رفته در ساخت این قلعه آجر و سنگ است. این قلعه به‌طور کلی از دو قسمت ارگ و قورخانه تشکیل شده که ارگ محل شاه‌نشین قلعه رودخان و حرم‌سرا و قورخانه محل فعالیت‌های نظامی و زندگی سربازان بوده است. ارگ در قسمت غربی در دو طبقه و از آجر ساخته شده و قراول‌خانه‌ها در قسمت شرقی در دو طبقه با نورگیرها و روزنه‌های متعدد بر اطراف قلعه مسلط هستند. چون قلعه روی دو قله بنا شده به سه بخش شرقی، میانی و غربی تقسیم شده: بخش شرقی: این قسمت که با دروازه‌ای از سایر قسمت‌ها جدا می‌شود روی یک تپه‌ ۶۷۰ متری قرار دارد و بیشتر بناهای آن جنبه‌ نظامی دارد و شامل دروازه‌‌ ورودی، زندان، در اضطراری و تعدادی واحد مسکونی و دو برج بزرگ است. بخش میانی: قسمت میانی در پایین‌ترین سطح قلعه قرارگرفته دروازه‌ی اصلی را در بردارد. بخش غربی: نهایتا قسمت غربی که روی شیب تند کوه بنا شده است شامل بخش‌هایی نظیر دروازه‌‌ی ورودی، آب‌انبار، آبریزگاه، سردخانه، شاه‌نشین و تعدادی واحدهای مسکونی است. منبع عکس: خبرگزاری مهر، خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: عباس عاشوری) در ورودی قلعه رودخان در ضلع شمالی است و دو طرف آن دو برج عظیم قرار دارد و کتیبه‌ای که اکنون در موزه‌ رشت نگهداری می‌شود، بالای آن بوده است. برج‌های دیده‌بانی دورتادور قلعه وجود دارند که در پایین توپر و در بالا تو خالی هستند و اتاق‌های هشت ضلعی آن‌ها در بالا با طاق‌های گنبدی پوشانده شده‌اند. داخل دیوارها و برج‌ها روزنه‌هایی شیب‌دار وجود دارد که برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی در نظر گرفته شده بودند. برخی از این برج‌ها دارای دو طبقه هستند که سقف تعدادی از آن‌ها چوبی است و درون آن‌ها اجاق و دودکش وجود دارد که در سرمای زمستان به اسکان بهتر سربازان کمک می‌کرده است. مهم‌ترین بنای قسمت غربی این قلعه شاه‌نشین است که در بالاترین بخش قلعه ساخته شده است و از لحاظ ساختار با دیگر قسمت‌ها متفاوت است. دارای دو بخش تحتانی، فوقانی و تراس است که این تراس مکان مناسبی برای تماشای قلعه است. به‌علاوه چشمه‌ آبی که قبلا منبع اصلی تأمین آب قلعه بوده (که می‌گویند از ییلاق زردخونی آورده‌اند) در گذشته در حیاط آن دیده می‌شده است که پس از زلزله‌ سال ۱۳۶۹ گیلان خشک شد و بعدها مجددا توسط میراث‌فرهنگی این استان احیا شد. در انتهای شمال شرقی قلعه یک ساختمان دو طبقه‌ بسیار زیبا وجود دارد و در ضلع جنوبی آن کوهی قرار دارد که غاری در آن دیده می‌شود و به گفته‌ مردم محلی قبلا محل استقرار نگهبانان بوده است تا در صورت بروز حمله به قلعه علامت دهند. با اینکه بخش‌های زیادی از این قلعه‌ زیبا که در سال ۱۳۵۴ به ثبت آثار ملی و تاریخی رسیده است، از بین رفته اما کماکان یک مکان زیبا و دیدنی برای گردشگران است. بازار قلعه رودخان منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: عباس عاشوری) در ابتدای مسیر صعود به قلعه رودخان و کمی جلوتر از پارکینگ، بازار هم وجود دارد که به‌محض رسیدن به این مکان، آن را می‌بینید و شاید یاد خانه‌های کره‌ای و چینی بیافتید. برای کسانی که اهل شگم‌گردی هستند و در سفر به خوردن غذاها و خوراکی‌های محلی‌ علاقه دارند، بازارچه قلعه رودخان که به اسکموفروش‌ها معروف است، جای خوبی است. در این بازار همچنین می‌توانید با پوشیدن لباس‌های رنگی و زیبای گیلکی لحظات شاد و شیرینتان را برای همیشه در قاب عکس‌های ماندگار ثبت کنید. منبع عکس: خبرگزاری ایکنا (عکاس: طاهره بابایی)، خبرگزاری تسنیم (عکاس: محمد رنجبر)، باشگاه خبرنگاران جوان، مشرق نیوز و خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: عباس آشوری) بهترین زمان سفر به قلعه رودخان منبع عکس: خبرگزاری مهر قلعه رودخان در بهار: در این فصل سرسبزی و طراوات جنگل، آوای رودخانه، هوای مطبوع و دلپذیر؛ موسیقی زیبایی از طبیعت را در این مکان می‌نوازد و آدمی را به سوی خود فرا می‌خواند. بهار بهترین زمان برای سفر به قلعه رودخان شگفت‌انگیز است. قلعه رودخان در تابستان: این قلعه در تابستان پذیرای گردشگران زیادی است که برای رهایی از گرمای تابستان به دل جنگل فومن می‌زنند و راه رسیدن به قلعه را در پیش می‌گیرند تا به اعماق تاریخ سفر کنند؛ هرچند که گرمای هوا به همراه رطوبت جنگل در این فصل ممکن است کمی آزاردهنده باشد. قلعه رودخان در پاییز: رودخان در پاییز جلوه و زیبایی مسحوره کننده‌ای دارد. رنگارنگی طبیعت و جنگل، منظره‌ای زیبا را به این قلعه بخشیده است و سحرانگیزی آن را دوچندان می‌کند. قلعه رودخان در زمستان: در فصل زمستان این قلعه دلنوازی خاص خود را دارد. پوشیده بودن این مکان در دانه‌های سپید و مروارید مانند برف آن را بسیار تماشایی کرده و گویی لباسی سپید یکدستی بر تن کرده و به خواب زمستانی فرو رفته است. اما لازم است توجه کنید در فصل‌های سرد سال با توجه به منطقه‌ای که قلعه رودخان در آن قرار دارد و بارش برف و باران زیاد، رفتن به این قلعه به نسبت دیگر فصل‌های سال دشوارتر است و ممکن است هر کسی از عهده آن بر نیاید. پس بهتر است زمان سفرتان را به این قلعه جادویی، به ترتیب فصل‌های بهار، پاییز و تابستان انتخاب کنید. منبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: علی صفایی کلی) اقامت در قلعه رودخان منبع عکس: خبرگزاری مهر چنانچه قصد سفر به قلعه رودخان را دارید و می‌خواهید شب را در این مکان رویایی سپری کنید می‌توانید در سوئیت‌های اجاره‌ای که در پایین قلعه در اختیار مسافران و گردشگران قرار می‌دهند، اقامت داشته باشید. برپا کردن چادر و کمپ زدن هم روشی دیگر برای شب مانی در قلعه رودخان است که لذت و هیجان زیادی را به وجود خواهد آورد آن هم در مکانی تاریخی در قلب جنگل‌های فومن. در غیر این صورت رفتن به سایر مکان‌های اقامتی نزدیک مانند اقامتگاه‌های بوم‌گردی، خانه‌ها ویلاهایی که به مسافران اجاره داده می‌شود یا هتل‌های فومن و اطراف آن نیز می‌توانند دیگر گزینه‌های انتخابی شما باشند. اطلاعات بازدید از قلعه رودخان منبع عکس: خبرگزاری مهر قیمت بلیط ورودی قلعه رودخان: هزینه پارکینگ: ۱۰ هزارتومان؛ قیمت بلیط: ۲۵۰۰ تومان (توجه کنید این قیمت‌ها برای سال ۱۳۹۸ است و ممکن است در زمان بازدید با افزایش قیمت مواجه شوید.) ساعت بازدید: نیمه اول سال از ۸ صبح تا ۱۸؛ نیمه دوم سال از ۸ صبح تا ۱۶ نکاتی که در سفر به قلعه رودخان لازم است بدانید منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: عباس رنجبر) قلعه رودخان در دل جنگل قرار دارد و برای رسیدن به آن باید پله‌های زیادی را بالا بروید؛ پس لازم است خودتان را برای یک پله‌نوردی آماده کنید. از این رو: حتما در بازدید از قلعه رودخان کفش مناسب به پا داشته باشید تا هنگام بالا رفتن خسته نشوید چون مجموع مدت زمان رفت و برگشت نزدیک به سه ساعت طول می‌کشد. وسایل غیرضروری با خود به‌همراه نداشته باشید. تنها چیزهایی که در حین بالا رفتن احتیاج دارید وسایل شخصی مثل دوربین عکاسی و البته آب آشامیدنی است. داشتن یک چوب‌دستی یا عصای کوهنوردی نیز برای بالا رفتن از پله‌ها کمک خوبی است. اگر در فصل بارندگی به این مکان می‌روید، پانچو بارانی به‌همراه داشته باشید تا در زیر باران خیس نشوید. پول نقد با خود به‌همراه داشته باشید چون ممکن است باجه ورودی قلعه کارت خوان نداشته باشد یا خراب باشد که پس از پیمودن این همه راه، ممانعت از ورود شما تجربه خوشایندی نیست! پس حداقل به‌اندازه بلیط ورودی پول نقد در جیبتان داشته باشید. پیمودن پله‌های قلعه رودخان برای افراد مسن، کودکان و کسانی که از آمادگی جسمانی خوبی برخودار نیستند و بیماری‌های قلبی و عروقی دارند ممکن است سخت باشد. پس در سفر به این مکان در انتخاب همراهان و همسفران خود این نکته را در نظر بگیرید. اگر قصد دارید در هزینه‌های سفر صرفه‌جویی کنید، بهتر است خورکی و وعده‌ غذایی مناسب را به‌همراه داشته باشید چون ممکن است در رستوران‌های پایین قلعه با قیمت‌های که انتظار نداشته باشید مواجه شوید. منبع عکس: خبرگزاری ایکنا (عکاس: طاهره بابایی)، خبرگزاری فارس (عکاس: علی صفایی کلی) و خبرگزاری مهر پرسش‌های متداول قلعه رودخان کجاست؟ قلعه رودخان در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی فومن در نزدیکی روستای رودخان، بر فراز ارتفاعات جنگلی منطقه حیدرآلات و در میان جنگلی انبوه قرار دارد. فاصله قلعه رودخان تا تهران چقدر است؟ فاصله قلعه رودخان تا تهران ۴۳۲ کیلومتر (در حدود ۵ ساعت و ۳۰ دقیقه رانندگی) است. قلعه رودخان چند پله دارد؟ مجموع تعداد پله‌های تاریخی داخل قلعه و پله‌های جدیدی که برای گردشگران و به منظور دسترسی به قلعه ساخته شده‌اند، به ۱۶۰۰ پله می‌رسد. بهترین زمان سفر به قلعه رودخان کدام فصل است؟ به‌دلیل موقعیت جغرافیایی قلعه رودخان و بارش برف و باران زیاد، فصل‌های بهار و تابستان بهترین زمان سفر به این قلعه محسوب می‌شوند.

ادامه

حرم مطهر امام رضا(ع)، بهشت معنوی ایران

حرم امام رضا (ع) یکی از مشهورترین جاذبه های گردشگری مشهد و ایران است و سالانه میلیون‌ها نفر زائر از ایران و جهان برای زیارت شاه خراسان روانه مشهد می‌شوند. حرم علی ابن موسی الرضا (ع) در طول تاریخ بارها و بارها دچار تغییر و توسعه قرار گرفته است. نکته قابل‌توجه اینکه طبق روایت‌‌های تاریخی ایشان شخصا در سفر به مرو، محل حرم رضوی را مشخص کرده‌اند. در ادامه‌ی این مقاله از کجارو به تاریخچه و معرفی بخش‌های حرم امام رضا (ع) می‌پردازیم. هرآنچه درباره عجایب حرم امام رضا (ع) باید بدانید: عکس از سید شهاب الدین واجدی طوس چگونه به‌عنوان مدفن امام رضا (ع) انتخاب شد؟ امام هشتم (ع) هنگامی که دعبل خزائی قصیده‌ی تائیه‌ی معروف خود را در ستایش اهل بیت و شرح مصیبت‌های ایشان سرود، به طوس رفت تا آن را برای امام رضا (علیه السلام) بخواند. پس از رسیدن به ابیاتی که در آن‌ها به شهرهای مقدس و مدفن پاکان اشاره کرده بود، امام این دو بیت را بر همان وزن و قافیه‌ی اصلی شعر به آن افزودند: و قبر بطوس یالها من مصیبةالحت علی الاحشاء بالزفراتالی الحشر حتی یبعث الله قائمایفرج عنا الغم و الکربات به این معنی که «و قبری در طوس خواهد بود که بر آن مصیبت‌ها وارد خواهد شد که همواره تا روز قیامت آتش حسرت در دل‌ها شعله‌ور می‌کند. تا روزی که خداوند قائمی را مبعوث کند که فرجی بر غم‎ها و مصیبت‎های ماست». ایشان در پاسخ به سوال دعبل که آن قبر متعلق به کیست، پاسخ داد: قبر من است و برجا خواهد بود تا طوس محل رفت‌وآمد شیعیان و زائران من شود. طولی نکشید که این گفته به حقیقت پیوست و رئوف اهل بیت در آخرین روز ماه صفر سال ۲۰۳ هجری قمری، به دست خلیفه‌ی عباسی به شهادت رسید و پیکر پاکش در روستای كوچكی به نام «سناباد» دفن شد که آن زمان در حومه‌ی شهر «توس» قرار داشت. ۱۲۰۰ سال پس از آن، این روستای کوچک به برکت وجود هشتمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت توسعه یافته و پس از به حاشیه راندن شهر توس، اکنون کلان‌شهری با ۳۵۱ کیلومتر مربع مساحت است که پایتخت معنوی ایران به شمار می‌آید و سالانه، پذیرای بیش از ۲۵ میلیون نفر از دوستداران و زائران داخلی و خارجی آن حضرت است. نام های حرم امام رضا (ع) عکس از امیر حسین قاسم‌زاده حرم مقدس امام رضا (ع) در میان دوستداران و زائران آن حضرت به نام‌ها و القاب مختلفی معروف است: حرم رضوی، حرم مطهر، ارض اقدس، مرقد منور / ملکوتی / مطهر، قلب عالم، بارگاه ملکوتی، قبله‌ی آمال، آستان ملائک پاسبان رضوی، مرقد شریف و بارگاه منور رضوی فقط چند نمونه از این نام‌ها هستند. گفتنی است به کل مجموعه‌ای که حرم مطهر رضوی و متعلقات آن مانند کتابخانه‌ها و موزه‌ها را در بر می‌گیرد، آستان قدس رضوی گفته می‌شود و استفاده از نام‌هایی چون روضه‌ی رضویه / مقدسه / منوره نیز در رسانه‌ها رواج دارد. روضه در اصل به معنی باغ و بوستان است و محل دفن پیکر پاک آقا علی ابن موسی الرضا (ع) در حرم مطهر را به این نام می‌خوانند. مضجع شریف نیز نامی است که به مرقد مطهر ایشان اطلاق می‌شود. مساحت کل حرم امام رضا (ع) ماکت صوتی طرح اتمام توسعه‌ی حرم امام رضا (ع)؛ عکس از محسن رحیمی عنبران بدون تردید، بارگاه ملکوتی امام رضا (ع)، نگین انگشتری مشهد، باشکوه‌ترین و محبوب‌ترین مکان در کل ایران است که دل عاشقان بسیاری برای آن می‌تپد. حرم رضوی فقط شامل آرامگاه نورانی ثامن الحجج نیست. این مجموعه‌ی مذهبی شامل چندین بنا و زیرمجموعه است که تعداد و تنوع آن‌ها این بارگاه مطهر را تبدیل به مجموعه‌ای جهان‌شمول کرده است؛ طوری که برای فهم ارزش آن نباید فقط از منظر معنویت به آن نگریست. آستان قدس رضوی با توجه به ارزش‌های تاریخی، هنری و معماری خود که افزون بر ارزش‌های معنوی آن است، در تاریخ ۱۵ دی ماه سال ۱۳۱۰ به‌عنوان یک اثر ملی با شماره‌ی ملی ۱۴۰ ثبت شد. پس از انقلاب اسلامی، مسئولان توجه ویژه‌ای به حرم امام رضا (ع) کردند و آن را توسعه‌ی بسیاری بخشیدند. به‌جز دو صحن کهنه و نو، باقی صحن‌های حرم آقا علی ابن موسی الرضا (ع) پس از انقلاب ساخته شده‌اند. بست‌های شرقی و غربی نیز پس از با احداث صحن جامع رضوی به بست‌های دیگر حرم اضافه شدند. روی هم رفته، ۶۰ هزار و ۵۰۰ متر مربع از ۷۰ هزار متر مربع فضای سرپوشیده‌ی زیارتی این مجموعه پس از انقلاب اسلامی به آن افزوده شده است. روی هم رفته و با احتساب مساحت تمام بخش‌های زیارتی و غیرزیارتی، مساحت کل حرم امام رضا (ع) بیش از یک میلیون متر مربع است و گنجایش ۷۰۰ هزار نفر را دارد. نقشه حرم امام رضا (ع) نقشه حرم امام رضا (ع) نقشه حرم مطهر رضوی را در بالا مشاهده می‌کنید. بخش‌های مختلف حرم در این نقشه کاملا آشکار است. همانگونه که از نقشه پیدا است، زائران بارگاه منور امام مهربانی‌ها می‌توانند از یکی از خیابان آیت‌الله شیرازی (باب طوسی)، خیابان شیخ طبرسی (باب طبرسی)، خیابان شهید نواب صفوی (باب حر عاملی)، خیابان امام رضا (ع) (باب الرضا) و خیابان شهید اندرزگو (باب الجواد) وارد حرم بشوند. چند ورودی فرعی به نام‌های کوثر، غدیر، سردر شرقی و غربی صحن جامع رضوی نیز وجود دارند که در نقشه مشخص هستند. برای تماشای تور مجازی هرکدام از بخش‌های متنوع آستان قدس رضوی و همچنین، انجام یک زیارت سه‌بعدی به پورتال جامع آستان قدس رضوی مراجعه کنید. صحن های حرم امام رضا (ع) پس از گذشتن از ورودی‌ها وارد صحن حرم می‌شویم صحن های حرم امام رضا (ع) ۹ عدد هستند و به نام‌های صحن انقلاب اسلامی (صحن کهنه یا صحن عتیق)، صحن آزادی (صحن نو)، صحن جمهوری اسلامی، صحن قدس، صحن جامع رضوی، صحن غدیر، صحن کوثر، صحن هدایت و صحن بعثت خوانده می‌شوند. بد نیست تفاوت بین «بست» و «صحن» را نیز بدانید. صحن‌ها، همان حیاط‌های وسیع حرم هستند؛ اما بست به بخشی از حرم مطهر گفته می‌شود که در گذشته مرزی بود که افراد خارجی و غیرمسلمان حق گذشتن از آن را نداشتند، در این بست‌ها بود که از بزرگان استقبال می‌کردند و نیز همین جا بود که مردم برای تظلم‌خواهی یا در امان ماندن از ظلمی، «بست» می‌نشستند. «بست‌نشینی» از عصر صفویان در ایران مرسوم شد و در دوران شاهان قاجار به اوج خود رسید و در زمان پهلوی به واقعه‌ی گوهرشاد انجامید. حالا دیگر کسی برای بست نشستن به حرم نمی‌آید، اما نام این رسم همچنان روی بخش‌هایی از حرم باقی مانده است. صحن انقلاب سردرب نقاره خانه، ورودی صحن انقلاب؛ عکس از سید روح‌الله هاشمی صحن انقلاب یا صحن عتیق، همانگونه که از نام آن برمی‌آید قدیمی‌ترین صحن حرم مطهر است و با ۶۷۴۰ متر مربع در ضلع شمالی آن قرار دارد. این صحن تاریخی و باشکوه به‌یک‌باره ساخته نشد. بلکه نیمی از آن در دوران تیموریان ساخته شد و نیمه‌ی دیگر در تقارن کامل با آن در دوران صفویان توسعه یافت. به عبارت کامل‌تر، وزیر سلطان حسین بایقرا از سلسله‌ی تیموریان دستور ساخت صحن، ایوان جنوبی به نام ایوان طلا (ایوان نادری) و چند بنا در ضلع غربی آن را داد و ۱۵۰ سال پس از آن، شاه عباس صفوی ایوان‌های شمالی و بخش شرقی آن را به‌صورت کاملا قرینه با بخش‌های قبلی گسترش داد. دو ایوان ساعت و نقاره خانه در تقارن کامل با یکدیگر ساخته شده‌اند. دو مناره‌ی حرم مطهر رضوی بر فراز ایوان طلا و ایوان عباسی ساخته شده‌اند. امیر علی‌شیر نوایی، وزیر دانشمند تیموریان که ساخت این صحن با همت وی آغاز شد، در کنار ایوان شمالی خفته است. ایوان‌های صحن عتیق به شرح زیر هستند: ایوان طلای نادری در جنوب؛ قدیمی‌ترین ایوان صحن انقلاب است که چون نادرشاه افشار آن را طلاکاری کرده به نام نادری معروف شده است. معماری زیبای این ایوان بر شکوه آن می‌افزاید. ایوان عباسی در شمال؛ به خاطر متصل بودن به بست طبرسی، باب طبرسی نامیده می‌شود و از لحاظ هنر کاشی‌کاری و کتیبه‌کاری، شاهکاری بی‌همتا است. صلوات بر پیامبر اکرم و امامان معصوم (علیهم السلام) و سوره‌ی جمعه را روی بخش‌هایی از ایوان می‌توان مشاهده کرد. نمایی از صحن عتیق، ایوان عباسی و گلدسته‌ی طلای آن؛ عكاس: منوچهر خان عکاس باشی؛ تاریخ عکس: سال ۱۳۰۰ قمری در قسمتی هم درباره‌ی علت نام‌گذاری این صحن به نام صحن انقلاب، چنین نوشته شده است: به رسم حق‌شناسی از مبارزات حق‌طلبانه‌ی ملت مسلمان ایران به رهبری حضرت آیت‌الله امام خمینی متع الله المسلمین ببقائه و یادبود شهدا و مصدومین در این مکان شریف، اینجا به صحن انقلاب نام‌گذاری شد. رجب المرجب ۱۳۹۹. ایوان ساعت در غرب؛ ایوان غربی به بست شیخ طوسی راه دارد و باب طوس نامیده می‌شود. در واقعه‌ی حمله‌ی روس‌ها به حرم مطهر رضوی در سال ۱۱۳۰ هجری قمری، ایوان ساعت دچار آسیب شد. آثار گلوله‌ها هنوز روی این ایوان وجود دارد. دو کتیبه به خط ثلث حاوی آیاتی از قرآن کریم در بالا و حاشیه‌ی آن خودنمایی می‌کند. زیر یکی از ترنج‌ها با خطی خوش نوشته شده است: ای دل غلام شاه جهان باش و شاد باشپیوسته در حمایت لطف‌الله باشقبر امام هشتم و سلطان دین، رضااز جان ببوس و بر در این بارگاه باش و ایوان نقاره خانه در شرق؛ ایوان شرقی که به بست شیخ حر عاملی راه دارد، باب حر عاملی نامیده می‌شود. این بنای باشکوه به‌جامانده از دوران عباسی در تقارن کامل با ایوان غربی ساخته شده و سوره‌‌های نور و مزمل با خطی خوش روی آن نگاشته شده است. گل‌های نرگس اهدایی از طرف گلکاران بهبهانی در کنار پنجره‌ی فولاد؛ عکس از مسعود نوذری سایر بخش‌های صحن انقلاب به این شرح هستند: پنجره فولاد؛ در زمان ساخت صحن در دوران تیموریان، پنجره‌ای در سمت چپ ایوان نادری محلی مشرف به ضریح مطهر نصب شد تا کسانی که امکان ورود به حرم، بتوانند در فاصله‌ای کم با ضریح زیارتنامه بخوانند. این پنجره اکنون پنجره فولاد نامیده می‌شود. پس از انقلاب، به‌خاطر فرسودگی آن، پنجره‌ی جدیدی در محل نصب شد که برخلاف نامی که به آن معروف است، از آلیاژ برنج ساخته و با طلا آبکاری شده است. پنجره‌ی قدیمی نیز به موزه منتقل شد. نقاره خانه؛ ایوان شرقی در دو طبقه بنا شده و نقاره خانه در طبقه‌ی دوم آن جای گرفته است. در طبقه‌ی اول آن نیز وسایل مربوط به نقاره‌نوازی نگه‌داری می‌شود. نقاره‌نوازی از اواسط قرن نهم و به دستور نوه‌ی گوهرشاد در حرم مطهر رواج یافت و از آن زمان تاکنون، به‌جز برهه‌ای هشت ساله که به دستور رضاخان تعطیل شد، این رسم همچنان ادامه داشته است. به‌غیر از زمان طلوع و غروب خورشید، در اعیاد و در هنگام مشاهده‌ی کراماتی از جانب آقا علی ابن موسی الرضا (ع) نیز نقاره نواخته می‌شود. ساعت بزرگ صحن انقلاب؛ ساعت صحن انقلاب به ساعت معاون نیز معروف است. این ساعت توسط شخصی به نام مرحوم عبدالحسن معاون در سال ۱۳۳۳ از آلمان خریداری و بر سر ایوان غربی صحن انقلاب که به ایوان ساعت معروف است، نصب و ساعتی که آنجا نصب بود به صحن آزادی منتقل شد. گفته می‌شود او به‌خاطر نذری که برای شفای خود از بیماری کرده بود، این ساعت را به آستان قدس رضوی اهدا کرد. سقاخانه اسماعیل طلایی، اولین سقاخانه حرم؛ عکس از مسعود نوذری سقاخانه‌ی نادری یا سقاخانه‌ی اسماعیل طلایی؛ سقاخانه درست در میانه‌ی صحن انقلاب قرار دارد. سنگاب آن که به‌صورت یک‌پارچه تراشیده شده است، به دستور نادرشاه افشار از سنگ مرمر تهیه و از هرات به مشهد منتقل شده است. سایه‌بان هشت‌ضلعی و سقف گنبدی شکل آن را هنرمندی به نام اسماعیل طلایی روی پایه‌هایی از جنس مرمر ساخته و طلاکاری کرده است. سقاخانه یک بار در سال ۱۳۴۵ مرمت شد. صحن آزادی صحن نو پس از انقلاب به نام صحن آزادی خوانده شد. این صحن با ۴ هزار و ۳۴۰ متر مربع مساحت، یکی از بزرگ ترین صحن های حرم امام رضا (ع) است. این صحن در ضلع شرقی حرم مطهر، در پایین پای مبارک حضرت ساخته شده و از سمت غرب به روضه‌ی منوره متصل است. ساخت صحن نو که در مقایسه با صحن کهنه (صحن انقلاب) به این نام خوانده می‌شود، به دستور فتحعلی شاه قاجار آغاز شد و در دوران ناصرالدین شاه به پایان رسید. به‌جای سقاخانه‌ای که در گذشته در وسط صحن قرار داشت و اکنون برچیده شده است، حوضی بزرگ ساخته شده که در وسط آن همان سنگاب یک‌پارچه‌ی سقاخانه‌ی پیشین نصب شده است. علت تخریب سقاخانه‌ی صحن آزادی، حائل شدن آن بین زائران و ایوان طلا در زمان عرض سلام و ادای احترام به‌محض ورود به صحن بود. این کار در سال ۱۲۷۱ توسط شاهان قاجار انجام و به‌جای آن، حوض ایجاد شد. ساعت بزرگ و قدیمی صحن آزادی؛ عکس از محمد زائرنیا ایوان‌های صحن جدید به این شرح هستند: ایوان طلای ناصری در ضلع غربی صحن چشمگیرترین بخش این صحن است که به‌محض ورود به چشم زائران می‌آید. آن از طریق راهروی کوچکی که دو طرف آن دو در طلایی نصب شده است، به رواق دارالسعاده متصل می‌شود. به این دلیل که طلاکاری این ایوان در عصر ناصرالدین شاه انجام شد، آن را ایوان ناصری می‌نامند. این ایوان به بانوان اختصاص داده شده است. ایوان ساعت یا ایوان جنوبی صحن نو به‌واسطه‌ی ساعتی که روی آن نصب شده است، نیز نمایی بارز دارد. این ساعت هدیه‌ی مظفرالدین شاه است و پیش از نصب در این ایوان، روی ایوان ساعت در صحن انقلاب نصب بود. صدای این ساعت در سال‌های نه‌چندان دور که مشهد تا این اندازه توسعه نیافته بود، در بخش های مختلف شهر قابل شنیدن بود. ایوان شرقی صحن آزادی به باب‌السلام معروف است و ایوان شمالی آن بارها و بارها در دوره‌ی پهلوی مورد بازسازی قرار گرفته است. این ایوان به ایوان تلگراف‌خانه نیز معروف است. بهشت ثامن الائمه شماره‌ی یک در زیر این صحن قرار دارد و از ضلع شمال شرقی و جنوب شرقی صحن قابل دسترسی است. در این قبرستان، پیکر مطهر شهدای هشت سال دفاع مقدس و خدام حرم رضوی در این مکان مدفون هستند. صحن امام خمینی (ره) یا صحن بعثت صحنی که رواق شد؛ عکس از محمد جواد مشهدی صحن امام خمینی (ره) را می‌توان سومین صحن حرم مطهر از نظر قدمت دانست. در گذشته در محل فعلی این صحن، دکان‌هایی کهنه و فرسوده به نام «تیمچه پایین‌پا» و مدرسه‌ای نیمه‌مخروبه به نام «مدرسه‌ی سعدالدین» قرار داشت که در دوران پهلوی، خریداری و به مجموعه‌ی حرم مطهر افزوده شدند. صحن امام خمینی (ره) در سال ۱۳۲۴ افتتاح شد؛ اما در ابتدا کاربری عمومی نداشت و تنها برای امور تشریفاتی و پذیرایی از سران کشورها استفاده می‌شد. این صحن تنها دو ایوان در غرب و شمال خود دارد. پس از انقلاب، نرده‌ای که در سمت جنوب صحن بود و آن را از خیابان جدا می‌کرد، برچیده و به‌جای آن دیواری ساخته شد. بنای اولیه شامل چندین ساختمان برای با کاربردی موزه و کتابخانه بود که به همین علت، آن را صحن موزه نیز می‌نامیدند. در سال ۱۳۵۳، همگی تخریب و فضای آن‌ها به صحن اضافه شد تا وسعت آن به ۱۰ هزار متر مربع برسد. در سال ۱۳۸۱، به‌خاطر افزایش تعداد زائران و احساس نیاز به فضاهای سرپوشیده‌ برای راحتی بیشتر آن‌ها، بخش بزرگی از این صحن تغییر کاربری داد و پس از مسقف شدن، به نام رواق امام خمینی (ره) نامیده شد. بخش کوچک‌تر آن نیز اکنون رواق بعثت نامیده می‌شود. صحن جامع رضوی صحن جامع رضوی؛ بزرگ‌ترین فضای روباز زیارتی با ۱۱۷ متر مربع مساحت؛ عکس از محمد زائرنیا صحن جامع رضوی با ۳۶۳ متر درازا و ۱۶۷ متر پهنا و روی هم رفته، ۱۱۷۵۸۴ متر مربع زیربنا، بزرگ ترین صحن حرم امام رضا (ع) است و مراسم‌های مختلفی مانند سخنرانی مقام معظم رهبری در ابتدای هر سال شمسی و اجتماع عزاداران حسینی در ماه محرم در این صحن انجام می‌شود. این صحن واقع در بخش جنوبی آستان مقدس در سال ۱۳۸۱ افتتاح شد و گنجایشی برابر با ۷۰ هزار نمازگزار را دارد. سه ایوان آن به نام‌های ولی عصر در ضلع جنوبی، باب الکوثر در ضلع شرقی و باب الغدیر در ضلع غربی، هرکدام دارای دو گلدسته‌ی مرتفع هستند. صحن جمهوری اسلامی صحن جمهوری اسلامی در ضلع غرب حرم مطهر رضوی قرار دارد. این صحن در سال ۱۳۶۸ و با هدف بزرگ‌سازی حرم در وسعت ۷۲۹۲ متر مربع افتتاح شد. این صحن، شبیه‌ترین صحن به صحن انقلاب است؛ طوری که مانند آن دارای دو مناره‌ی طلا روی ایوان‌های شمالی و جنوبی، ایوان طلاکاری شده، سقاخانه و پنجره‌ای برای خواندن زیارت‌نامه از دور است. تنها تفاوت آن‌ها این است پنجره‌ی صحن جمهوری اسلامی از جنس برنز است. بهشت ثامن‌الائمه‌ی شماره‌ی سه که شهدای انفجار عاشورای سال ۷۳ در آن خفته‌اند هم زیر همین صحن قرار دارد. صحن قدس صحن قدس با مساحتی در حدود ۲۵۳۰ متر مربع، کوچک ترین صحن حرم امام رضا (ع) است. این صحن در سال ۱۳۷۳ و در میان مسجد گوهرشاد، صحن موزه امام خمینی، بست شیخ بهایی و صحن جامع رضوی ساخته شد. سقاخانه‌ی آن از روی قبه‌الصخره در بیت‌المقدس و در اندازه‌ی یک هشتم اندازه‌ی واقعی طراحی شده است. نکته‌ی دیگر آن که بهشت ثامن‌الائمه‌ی شماره‌ی دو زیر این صحن قرار دارد. سقاخانه‌ی صحن قدس؛ عکس از محمد زائرنیا صحن هدایت صحن کوچک هدایت با زیربنای ۱۷۹۸۰ متر مربع، صحنی تازه تاسیس است که در ضلع شمال شرقی آستان مقدس قرار دارد و بنیاد پژوهش‌های اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی و مهمانسرای حضرت در این صحن واقع شده است. صحن غدیر صحن غدیر با ۱۴۴۵۳ متر مربع زیربنا در جنوب غربی حرم مطهر قرار دارد و از طریق آن می‌توان به مجتمع تجارتی خدماتی غدیر که شامل سرویس‌های بهداشتی فرنگی است، راه یافت. خطبه‌ی غدیر و نام مبارک علی ابن ابی‌طالب (ع) را می‌توان در تمامی کاشی‌ها و کتیبه‌های آن مشاهده کرد. صحن کوثر صحن کوثر مساحتی حدود ۱۵۶۴۸ هزار متر مربع دارد و در شمال شرق آستان مقدس و در میان صحن جامع رضوی، رواق امام خمینی (ره) و صحن آزادی واقع شده است. تمامی کاشی‌های این صحن مزین به نام مبارک بانوی دو عالم شده و خطبه‌ی فدکیه روی کتیبه‌های آن نوشته شده است. گنبد طلا و گلدسته های حرم امام رضا (ع) گنبد طلایی حرم رضوی از نمای مسجد فیروزه‌ای گوهرشاد؛ عکس از محمد جواد مشهدی گنبد هزار ساله‌ی حرم، در دوران سلجوقیان ساخته شد به باور برخی، گنبد نماد سر انسان و گلدسته‌ها نماد دستانی هستند که به نشانه‌ی تمنا و خواهش رو به عرش بلند شده‌اند. برخی نیز آن‌ها را شاخصی برای قبله‌یابی می‌دانند. ورای مفاهیم معنوی این المان‌های جدایی‌ناپذیر از معماری اسلامی و صرف‌نظر از اهمیت ساختاری آن‌ها، گنبد و گلدسته های حرم مطهر رضوی به‌لحاظ تاریخی نیز حائز اهمیت است. گنبد طلای حرم امام رضا (ع) گنبد طلای بارگاه منور رضوی، جلوه‌ای زیبا از هنر آمیخته با مذهب است که دیدگان بی‌قرار بسیاری واله و شیدای آن شده‌اند. این گنبد از دو ساختار داخلی و خارجی تشکیل شده که گنبد داخلی را «خود» و گنبد خارجی را «آهیانه» می‌نامند. گنبد داخلی همان سقف روضه منوره است که «قبه» نامیده می‌شود و اکنون، ساختاری طلایی روی آن نصب شده است. این گنبد از داخل روضه قابل‌مشاهده است. اولین قبه‌ای که بر فراز مرقد امام رضا (ع) وجود داشت همان قبه‌ای است که مامون برای پدرش در بقعه‌ی هارونی ساخت. روایت دیگری نیز ساخت این بقعه و قبه‌ی آن را منسوب به مامون نمی‌داند و آن را بنایی معرفی می‌کند که از گذشته در باغ حمید بن قحطبه وجود داشت که مامون آن را برای دفن پدرش در نظر گرفت و ۱۰ سال بعد، دستور داد آقا علی ابن موسی‌الرضا (ع) را نیز در آن به خاک بسپارند. قبه در حوادثی که در قرن چهارم بر خراسان گذشت، تخریب شد و سلطان محمود غزنوی اقدام به بازسازی آرامگاه و ساختن قبه‌ای جدید برای آن کرد. گنبد طلای حرم مطهر رضوی؛ عکس از محمد زائرنیا بقعه‌ مبارک یک بار دیگر در اوایل قرن ششم هم‌زمان با عصر سلجوقیان نیازمند تعمیر شد و در آن زمان بود که گنبدی برای حرم شریف امام هشتم (ع) نصب شد که هنوز هم به‌عنوان سقف روضه منوره استفاده می‌شود. هزار سال از عمر گنبد حرم امام رضا (ع) که توسط وزیر سلطان سنجر سلجوقی ساخته شد، می‌گذرد. این گنبد که هنوز هم پا بر جا است در زمان شاه طهماسب صفوی طلاکاری شد و پس از تاراج شدن توسط ازبک‌ها، شاه عباس اقدام به مرمت آن با خشت‌های طلا کرد که شرح آن روی کتیبه‌ی دور گنبد نوشته شده است. ۷۰ سال پس از آن، زلزله‌ای شهر در سال ۱۰۸۴ هجری قمری مشهد را لرزاند و به گنبد آسیب جدی رساند؛ طوری که شاه سلیمان صفوی اقدام به طلاکاری مجدد گنبد کرد. گنبد حرم امام رضا (ع) یک بار دیگر در سال ۱۲۹۱ شمسی مورد مرمت قرار گرفت. این بار زلزله‌ی روس‌ها گنبد طلا و مسجد گوهرشاد را با هم لرزاند و دولت پهلوی دست به کار تعمیر گنبد شد. خشت‌های مورد استفاده در گنبد در اثر گذشت زمان از بین رفتند و سال ۱۳۵۸، مسئولان آستان قدس رضوی آن‌ها را با ورقه‌های مسی با روکش طلا جایگزین کرد. این ورقه‌های مسی چهار برابر ضخیم‌تر از خشت‌های گلی قدیمی و در نتیجه، مستحکم‌تر از آن‌ها هستند و برای نصب آن‌ها روی گنبد، از روش الکترولیک شد. گلدسته های حرم امام رضا (ع) گلدسته‌ای که همیشه در کنار گنبد طلا ایستاده است؛ عکس از مسعود زائرنیا گلدسته یا به عبارتی مناره یکی از عناصر جدایی‌ناپذیر از معماری اسلامی است. روی هم رفته ۱۲ مناره در مجموعه‌ی حرم مطهر رضوی وجود دارد که از آن میان، دو مناره با ارتفاع ۴۱ متر متعلق به مسجد گوهرشاد، دو مناره طلاکاری شده با ارتفاع ۴۰٫۵ متر در صحن انقلاب اسلامی، ۲ مناره با ارتفاع ۳۵ متر و مزین به کاشی و روکش طلا در صحن جمهوری اسلامی، ۴ مناره با ارتفاع ۵۷ متر در اضلاع شرقی و غربی صحن جامع رضوی و ۲ مناره با ارتفاع ۷۰ متر در ضلع قبله‌ی صحن جامع هستند. از میان تمامی گلدسته های حرم امام رضا (ع) دو گلدسته اهمیتی بیشتر از سایرین دارند: مناره های صحن انقلاب که شرح ساخت آن‌ها کمی بالاتر آمد. هر دو مناره طلاکاری شده‌اند و محیط خارجی آن‌ها ۱۳ متر است. مناره نزدیک گنبد قدیمی‌ترین مناره و مناره های واقع در ضلع قبله صحن جامع رضوی بلندترین مناره های حرم امام رضا (ع) هستند. مناره‌ی دوم در صحن انقلاب فاصله‌ی زیادی با گنبد دارد، اما معمار آن در زمان نادرشاه آن را طوری طراحی کرد و ساخت که مسافرانی که از سمت خیابان امام رضا به حرم وارد می‌شوند، تصور می‌کنند گنبد درست در وسط این دو گلدسته‌ قرار دارد. این مسئله در غالب عکس‌هایی که از گنبد و گلدسته های حرم امام رضا (ع) منتشر می‌شود، قابل رویت است. رواق های حرم امام رضا (ع) رواق حاتم خانی؛ عکس از محمد نوذری رواق‌ها، فضاهای مسقف داخل ساختمان حرم هستند رواق های حرم امام رضا (ع) نیز مانند صحن‌ها و ایوان‌ها نمونه‌های ارزشمندی از هنر دوره‌های مختلف تاریخ به شمار می‌آیند. ۲۷ رواق به نام‌های رواق دارالحفاظ، رواق دارالسياده، رواق گنبد حاتم خانی، رواق گنبد الله ورديخان، رواق توحيد خانه، رواق دارالفيض، رواق دارالشكر، رواق دارالشرف، رواق دارالضيافه، رواق دارالسعاده، رواق دارالسلام، رواق دارالسرور، رواق دارالعزه، رواق دارالذكر، رواق دارالزهد، رواق شيخ بهائی، رواق دارالعباده، رواق دارالاخلاص، رواق دارالولايه، رواق دارالاجابه، رواق دارالهدايه، رواق دارالرحمه، رواق دارالحكمه، دارالحجه، رواق امام خمينی(ره)، دارالمرحمه، رواق دارالكرامه، کوثر، غدیر، دارالقرآن، حضرت معصومه (س) و حضرت زهرا (س) و دو رواق زیر بستی شیخ حر عامل و شیخ طوسی در مجموعه‌ی حرم مطهر وجود دارد که روی هم رفته مساحتی بالغ بر ۵۷ هزار متر مربع را به خود اختصاص داده‌اند. هرکدام از رواق ها برای کاربرد خاصی در نظر گرفته شده‌اند. رواق شیخ طوسی به برگزاری مراسم عقد برای نوعروسان و تازه‌دامادهایی اختصاص داده شده است که خواهان آغاز زندگی مشترک خود در جوار مرقد منور امام رضا (ع) هستند. رواق امام خمینی (ره) با ۹ هزار متر مربع وسعت، بزرگ ترین رواق حرم مطهر است که تا همین چند سال پیش یکی از صحن‌های حرم مطهر بود و پس از تغییر کاربری به رواق تبدیل شد. برنامه‌های مذهبی، سیاسی و اجتماعی و نماز جمعه در این رواق برگزار می‌شود. دارالعزه با ۷۳ متر مربع مساحت کوچک ترین رواق است و دارالمرحمه را که در سال ۱۳۹۲ افتتاح شد، می‌توان جدیدترین رواق حرم دانست؛ در حالی که رواق دارالحفاظ که به دستور بانو گوهرشاد و به‌عنوان محلی برای قرائت قرآن توسط قاریان احداث شد، قدیمی‌ترین رواق حرم مطهر است. رواق گنبد الله وردی‌خان؛ عکس از مسعود نوذری گنبد الله‌وردی‌خان، رواقی کوچک و هشت‌گوش با حدود ۱۷۱ مترمربع مساحت است که الله‌وردی‌خان گرجی، بانی پل الله‌وردی‌خان اصفهان، آن را به‌عنوان آرامگاهی برای خود ساخت و پس از مرگش در همان جا نیز دفن شد. رواق توحیدخانه به‌خاطر قرار گرفتن در میان پنجره فولاد از سمت شمال و ضریح مطهر در سمت جنوب از اهمیت برخوردار است. رواق دارالاجابه در زیرزمین حرم امام رضا (ع) واقع شده و بعد از روضه منوره و ضریح مطهر، نزدیک‌ترین مکان به مرقد منور امام هشتم (ع) است؛ در زاویه‌ی شرقی آن یک هشتی با پنجره‌ی نقره و سقفی به‌شکل نیم‌گنبد تعبیه شده است که به سرداب حرم منتهی می‌شود. رواق‌های دارالزهد، دارالعباده، شیخ بهایی، دارالولایه، دارالهدایه،‌ دارالرحمه، دارالاجابه، دارالحجه، کوثر، غدیر، شیخ طوسی، دارالمرحمه، شیخ حر عاملی و امام خمینی (ره) رواق‌های خانوادگی هستند و رواق دارالکرامه نیز به خادمان اختصاص داده است. تاریخچه ساخت ضریح امام رضا (ع) برای رسیدن به روضه‌ی منوره، باید از صفه‌ها گذشت فضایی که درست زیر گنبد رضوی واقع شده و ضریح مقدس آقا علی ابن موسی الرضا (ع) نیز بخشی از آن است را روضه منوره می‌نامند. روضه منوره، فضایی چهارگوش با ۱۸۹٫۰۳ متر مربع مساحت است که ۱۷٫۱۵ متر از آن به ضریح مقدس اختصاص داده شده است و از چهار طرف از طریق چهار صفه به رواق‌ها می‌رسند. صفه‌ها عبارت هستند از صفه‌ی جنوبی، صفه‌ی شرقی، صفه‌ی شمالی (چون شاه طهماسب در آن مدفون است، صفه‌ی شاه طهماسبی نامیده می‌شود) و صفه‌ی غربی یا صفه‌ی بالا سر حضرت که حد فاصل حرم و مسجد بالا سر هستند. ضریح پنجم امام رضا (ع)؛ عکس از مسعود نوذری ضریح کنونی حرم امام رضا (ع) در ابعاد ۳ در ۴ متر، ۱۲ تن وزن دارد؛ روی آن دو سوره‌ی «یس» و «هل اتی» نوشته شده و نحوه‌ی نگارش آیات به‌گونه‌ای است که در هر چهار راس ضریح، به کلمه‌ی مبارک «الله» ختم می‌شود. در طراحی ضریح نیم‌نگاهی نیز به یکی از القاب امام هشتم (ع)، یعنی شمس‌الشموس، شده است و از گل آفتابگردان به نشانه‌ی خورشید بهره برده‌اند. طراحی ضریح کنونی ثامن الحجج را استاد محمود فرشچیان انجام داده است. جالب است که بدانید این طرح طی یک مسابقه در میان هنرمندان برای طراحی ضریح برگزیده شد. این ضریح که در سال ۱۳۷۹ در جای فعلی خود نصب شد، اولین ضریح امام رضا (ع) نیست؛ بلکه پنجمین آن‌ها است. پیش از نصب اولین ضریح روی مزار حضرت رضا (ع)، علاوه بر سنگ مزار، صندوقی نیز روی آن نصب می‌شد. اولین صندوق را در سال ۵۰۰ هجری قمری فردی که در اثر معجزه‌ای به اسلام گرویده بود بر مزار امام گذاشت. این صندوق، چوبی بود و روکشی از نقره داشت. صندوق دوم نیز صندوقی چوبی اما این بار با روکش طلا بود که سال ۱۰۲۲ هجری قمری روی مقبره نصب شد. اما صندوق سوم را از جنس سنگ مرمر تهیه کردند که سال ۱۳۱۱ هجری شمسی روی مرقد منور نصب شد تا اینکه جای خود را به ضریح چوبی داد. اولین ضریح، ضریحی از جنس چوب با تزئیناتی از طلا و نقره بود که عهد شاه طهماسب روی صندوق چوبی حرم نصب شد و اکنون در موزه‌ی مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. ضریح دوم به ضریح نگین‌نشان نادری معروف است که توسط نوه نادرشاه وقف آستان رضوی شد. این ضریح تا سال ۱۳۷۹ هجری همچنان استفاده می‌شد و در بخش داخلی ضریح چهارم نصب شده بود. پس از برداشتن ضریح چهارم، این ضریح نیز به سرداب منتقل و روی مرقد حضرت نصب شد. گالری تصاویر ضریح‌های استفاده شده در حرم امام رضا (ع)؛ منبع: پورتال جامع آستان قدس رضوی اما ضریح سوم حرم مطهر سازه‌ای فولادی با سقف شیروانی و طوقی طلایی بود که در زمان قاجارها ساخته شد. این ضریح در سال ۱۳۳۸ جای خود را به ضریح چهارم داد و به موزه منتقل شد. ضریح چهارم به ضریح شیر و شکر یا ضریح طلا و نقره معروف است که از ۱۴ محراب به نشانه‌ی ۱۴ معصوم تشکیل شده بود و هر محراب مزین به نام یکی از معصومان علیهم السلام بود. این ضریح هفت تن وزن داشت. این ضریح نیز پس از ۴۱ سال جای خود را به موزه‌ی جدید داد و خود رهسپار موزه‌ی آستان قدس شد. ضریح شیر و شکر در عمر کوتاه خود شاهد واقعه‌ی دلخراش انفجار تروریستی در عاشورای خونین سال ۱۳۷۳ بود و همین حادثه، خسارت‌های جدی به آن وارد کرد. پس از آن بود که استاد فرشچیان شروع به طراحی ضریح پنجم کرد. در ساخت این ضریح جمعی از هنرمندان بزرگ دوران همکاری داشتند؛ خاتم‌کاری، قلمزنی و خطاطی آن به‌ترتیب به عهده‌ی استاد كشتی‌آرای شیرازی، استاد خدادادزاده‌ی اصفهانی و استاد موحد بود. ساخت پنجمین ضریح امام رضا (ع) هفت سال طول کشید و در ۱۶ اسفند سال ۱۳۷۹، هم‌زمان با عید سعید قربان با حضور مقام معظم رهبری (مدظله العالی) نصب شد. سنگ‌های مزار امام رضا (ع) سنگ مرقد حضرت رضا (ع) سال ۱۳۷۹ توسط رهبر انقلاب تعویض شد از ابتدا تا به امروز سه نوع سنگ روی خاک مرقد پاک شاه خراسان نصب شده است. هر سنگ پس از تعویص به موزه‌ی آستان قدس منتقل شده است. اولین سنگ مرقد آقا علی ابن موسی الرضا (ع) که به سنگ سابق معروف است، در دوره‌ی سلجوقیان روی مزار نصب شد. سنگ سابق، سنگی از جنس مرمر در ابعاد ۴۰ در ۳۰ و قطر ۶ سانتی‌متر بود. قدیمی‌ترین سنگ مزار امام رضا (ع) اکنون در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. این سنگ مرقد تا دوران صفوی و زمانی که صندوق نقره‌ی قدیمی جای خود را به صندوق طلای جدید می‌داد، روی مرقد شریف امام هشتم (ع) قرار داشت. قدیمی‌ترین مضجع شریف امام هشتم (ع)؛ منبع: پورتال جامع آستان قدس رضوی دومین سنگ مزار ثامن الحجج (ع) سنگی از جنس مرمر سفید بود که سال ۱۳۷۹ جای خود را به سنگ قبر جدید داشت. سومین سنگ مرقد حضرت رضا (ع) در سال ۱۳۷۹، هم‌زمان با تعویض ضریح مطهر، توسط آیت‌الله خامنه‌ای تعویض شد. سنگ جدید مزار مطهر از مرمر به دست آمده از معادن یزد در ابعاد ۱۰٫۱ در ۲۰٫۲ متر و یک متر ضخامت تراشیده شده است. وزن آن برابر با ۳۶۰۰ کیلوگرم است. روی سنگ چنین نوشته شده است: هذا هو المرقد الشریف للامام التقی النقی الصدیق الشهید، وارث الانبیاء والمرسلین، ثامن الائمه المعصومین من اهل بیت رسول رب العالمین، حجه الله علی الخلق اجمعین، سیدنا و مولانا ابی الحسن الرضا علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب صلوات الله و سلامه علیهم اجمعین. ولد بالمدینه فی الحادی عشر من ذی القعده عام ۱۴۸ و استشهد بطوس فی آخر صفر سنه ۲۰۳ من الهجره النبویه و قد جدّد هذا المضجع المطهر عام ۱۴۱۸ ه.ق. در ادامه، دو بیتی که حضرت به قصیده‌ی دعبل اضافه فرموده بودند نیز به‌همراه آیاتی از قرآن کریم به چشم می‌خورد. محل دقیق دفن امام رضا (ع) کجاست؟ روضه رضوی و ضریح مقدس حضرت رضا (ع)؛ عکس از مسعوذ نوذری در بندهای پیشین به سرداب حرم مطهر اشاره شد و گفته شد که ضریح نگین‌نشان روی مرقد امام هشتم (ع) در «سرداب» گذاشته شده است! اما سرداب کجاست؟ مگر پیکر پاک امام هشتم (ع) در همان مرقد شریف داخل ضریح نیست؟ اگر امام رضا (ع) در سرداب خفته است، پس مرقدی که در روضه منوره و داخل ضریح پاک است، متعلق به چه کسی است؟ با توجه به اینکه بخش زیرین ضریح به زیرزمین حرم امام رضا (ع) اختصاص داده شده و به‌عبارتی، مرقد شریف روی سطحی واقع شده است که زیر آن طبقه‌ای دیگر ساخته شده است، سوال مهمی که مطرح می‌شود آن است که محل دقیق دفن امام رضا (ع) در حرم کجا است؟ حضرت رضا (ع) پیش از شهادت خود، در ادامه‌ی سخنانی درباره‌ی محل قبر خود، درباره‌ی نحوه‌ی حفر آن به اباصلت، خادم و همراه خود فرمودند: ... به آن‌ها بگو هفت پله پایین بروند و روی آن ضریحی بگشایند، اگر امتناع ورزیدند بگو به‌اندازه‌ی یک متر لحد قرار بدهند، خدا اگر بخواهد آن را وسعت می‌بخشد. دریچه‌ای که از رواق دارالاجابه به سوی سرداب باز می‌شود؛ عکس از مسعود نوذری پس از شهادت علی بن موسی الرضا (ع)، وی را به دستور مامون در آرامگاه هارون‌الرشید در سناباد به خاک می‌سپارند و به خواست خداوند، سناباد که زمانی روستایی کوچک در حومه‌ی شهر طوس بود وسعت یافت و اکنون به شهری بزرگ تبدیل شده است. در اثر گذشت زمان، تغییراتی در ساختمان آرامگاه ساده و شریف امام خوبی‌ها پدید آمد. مضجع شریف ایشان که از همان ابتدا در سطحی گودتر از سطح زمین داشت، در اثر تسطیح زمین‌های اطراف قبه و ساختمان‌سازی‌های اطراف آن در طول زمان فاصله‌ی بیشتری با سطح زمین پیدا کرد و به این ترتیب، به‌تدریج به‌شکل سردابی درآمد و از سمت شمال آن، راهرویی برای رسیدن به مضجع شریف ساخته شد و ضریح را روی سطح زمین، هم‌سطح با سایر سازه‌ها نصب کردند. زمان دقیق شکل گرفتن این سرداب معلوم نیست. زمان گذشت و با محو شدن قبور دیگر در نزدیکی مرقد شریف امام رضا (ع)، سال ۱۳۱۱ که محمد ولی اسدی تصمیم به جایگزینی صندوق چوبی مزار با صندوق مرمرین گرفت، سرداب نیز که در اثر رطوبت دچار آسیب‌دیدگی شده بود مورد مرمت قرار گرفت. ۲۷ سال بعد که ضریح شیر و شکر نصب می‌شد، سرداب یک بار دیگر مورد بازسازی قرار گرفت و این بار، راهروی اصلی از سمت مسجد بالاسر مسدود و دریچه‌ی کوچکی در پایین پا برای ورود به سرداب تعبیه شد. آخرین مرمت سرداب در سال ۱۳۷۹ هجری شمسی و هم‌زمان با نصب ضریح پنجم صورت گرفت و ساختمان سرداب تقویت شد. همچنین، تمامی سنگ‌های قدیمی مضجع شریف برداشته و روی مزار شریف بتن‌ریزی و تا نزدیکی سقف بالا آورده شد. ضریح فولادی نگین‌نشان را روی آن نصب کردند و همچنین، ورودی جدیدی در رواق دارالاجابه برای آن در نظر گرفتند. خانم‌ها و آقایان به‌صورت نوبتی از این رواق استفاده می‌کنند. مقبره‌ اشخاص مشهور در حرم امام رضا (ع) مقبره‌ی شیخ بهایی که معماری بخشی از صحن انقلاب، منسوب به او است؛ عکس از محمد جواد مشهدی در میان خیل عظیمی از افرادی که در حرم مطهر رضوی مدفون هستند، نام افراد سرشناس زیادی در حوزه‌های مختلف مانند سیاست و ادبیات و فقه و علوم مختلف به چشم می‌خورد. در میان این درگذشتگان، چند نام بیشتر از بقیه می‌درخشند: مزار حاج حسنعلی اصفهانی مشهور به نخودکی به وصیت خودش قرار بود زیر پای زائران باشد و به همین دلیل، در ضلع شمالی صحن انقلاب، جنب ایوان عباسی دفن شد. گفته می‌شود برای تشییع جنازه‌ی وی، در شهر حالت فوق‌العاده اعلام شد. شیخ هاشم قزوینی که استاد کسانی چون آیت الله واعظ طبسی، استاد محمد تقی شریعتی و رهبر معظم انقلاب بود. شیخ حر عاملی، صاحب کتاب وسائل الشیعه که نگاشتن آن ۲۰ سال طول کشید. علامه محمد تقی جعفری شیخ جعفر مجتهدی حاج آخوند تربتی شیخ طبرسی شیخ بهایی و شیخ محمد عارف (پیر پالاندوز) دفتر امور دفن حرم علاوه بر کارهای مربوط به کفن و دفن درگذشتگان و امور قبرستان‌های حرم، اطلاعات مربوط به محل دفن مشاهیر مدفون در حرم مطهر را نیز به درخواست‌کنندگان ارائه می‌دهد. مساجد حرم امام رضا مسجد هزار ساله‌ی بالاسر، در میان روضه منوره و رواق دارالسیاده قرار دارد مجموعه‌ی حرم مطهر رضوی شامل دو مسجد نیز می‌شود؛ مسجد گوهرشاد و مسجد بالاسر حضرت. هر دو مسجد از نظر تاریخی و فرهنگی اهمیت بسیاری دارند و در زمره‌ی تماشایی‌ترین جاهای دیدنی مشهد به شمار می‌آیند. مسجد گوهرشاد نمایی از مسجد گوهرشاد زیر برف زمستانی؛ منبع عکس: پرتال جامع آستان قدس رضوی مسجد گوهرشاد به دستور بانو گوهرشاد، همسر میرزا شاهرخ تیموری، در قرن نهم هجری قمری بنا شد. شاهکار هنر و معماری ایرانی را می‌توان در این مسجد عهد تیموریان آشکارا تماشا کرد. قدیمی‌ترین مسجد جامع مشهد، ۲۸۵۵ متر مربع مساحت، ۴ ایوان و ۷ شبستان دارد و در جنوب حرم مطهر رضوی قرار گرفته است. ساخت این مسجد ۱۲ سال طول کشید. عده‌ای این مسجد را یکی از صحن‌های حرم مطهر رضوی به شمار می‌آورند و آن را کهن‌ترین صحن حرم می‌دانند. قدیمی‌ترین مسجد جامع مشهد یک بار در اثر زلزله‌ی سال ۱۰۸۴ مورد آسیب جدی قرار گرفت و بازسازی شد. بار دیگر در اثر تهاجم روس‌ها در سال ۱۳۳۰ هجری قمری این مسجد دچار آسیب شد و بخش‌های زیادی از گنبد و ایوان‌های آن بازسازی شد. مسجد گوهرشاد را می‌توان شاهکاری در معماری دنیا به شمار آورد. این بنا به‌صورت حجیم‌سازی و با چهار ایوان ساخته شده است. هنر عصر تیموری و ویژگی‌های هنر ایرانی را می‌توان آشکارا در گنبد و گلدسته های مسجد گوهرشاد و معرق‌کاری‌ها، گچ‌بری‌ها، خطاطی‌ها و نقوش نقش بسته بر دیوارها تماشا کرد. این مسجد، هفت شبستان و هشت ایوان به نام‌های ایوان مقصوره در سمت جنوب، ایوان دارالسیاده در سمت شمال، ایوان اعتکاف در سمت شرق و ایوان شیخ بهائی در سمت غرب دارد. صحن مسجد گوهرشاد برابر با ۲۸۰۰ متر مربع است و ۹۴۱۰ متر نیز زیربنا دارد. محراب و منبر ایوان مقصوره در مسجد گوهرشاد؛ عکس از حسن توکلی ایوان مقصوره در سمت جنوبی مسجد یکی از پرابهت‌ترین بخش‌های مسجد است که دورتادور آن با کاشی‌های نفیس مزین به احادیث و آیات قرآن و اسماءالله آراسته شده است. تاریخ بنای مسجد گوهرشاد نیز در کتیبه‌ی بایسنقر در سمت چپ ایوان مقصوره قابل‌مشاهده است. بایسنقر، فرزند گوهرشاد، یکی از بهترین ثلث‌نویسان عهد تیموری بود و کتیبه‌ی تاریخی که او با دست خود نوشته است، بر پیشانی ایوان مقصوره خودنمایی می‌کند. محراب ایوان مقصوره از سنگ مرمر یک‌پارچه و حکاکی‌شده تهیه شده است. منبر صاحب الزمان (عج) در کنار محراب، از چوب گردو و گلابی تهیه شده است و علاوه بر ارزش تاریخی آن، ارزش هنری زیادی نیز دارد. هیچ میخی در ساخت این منبر منبت‌کاری و قلم‌زنی شده استفاده نشده است و سازنده‌ی آن، منبت‌کار معروف عصر فتحعلی‌شاه قاجار بود. مسجد بالاسر حضرت مسجد بالا سر مسجدی هزار ساله است که در میان روضه منوره و رواق دارالسیاده قرار دارد. همانگونه که از نام مسجد پیدا است، این مکان مقدس درست بالای سر حضرت رضا واقع شده است و زائران بسیاری این محل را برای خواندن نماز زیارت انتخاب می‌کنند؛ به همین دلیل، مجسد بالاسر یکی از شلوغ‌ترین نقاط حرم است. قدمت این مسجد به دوران غزنویان می‌رسد و اولین بنایی است که پس از روضه منوره ساخته شد. بیهقی نیز در کتاب خود به وجود این مسجد تاریخی اشاره کرده است. قسمتی از کاشی‌کاری مسجد بالاسر؛ عکس از مسعود نوذری کوچک ترین مسجد حرم مطهر رضوی تنها ۸ متر طول، ۴٫۵ متر پهنا و ۱۰ متر ارتفاع دارد. این مسجد با استفاده از سنگ‌های مرمر و کاشی‌های ۶ ضلعی مزین به آیات قرآن کریم و احادیث آراسته شده است. در بالای طاق مرمرین مسجد مشرف به حرم مطهر، دو کتیبه‌ی ارزشمند نصب شده است که روی یکی از آن‌ها، دو بیت از دعبل خزاعی به چشم می‌خورد: قبران فی طوس خیر الناس کلهموقبر شرهم هذا من العبرلا ینفع الرجس بقرب الزکیولا علی الزکی بقرب رجس من ضرر این دو بیت متعلق به قصیده‌ای طولانی در شرح فضائل و مناقب و مصائب ائمه‌ی اطهار و مظالم بنی‌امیه و بنی‌عباس است که ترجمه‌ی آن به این صورت است: در طوس دو قبر کنار یکدیگر قرار دارند؛ یکی متعلق به بهترین مردمان و دیگری متعلق به بدترین آن‌ها و این خود از موارد عبرت است؛ ‌انسان پلید از مجاورت با انسان پاک نفع نمی‌برد، همان طور که مجاورت انسان پاک با فرد پلید زیانی به او نمی‌رساند منظور دعبل از انسان پاک، آقا علی ابن موسی الرضا (ع) و منظور از انسان پلید، هارون الرشید است که زیر پای ایشان مدفون شده است. حرم امام رضا (ع) چند بار بازسازی شد؟ بازسازی بست شیخ حر عاملی؛ منبع عکس: پرتال جامع آستان قدس رضوی زلزله‌ی سال ۱۰۸۴ قمری، دو سوم شهر مشهد را تخریب کرد و ۴۰۰۰ نفر را به کام مرگ فرستاد در ابتدا بارگاه مطهر امام هشتم (ع) بنایی ساده با یک قبه‌ی ساده بود که پیش از دفن وی، در آن محل وجود داشت. در هر دوره از تاریخ ایران، بخش‌هایی از آن مورد بازسازی قرار گرفتند و بخش‌های جدیدی به آن افزوده شد، طوری که اکنون با گنجایش بیش از ۷۰۰ هزار زائر، مجموعه‌ی آستان مقدس رضوی به یکی از وسیع‌ترین مجموعه‌های مذهبی جهان تبدیل شده است. اولین بنایی که پیرامون مرقد شریف ساخته شد مربوط به دوره‌ی سامانیان است و اولین باری که بقعه مورد تعمیر اساسی قرار گرفت، عصر دیلمیان بود که از آن پس، این مکان به نام مشهد الرضا نامیده شد. پس از آن، این مجموعه، علاوه بر عواملی چون گذشت زمان، فرسودگی ساختمان در اثر عوامل طبیعی چون رطوبت، بارها و بارها نیز به‌خاطر وقایع و حوادثی که بر خراسان و به‌ویژه بر حرم گذشت، چون لشکرکشی‌ها و تعرض مهاجمان یا رویدادهای طبیعی مانند زلزله بارها دچار آسیب‌دیدگی و نیازمند تعمیر و بازسازی شد. چون بازسازی‌های حرم طی دوره‌های مختلف انجام شده است، برآورد دقیقی از مقدار کل طلای به کار رفته در حرم امام رضا (ع) وجود ندارد. برخی از حوادث مهمی که حرم مطهر در طول عمر ۱۲۰۰ ساله‌ی خود شاهد آن بوده است به این شرح هستند: ساخت صحن جمهوری اسلامی حرم مطهر رضوی؛ عکس از علی اصغر ناصری وقایع و حوادث حرم امام رضا (ع) آرامگاه امام هشتم شیعیان در قرن چهارم به دستور به دستور سبکتکین، پادشاه غزنوی، تخریب شد. طی این واقعه، سقف و دیوارهای بنا فرو ریخته شد و مردم از زیارت آن منع شدند. اما آرامگاه به دست پسرش بازسازی شد. می‌گویند سلطان محمود غزنوی شبی پیامبر اکرم (ص) را در خواب دید که به آن گنبد ویران اشاره می‌کند و می‌پرسد تا کی چنین خواهد بود؟ و به همین خاطر، او معماری به طوس فرستاد تا بنا را بازسازی کند. در زمان صفویان، مشهد دو بار مورد یورش ازبک‌ها قرار گرفت. بار اول، عبدالله خان ازبک دستور قتل عام مردم مشهد را داد و به‌قدری در این کار زیاده‌روی کرد که در صحن‌های حرم، جوی خون راه افتاد. سال بعد، عبدالمؤمن خان ازبک به مشهد یورش برد و با ورود به صحن حرم، مردمی را که به حرم پناه برده بودند قتل‌عام کرد. او دستور تاراج گنجینه‌های آستان مقدس را داد و بخشی از حرم را ویران کرد. شاه عباس شخصا به‌همراه شماری از هنرمندان و معماران آن دوران که شیخ بهایی نیز از آن جمله بود، به مشهد آمد و حرم مطهر را بازسازی کرد. در همین زمان بود که توسعه‌ی صحن عتیق، احداث ایوان شمالی و ایوان‌های شرقی و غربی و نیز، رواق توحیدخانه و گنبد الله‌وردی‌خان نیز اتفاق افتاد و به دستور وی، استفاده از لقب «مشهدی» برای اطلاق به زائران آن حضرت رواج یافت. قدیمی‌ترین عکس حرم مطهر امام رضا (ع) شامل نهر خيابان، صحن سقاخانه‌ی عتيق متعلق به دوران قاجاریان؛ عکس از آنتونیو جیانوزی زلزله‌های زیادی در مشهد رخ داده است؛ اما، مهم‌ترین و خسارت‌بارترین آن‌ها زلزله‌ی ۱۵ ربیع‌الثانی سال ۱۰۸۴ قمری بود که دو سوم از مشهد را تخریب کرد و ۴۰۰۰ نفر را به کام مرگ فرستاد. گنبد مرقد مطهر حضرت رضا (ع)، گنبد مسجد گوهرشاد و مدارس پریزاد، دودر، بالاسر و پایین‌پا نیز از آسیب در امان نماندند و خسارت‌های زیادی متحمل شدند. آن‌ها در زمان شاه سلیمان صفوی بازسازی شدند. حرم مطهر در دوران پادشاهان قاجار دو بار مورد تاراج قرار گرفت. اولین بار سال ۱۲۶۳ قمری بود که محمد حسن خان سالار فرزند الله‌یارخان آصف الدوله اعلام استقلال کرد. او تمامی طلاهای حرم را جمع‌آوری کرد و به نام خود سکه زد و بار دوم، محرم ۱۳۳۰ قمری بود که حرم توسط روس‌ها به توپ بسته شد. در این واقعه، سربازان روس مردمی را که در مخالفت با هرج‌ومرج‌های مخالفان مشروطه در صحن تحصن کرده بودند، به گلوله بستند. گنبد مطهر از ۱۸ نقطه مورد اصابت قرار گرفت و پس از دو ساعت بمباران بارگاه مطهر رضوی، نظامیان سواره و پیاده وارد صحن مقدس شدند و مردم را تیرباران کردند تا بالاخره، تولیت آستان قدس رضوی با بلند کردن پرچمی سفید از روس‌ها امان خواست. روس‌ها در مدت چهار روز نفایس و گنجینه‌های زیادی از حرم به تاراج بردند. سلطان حسین میرزا نیرالدوله، استاندار خراسان در سال ۱۳۳۱ هجری قمری حرم را مرمت کرد. جای بعضی از گلوله‌ها در ایوان طلای صحن عتیق به همان صورت حفظ شده است. گنبد طلای حرم امام رضا (ع) پس از هدف توپ قرار گرفته شدن؛ منبع عکس: پورتال جامع آستان قدس رضوی واقعه‌ی ناگوار بعدی، واقعه مسجد گوهرشاد است که به دستور رضا خان اتفاق افتاد. این واقعه در سال ۱۳۱۴ و در پی اعتراض مردم به قانون کشف حجاب و بست‌نشینی آن‌ها در گوهرشاد اتفاق افتاد. در تیر ۱۳۱۴، قزاق‌های حکومتی برای پراکنده کردن مردمی که در گوهرشاد جمع شده بودند، به روی مردم تیر گشودند که منجر به کشته و زخمی شدن عده‌ی زیادی شد. در واقعه‌ی دیگری نیز، روز ۲۹ آبان سال ۱۳۵۷ ماموران مسلح رژیم پهلوی وارد صحن انقلاب شدند و مردم معترض را به گلوله بستند. ۳۰ خرداد سال ۱۳۷۳ برابر با عاشورای حسینی واقعه‌ی دیگری در حرم مطهر رخ داد. در این روز، زائران و دسته‌های مختلف عزاداران حسینی در حال نوحه‌خوانی و عزاداری در حریم پاک رضوی بودند که ناگهان در ساعت ۱۴:۲۶ دقیقه‌ی بعدازظهر، صدایی مهیب برخاست و بمبی قوی که کنار ستون بالاسر مبارک در مجاورت ضریح مقدس جاسازی شده بود منفجر شد. انفجار به‌قدری بود که شیشه‌ها فرو ریخت و ۲۷ نفر از زائران به شهادت رسیدند. این واقعه ۲۹۰ نیز مجروح از خود به‌جای گذاشت. زائران و مهمانان امام رضا (ع) مهمان‌سرای حضرت، سفره‌ی کرامت؛ عکس از محسن رحیمی عنبران حرم مطهر سالانه ۳۰ میلیون زائر ایرانی و غیرایرانی دارد بر اساس اعلام تولیت آستان قدس رضوی، این حرم مطهر سالانه ۳۰ میلیون زائر ایرانی و غیرایرانی دارد. عراقی‌ها، بیشترین تعداد را در میان زائران غیرایرانی به خود اختصاص داده‌اند؛ شمار این عده به‌قدری زیاد است که یکی از رواق‌های حرم را به اجرای برنامه‌های مخصوص برای آن‌ها اختصاص داده‌اند. در مناسبت‌های خاص، تعداد زائران حرم مطهر رضوی ۲۰ الی ۲۵ درصد دیگر نیز افزایش می‌یابد. برای اسکان زائران، علاوه بر هتل‌ها و اقامتگاه‌های بخش خصوصی، آستان قدس رضوی نیز اماکنی را آماده کرده است. مجموعه‌ی زائرسرای رضوی با ۶ بلوک اقامتی شامل رستوران و نمازخانه با گنجایش ۶۰۰ نفر و نیز، سه هاستل و درمجموع در زمینی به مساحت ۳۵ هکتار در ابتدای شهر طرق مشغول پذیرش زائران است. مجموعه‌ی دیگری نیز در انتهای بلوار چمن مشغول فعالیت است. یک شهرک زائر و یک زائرسرای دیگر هم توسط آستان قدس رضوی در فاصله‌ی دو کیلومتری حرم در دست ساخت است. مهمان‌سرای حضرت در ضلع شمالی بست شیخ حر عاملی و صحن غدیر قرار دارد که از زائران و حتی مجاوران آن حضرت پذیرایی می‌کند. هنگام ظهر این بست پر می‌شود از زائرانی که برای تبرک غذای حضرت صف‌هایی طولانی بسته‌اند. قدمت این مهمان‌سرا به دوران صفویه بازمی‌گردد که در آن زمان به نام مطبخ معموره معروف بود و بخش‌های متنوعی داشت و وظیفه‌ی این مهمان‌سرا از دیرباز تهیه‌ی غذا برای مجاورین نیازمند و زائرانی بود که به زیارت آن حضرت می‌آمدند. توزیع غذای متبرک حضرت در مبادی ورودی شهر مشهد؛ عکس از علیرضا صفرزاده اما تبرک از خوان نعمت امام خوبی‌ها بدون دعوت‌نامه شدنی نیست. برای دریافت این دعوت‌نامه‌ها باید از طریق اپلیکیشن رضوان (قابل نصب در بازار، مایکت و گوگل پلی) یا ارسال عدد ۳ به سامانه‌ی ۸۸۰۰ برای ثبت‌نام در قرعه‌کشی اقدام کرد. در حال حاضر حدود ۶ هزار غذا در هر وعده در این مجموعه برای زائران تهیه و بر اساس قرعه‌کشی بین آن‌ها توزیع می‌شود. هزینه‌ی اطعام از محل نذورات و اوقاف تامین می‌شود و در برخی از مناسبت‌ها، تعداد غذاهای تهیه‌شده به ۷۰ هزار نیز می‌رسد. سایر بخش ها و امکانات حرم امام رضا (ع) موزه‌ها: موزه مرکزی: موزه‌ مرکزی حرم مطهر رضوی در چهار طبقه مجموعه‌ی عظیمی از آثار ارزشمند و متنوعی را در خود جای داده است. گنجینه‌ی تمبر و اسکناس در طبقه‌ی زیرین، گنجینه‌ی تاریخ مشهد و گنیجینه‌ی سکه و مدال در طبقه‌ی همکف، گنجینه‌ی صدف، حلزون و نرم‌تنان دریایی و گنجینه‌ی هنرهای تجسمی در طبقه‌ی اول و گنجینه‌‌های نجوم و ساعت، سلاح و ظروف در طبقه‌ی دوم موزه قرار دارد. این موزه از صحن کوثر قابل دسترسی است. گنجینه‌ی نفایس: این موزه در دو طبقه در ضلع جنوب شرقی حرم مطهر واقع شده است. طبقه‌ی اول آن شامل گنجینه‌ی قرآن است که در حال حاضر، ۷۹ قرآن نفیس و ارزشمند شامل آثار منسوب به امام علی، امام حسن مجتبی، امام حسین، امام زین‌العابدین و امام رضا (علیهم السلام) را به نمایش گذاشته است. هدایای مقام معظم رهبری و هدایای استاد محمود فرشچیان نیز در این موزه هستند. این گنجینه از صحن کوثر قابل دسترسی است. موزه‌ی فرش: اولین گنجینه‌ی تخصصی فرش و منسوجات ابتدا در ساختمان گنجینه‌ی قرآن و نفایس مشغول به کار شد و سپس در سال ۱۳۹۰ به ساختمان فعلی آن در صحن کوثر منتقل شد. هم‌اکنون حدود ۱۰۰ تخته قالی و قالیچه‌ی نفیس با ارزش تاریخی و هنری که قدمت برخی از آن‌ها تا دوران صفویه نیز بازمی‌گردد، در این موزه به نمایش گذاشته شده است. موزه‌ی مردم‌شناسی: موزه‌ی مردم‌شناسی در کنار مقبره‌ی امیر ملک‌شاه در ضلع جنوب غربی حرم مطهر رضوی قرار داد. این ساختمان در گذشته گرمابه‌ای بوده که از طریق وقف در زمان حکومت شاه عباس صفوی به حرم واگذار شد و پس از بازسازی در سال ۱۳۸۵، به موزه تغییر کاربری داد. علاوه بر اشیاي به نمایش گذاشته شده در موزه، ساختمان حمام نیز ارزش زیادی دارد. این موزه از طریق صحن جامع رضوی قابل دسترسی است. ًقرآن منسوب به امام علی بن موسی‌الرضا (ع) در گنجینه‌ی نفایس؛ منبع: پورتال جامع آستان قدس رضوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی دارالشفاء امام رضا (ع) واقع در ضلع جنوبی دوربرگردان خیابان شیرازی (ورودی شیخ طوسی) مجهز به تجهیزات کامل پزشکی و بخش‌هایی مانند اورژانس، رادیولوژی، آزمایشگاه، داروخانه‌ی شبانه‌روزی و کلینیک‌های تخصصی است. کتابخانه‌ی مرکزی آستان قدس رضوی یکی از عجایب حرم امام رضا (ع) به شمار می‌آید. این کتابخانه‌ی غنی با بیش از ۷ میلیون مراجعه‌کننده یکی از فعال‌ترین کتابخانه‌های ایران به شمار می‌آید. قدمت برخی از کتاب‌ها و اسنادی که در این کتابخانه نگهداری می‌شود، به ۱۲ قرن پیش برمی‌گردد. این کتاب‌خانه در ضلع شمالی بست شیخ طوسی قرار دارد. کتابخانه‌ی مسجد گوهرشاد در سال ۱۳۳۲ در جوار مسجد گوهرشاد تاسیس شد و مدیریت آن اکنون آستان قدس رضوی واگذار شده است. این کتابخانه با وسعت ۱۲۰۰ متر مربع در بست شیخ بهایی قرار دارد و به‌عنوان کتابخانه‌ی تخصصی اهل بیت (علیهم‌ السلام) یکی از مراکز مهم در زمینه‌ی نشر فرهنگ اسلامی است. ساختمان موزه و کتابخانه آستان قدس رضوی. عکس متعلق به سال‌های ۱۳۲۵ الی ۱۳۲۸ هجری شمسی است. منبع: پورتال جامع آستان قدس رضوی سه گورستان به نام‌های بهشت ثامن الائمه‌ی ۱، ۲ و ۳ برای رفاه حال سالمندان، کودکان، بیماران و افراد دارای هرگونه مشکل حرکتی چند دستگاه زائربر برقی در ورودی باب‌الجواد و ورودی باب‌الرضا، از قبل از نماز صبح تا بعد از نماز مغرب به زائران خدمات‌رسانی می‌کنند. همچنین، در اکثر ورودی‌های حرم مطهر، واحدهایی به‌صورت شبانه‌روزی برای در اختیار گذاشتن صندلی چرخ‌دار نزد زائران سالمند و دارای مشکلات حرکتی فعالیت می‌کنند. پارکینگ‌های حرم سرویس‌های بهداشتی و وضوخانه‌ها که در اغلب ورودی‌های حرم واقع شده‌اند. مرکز نمایشگاه‌ها و همایش‌های آستان قدس رضوی در ورودی باب‌الجواد نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های کتاب و محصولات فرهنگی در ورودی باب الجواد، شیخ حر عاملی، شیخ طبرسی، شیخ طوسی. در این فروشگاه‌ها می‌توان علاوه بر محصولات فرهنگی، اجناسی چون فیروزه حرم امام رضا (ع) را نیز خریداری کرد. عکس‌های حرم امام رضا (ع) در طول تاریخ گالری عکس‌های قدیمی حرم امام رضا (ع)؛ منبع عکس‌ها: پرتال جامع آستان قدس رضوی دانلود ویدئو با کیفیت 360p زیارت مجازی و سه بعدی حرم امام رضا (ع) خوشبختانه درسال‌های اخیر امکان زیارت مجازی بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) فراهم شده است. برای زیارت سه بعدی حرم امام رضا (ع) کافی است تا به پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس رضوی به‌ نشانی https://tv.razavi.ir/panorma_pilgrimage/ مراجعه کرده و مسیر تشرف‌تان را به حرم مطهر رضوی انتخاب کنید. پخش زنده حرم امام رضا (ع) شاید پیش آمده باشد که قصد زیارت حرم امام رضا (ع) را کرده‌اید، ولی بنا به‌دلایل مختلف از جمله اجتناب از سفر در دوره پاندمی کرونا امکان زیارت را نداشته‌اید. در چنین وضعیتی می‌توانید در هر مکان و زمانی از طریق پخش زنده در نشانی https://tv.razavi.ir/fa بخش‌های مختلف حرم امام رضا (ع) را مشاهده کرده و ضمن زیارت در مراسم‌های حرم مطهر نیز حضور پیدا کنید. حقایق و عجایب حرم امام رضا (ع) ۱. در رابطه با تاریخ شهادت امام رضا (ع) اختلاف‌نظرهایی وجود دارد. بر اساس برخی روایات حضرت در روز جمعه یا دوشنبه آخر ماه صفر یا ۱۷ یا ۲۱ ماه مبارک رمضان یا در تاریخ ۱۸ جمادی‌الاول یا ۲۳ ذی‌القعده در سال ۲۰۳، یا ۲۰۶ یا ۲۰۲ قمری شهید شده‌اند. شهادت حضرت در طوس، در یکی از روستاها نوقان اتفاق افتاده است. امام رضا (ع) به دست مأمون به شهادت رسیده و پیکر مطهر حضرت در بالای سر هارون‌الرشید دفن شده است. ۲. مأمون پس از درگذشت هارون او را در بقعه هارونیه در باغی که بعدها به باغ حمید بن قحبطه معروف شد، دفن کرد و برفراز بقعه، قبه‌ای (گنبد نیم‌کره‌ای شکل) بنا کرد که حدود ۱۰ سال بعد علی بن موسی‌الرضا (ع) را در بالای سر هارون در آن بنا به خاک سپردند. به عقیده بعضی از تاریخ‌نگاران در حوادث خراسان مانند حمله سبکتکین در اواخر قرن چهارم، این بنا آسیب شدیدی دید و تخریب شد. سپس در سال ۴۰۰ قمری، سلطان محمود غزنوی قبه را بازسازی کرد؛ ولی دیگر مورخان معتقدند که فعالیت‌های عمرانی سلطان محمود غزنوی شامل بازسازی قبه نمی‌شده است، چون در اثر یورش‌ها بنا تخریب نشده بود. ۳. نخستین سنگ مزار مربوط به سده ششم قمری است؛ این سنگ به طول ۴۰ سانتی‌متر، عرض ۳۰ سانتی‌متر و به قطر ۶ سانتی‌متر از جنس مرمر است. دومین سنگ مزار که هم‌اکنون روی مزار موجود در سرداب قرار دارد، از جنس مرمر آهکی سفیدرنگ به ابعاد ۶۰ در ۴۰ سانتی‌متر است. سومین سنگ مزار از معدن توران پشت یزد به رنگ سبز چمنی به ابعاد ۲٫۲۰ در ۱٫۱۰ به ضخامت یک متر با وزن ۳۶۰۰ کیلوگرم است که در طبقه همکف قرار دارد. این سنگ را هم‌زمان با نصب ضریح پنجم در سال ۱۳۷۹ در آنجا قرار دادند. ۴. در زمان عضدالدوله دیلمی، بقعه به سبک و سیاق آن زمان تعمیر شد و اطراف کاخ حمید بن قحبطه خانه‌های مسکونی ساخته شد. ۵. ابوالحسن عراقی معروف به دبیر که از رجال و دبیران دربار غزنوی بود در سال ۴۲۵ قمری ضمن مرمت بقعه، اولین بنا را به آن افزود که این بنا به مسجد بالاسر معروف است. ۶. در سده ششم خورشیدی، نخستین گنبد حرم بر فراز قبه موجود به‌فرمان سلطان سنجر سلجوقی و به کوشش وزیر او، «شرف‌الدین قمی» در حین تعمیر حرم ساخته شد. به گفته برخی از مورخان، گنبد به دستور محمد خدابنده (الجایتو) ساخته شده است. جنس آن گنبد از کاشی بود. قبه (اولین گنبد) همانی است که امروزه از داخل حرم دیده می‌شود و سطح مقعر و مقرنس‌های آینه‌کاری شده آن پیدا است. ۷. امیر عمادالدوله در سال ۵۱۵ قمری حرم را مرمت کرد و ترکان زمرد دختر خواهرزاده سلطان سنجر، در اوایل سده ششم قمری، ازاره (قسمتی از دیوار که از زمین تا طاقچه‌ها باشد) حرم را با بهترین کاشی، که به کاشی سنجری معروف است، تزئین کرد که هنوز این کاشی‌ها در حرم وجود دارند. ۸. در اوایل سده هفتم قمری در دوران محمد خوارزمشاه بار دیگر ازاره‌های حرم با کاشی‌های ممتاز معروف به کاشی سنجر تزئین شد که این کاشی‌ها با تاریخ ۶۱۲ قمری در حرم موجود هستند و علاوه بر آن دو محراب به حرم اضافه شد که در حال حاضر این محراب‌ها در موزه حرم وجود دارند. ۹. در سال ۶۱۸ قمری مغول‌ها به توس حمله کردند و این شهر را غارت کرده و مردم را به قتل رساندند. سپس وارد مشهد شدند و آنجا را هم خراب کردند. مؤلف تاریخ آستان قدس رضوی از قول ابن ابی الحدید می‌نویسد با وجودی که مغول‌ها مردم مشهد را به قتل رسانیدند، بارگاه رضوی را حداقل تخریب نکردند و احتمالا به غارت اموال و اثاثیه آن اکتفا کردند. هرچند بعضی منابع از خرابی بارگاه رضوی به دست مغول‌ها سخن گفته‌اند. ۱۰. در دوران تیموری در پی تلاش‌های شاهرخ تیموری در آبادانی مشهد در سده نهم هجری، به همت همسر او گوهرشادآغا، نخستین مسجد جامع شهر مشهد (مسجد گوهرشاد) با نام وی در سمت قبله حرم که صحن جنوبی را تشکیل می‌دهد، به اتمام رسید که هم اکنون نیز این مسجد از زیباترین مساجد حرم مطهر است. بعدها صحن تیموری (عتیق) و اساس ایوانی که امروزه طلایی است، توسط امیر علیشیر نوایی، وزیر سلطان حسین بایقرا، به وجود آمد. ۱۱. علاوه بر مسجد گوهرشاد، دو رواق دارالحفاظ و دارالسیاده به مجموعه اضافه شد و مدرسه پریزاد، مدرسه دو در و مدرسه بالاسر سابق که در ضلع غربی دارالسیاده بود، در دوران شاهرخ تیموری ساخته شدند. ۱۲. در دوره صفوی بر عظمت و شکوه حرم اضافه شد و مناره نزدیک گنبد که در دوره غزنویان به دستور ابن معتز حاکم نیشابور برپاشده بود، به امر شاه‌ تهماسب بازسازی و طلاکاری شد و در سال ۹۳۲ قمری خشت‌های نفیس کاشی روی گنبد را به خشت‌های طلا تبدیل کردند. این همان گنبدی است که امروزه در نمای بیرونی وجود دارد. در سال ۹۹۷ قمری یعنی دومین سال سلطنت شاه‌عباس اول، شهر مشهد در محاصره عبدالله خان ازبک قرار گرفت، چون به‌سوی او تیری شلیک شد، خشمگین شد و دستور به قتل‌عام مردم مشهد داد، به‌طوری‌که در صحن حرم خون جاری شد. ۱۳. در سال ۱۰۰۹ قمری که شاه‌ عباس صفوی از پایتخت آن روز، اصفهان، پیاده به مشهد رفت. مدتی در مشهد ماند و دستور داد که گنبد حرم، بار دیگر با خشت‌هایی از مس و روکش طلایی پوشیده شود و این کار به دست کمال‌الدین محمود یزدی انجام شد. ۱۴. به‌فرمان شاه‌عباس اقدامات و تحولات دیگری هم در حرم صورت گرفت؛ ازجمله توسعه صحن عتیق، احداث ایوان شمالی و اتاق‌ها، غرفه‌ها، سردرها و ایوان‌های شرقی و غربی آن، ایجاد رواق توحید خانه و نیز گنبد الله وردیخان. از آنجایی‌که شاه‌عباس به آستانه امام رضا (ع) توجه ویژه داشت، دستور داد تا هر کس به زیارت آنجا رفته باشد، می‌تواند عنوان «مشهدی» را مانند حاجی و کربلایی بر نام خود بیفزاید و این لقب از آن زمان رواج یافت. ۱۵. در سال ۱۰۸۴ قمری و در زمان شاه سلیمان صفوی، در پی زمین‌لرزه‌ای، گنبد حرم هم آسیب دید و شماری از خشت‌های طلایی آن از جا کنده شد. او دستور داد تا گنبد بازسازی شود و کتیبه‌ای بر آن افزوده شود که این رخداد را حکایت کند. ۱۶. ایوان صحن تیموری که در دوره سلطان حسین بایقرا ساخته و توسط شاه‌عباس اول توسعه‌یافته بود، به‌فرمان نادرشاه طلاکاری شد. نقاشی‌های دیوار حرم را تجدید کردند و گلدسته شمالی صحن انقلاب بر فراز ایوان عباسی که توسط شاه‌عباس اول توسعه‌یافته بود، ساخته و طلاکاری شد. ایوان جنوبی صحن عباسی را نیز طلاکاری کردند. ۱۷. در عهد فتحعلی شاه قاجار رواق دارالضیافه و سومین ضریح احداث شد. بنای صحن آزادی (صحن نو) در سال ۱۲۳۳ به‌فرمان ناصرالدین‌شاه ساخته و ایوان غربی آن طلاکاری شد. احداث رواق دارالسعاده در محوطه بین صحن آزادی و رواق گنبد حاتم خانی در سال ۱۲۵۱ قمری و بنای مدرسه علی‌نقی میرزا در این دوره انجام شد. ۱۸. در سال ۱۳۳۰ خورشیدی روسی‌ها گنبد حرم امام رضا (ع) را به توپ بستند و نقاطی در بدنه گنبد به‌اندازه کله‌قند سوراخ شد که در سال ۱۳۳۱ خورشیدی نیرالدوله والی خراسان دستور تعمیر آن را داد و هنوز جای تعمیرها از درون گنبد قابل مشاهده است. ۱۹. در عاشورای ۱۳۷۳ خورشیدی در یک حمله تروریستی در اثر انفجار بمب در حرم ۲۶ نفر کشته و ۳۰۰ نفر زخمی شدند. خرابی‌های حاصله بر بنا کم بود و فقط بخشی از کاشی‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌های قدیمی آسیب دیدند که بعدا تعمیر شدند و پس از آن تاکنون در قسمت ورودی‌های مجموعه، خادم‌هایی برای بازرسی بدنی و وسایل، خدمت می‌کنند. ۲۰. ضریح‌های متفاوتی بر مرقد امام رضا (ع) در دوره‌های مختلف قرار داده شده است. اولین ضریح از جنس چوب و طلا و نقره بود که در زمان شاه‌ تهماسب صفوی در سال ۹۵۷ قمری روی مزار قرار گرفت. بعد از فرسوده شدن ضریح نخستین، دومین ضریح از جنس فولاد مرصع معروف به نگین نشان در سال ۱۱۶۰ قمری توسط شاهرخ میرزا نوه نادرشاه افشار به حرم هدیه شد. در سال ۱۲۳۸ قمری در زمان فتحعلی شاه، ضریح فولادی ساده‌ای به ابعاد ۳ در ۴ متر به ارتفاع دو متر روی ضریح دوم نصب شد که این ضریح دارای ورقه‌های طلاکوب و طوق‌های طلای جواهرنشان بود و روی آن سوره هل اتی و یس به خط ثلث نوشته شده بود. چهارمین ضریح به نام ضریح طلا و نقره، معروف به شیر و شکر، در سال ۱۳۳۸ خورشیدی جایگزین ضریح سوم، به‌نحوی‌که ضریح دوم را دربرگیرد، روی مزار قرار داده شد و هم‌اکنون در سرداب روی سنگ مزار قرار دارد. پس از برگزاری مسابقه هنری، طرح محمود فرشچیان هنرمند و مینیاتوریست معروف ایرانی، برنده شد و در بین سال‌های ۱۳۷۲–۱۳۷۹ ضریح از فولاد و چوب گردو ساخته شد و عملیات نصب آن به همراه سنگ سبزرنگ در مدت ۵۵ روز در طبقه همکف حرم انجام شد. ۲۱. در حاضر ۹ صحن و ۲۶ رواق در حرم امام رضا (ع) وجود دارد. هر صحن، شامل یک فضای باز و محصور است که رواق‌ها و ایوان‌هایی در پیرامون آن وجود دارد. مساحت مجموع صحن‌های حرم، ۲۲۵ هزارو ۲۲۳ مترمربع است. بزرگ‌ترین صحن، صحن جامع رضوی به مساحت ۶۰۱۸۸ مترمربع است که در جنوب حرم قرار دارد. سایر صحن‌های حرم عبارت‌اند از: صحن انقلاب، صحن آزادی، صحن جمهوری اسلامی، صحن قدس، صحن مسجد گوهرشاد، صحن غدیر، صحن کوثر، صحن هدایت و صحن طلوع. ۲۲. فضاهای مسقف و محصور در پیرامون حرم، رواق نامیده می‌شوند. در حال حاضر بزرگ‌ترین رواق حرم، رواق امام خمینی (ره) به مساحت ۶۳۰۰ مترمربع است که قبلا صحن بوده و عملیات مسقف سازی آن از سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۵ انجام شده است. همچنین رواق‌های دارالولایه، دارالحجه، دارالاجابه و دارالطلوع از رواق‌های بزرگ حرم امام رضا (ع) هستند. ۲۳. ازجمله رجال تاریخی یا افراد مهمی که در این حرم به خاک سپرده شده‌اند، می‌توانیم به هارون‌الرشید، شیخ طبرسی، الله‌وردی خان، شیخ بهایی، حر عاملی، شیخ حسنعلی اصفهانی (معروف به نخودکی)، عباس میرزا نایب‌السلطنه، حاج غلام‌حسین تبریزی (عبد خدایی)، علامه محمدتقی جعفری، سید عبدالله شیرازی، ادیب نیشابوری، مجتبی قزوینی خراسانی، هاشم قزوینی، علی فلسفی، عباس واعظ طبسی، شیخ محمد عارف عباسی مشهور به «پیر پالان دوز» از عرفا و پیران سلسله ذهبیه و بسیاری از بزرگان دیگر اشاره کرد. ۲۴. و در آخر اینکه شاید برایتان جالب باشد که بدانید سالانه ۲۰ میلیون نفر به زیارت حرم مطهر حضرت رضا (ع) مشرف می‌شوند و اعتقادات درونی زائران به این حرم شریف باعث کرامات فراوانی به آن‌ها نیز می‌شود. کلام آخر این مقاله بارگاه منور رضوی را بیشتر از جنبه‌ تاریخی آن بررسی کرد؛ حال آنکه عجایب حرم امام رضا (ع) محدود به یک مقاله نیست و شاهکارهای معماری، آینه‌کاری‌ها، کاشی‌کاری‌ها و ... نیز حرف‌های بسیاری برای گفتن دارند. صرف‌نظر از جایگاهی که این مکان مقدس در باورهای دینی بسیاری از ایرانیان دارد، جالب است که بدانید مشهد از دیرباز مقصدی برای جهانگردان بود و شرح بارگاه منور رضوی در سفرنامه‌های بسیاری آمده است. ابن بطوطه، جهانگرد معروف مراکشی که از شرق آفریقا تا شرق دور را زیر پا گذاشت، به مشهد نیز سفر کرده بود و یکی از مکان‌هایی که از آن بازدید کرد، بارگاه ملکوتی امام هشتم شیعیان (ع) بود. او در توصیف حرم مطهر رضوی می‌نویسد: مشهد مکرم امام رضا (ع) قبه‌ای بزرگ دارد؛ قبر در داخل زاویه‌ای است با مدرسه‌ای و مسجدی در کنار آن و این عمارت‌ها همه با سبکی بسیار زیبا ساخته شده و دیوارهای آن کاشی‌کاری شده است؛ ‌روی قبر، ضریحی چوبی قرار دارد که سطح آن را با صفحات نقره پوشانده‌اند؛ از سقف مقبره، قندیل‌های نقره آویزان است؛ درب قبه هم از نقره است و پرده‌ی ابریشمی زردوزی شده‌ای سر در آن آویخته شده است؛ داخل بقعه با فرش‌های گوناگون مفروش گردیده و قبر هارون هم کنار آن واقع شده است. ولی شیعیان موقع زیارت قبر امام، آن را لگد می‌زنند و به امام رضا (ع) سلام می‌کنند. قبر هارون‌الرشید که ۱۰ سال پیش از امام رضا (ع) در آن بقعه دفن شده بود تا زمان سربه‌داران مشهود بود و از آن تاریخ به بعد دیگر نشانی از آن باقی نمانده بود جز تنگنایی در بالای سر حضرت که در سال‌های اخیر برطرف شده است.

ادامه

جاذبه های گردشگری بکر و دیدنی ماسوله

روستای ماسوله نمایی زیبا از خانه‌های پلکانی، بالکن‌های مزین به گل‌های شمعدانی، جنگل‌های بکر و سرسبز، آبشارهای خروشان و کوه‌های بلند، از آن دسته مناظری است که قطعا شما را عاشق خود خواهد کرد. آب و هوای مطبوع، مردم خون‌گرم و مهمان‌نواز، غذاهای باکیفیت و فضای رویایی روستای ماسوله گیلان، آن‌قدر جذاب است که شما را بارها و بارها به‌سمت خود خواهد کشاند. این روستا در ۳۰ مرداد سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی به‌عنوان میراث فرهنگی و طبیعی و اولین شهر تاریخی زنده کشور به‌صورت یک مجموعه کامل به ثبت رسید. در حال حاضر، ماسوله زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و همچنین اداره محیط زیست استان قرار دارد و خوشبختانه به‌خوبی از آن مراقبت می‌شود. ماسوله کجاست؟ شهر ماسوله در جنوب غربی استان گیلان و در فاصله ۶۰ کیلومتری شهر رشت در بخش سردار جنگل فومن واقع شده است. ماسوله با شهر فومن تنها ۳۵ کیلومتر و با شهر ماکلوان، حدود ۲۰ کیلومتر فاصله دارد. این شهر از سمت شمال به شهرستان ماسال، از سمت جنوب به طارم علیا در استان زنجان، از سمت شرق به جلگه شهر فومن و از سمت غرب به شهرستان خلخال در استان اردبیل می‌رسد. فاصله مرکز ماسوله تا مرز استان زنجان حدود ۲ کیلومتر و تا محدوده استان اردبیل یعنی منطقه گیلوان، حدود ۱۰ کیلومتر است. آدرس ماسوله گیلان، شهرستان فومن، ۳۲ کیلومتری غرب شهر فومن (مشاهده روی نقشه) شهر کنونی ماسوله در مختصات جغرافیایی با طول ۴۸ درجه و ۵۹ دقیقه شرقی و عرض ۳۷ درجه و ۹ دقیقه شمالی در دل رشته کوه‌هایی زیبا و بی‌بدیل قرار دارد. وسعت شهر فعلی ماسوله، معادل ۱۰۰ هکتار است و از سه جهت شمال، جنوب و غرب به کوه‌ها و از طرف شرق بر دره‌های سرسبز اشراف دارد. ارتفاع ماسوله از سطح دریاهای آزاد، ۱,۰۵۰ متر است. جالب است بدانید که به‌دلیل پلکانی بودن این روستا، بین پایین‌ترین و بالاترین نقطه آن حدود ۱۲۰ متر اختلاف ارتفاع وجود دارد. اطراف این شهر، پوشیده از جنگل است و راه اصلی ارتباطی آن، جاده فومن است. ماسوله گیلان ماسوله گیلان با وجود خانه‌های زردرنگ در پس‌زمینه سبز جنگل و کوه‌های خوش‌رنگ در دنیایی مه‌آلود، بیشتر شبیه به یک تابلو‌ نقاشی یا کارت پستال است ماسوله گیلان از جاهای دیدنی فومن و شهری سنتی و قدیمی است که با وجود خانه‌های زردرنگ در پس‌زمینه سبز جنگل و کوه‌های خوش‌رنگ در دنیایی مه‌آلود، بیشتر شبیه به یک تابلو‌ نقاشی یا کارت پستال است. ماسوله یکی از معدود شهرهای بدون وسیله نقلیه موتوری در دنیا است که با کوچه باغ‌های باریک و پله‌پله، تردد هرگونه وسایل نقلیه را غیرممکن کرده است. اگر به‌دنبال فرار از شلوغی شهر هستید، به ماسوله پناه ببرید؛ شهری که هر روز صبح با آواز خروس‌ها و بوی مطبوع نان محلی بیدار می‌شود. در سفر به ماسوله گیلان طوری برنامه‌ریزی کنید که حداقل یک شب در این شهر اقامت داشته باشید؛ زیرا پیاده‌روی شبانه و تجربه قدم زدن در صبحگاه مه‌آلود ماسوله به‌قدری فوق‌العاده است که نباید به‌سادگی از آن غافل شوید. ماسوله، بدون شک یکی از بهترین مناطق ایران برای خستگی در کردن و پناه بردن به طبیعت است. شما در ماسوله به‌محض بیرون آمدن از در اقامتگاه خود، حس می‌کنید که به یک قرن پیش و در دل یک روستای تاریخی سفر کرده‌اید. تاریخچه ماسوله ماسوله، شهری با قدمتی از ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ سال است. ماسوله قدیم که با نام «کهنه ماسوله» نیز شناخته می‌شود، در فاصله پنج کیلومتری غرب جاده ماسوله به خلخال و ۶ کیلومتری شمال غرب شهر فعلی ماسوله قرار گرفته است و سکونتگاه اولیه و قدیمی اهالی این شهر بوده است. نخستین کاوش‌های باستانی در این محوطه توسط هیئت پژوهشکده باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی استان گیلان از شهرستان فومن در شهریور ماه ۱۳۷۴ انجام شد. یافته‌های باستان‌شناسان از معادن آهن و کوره‌های ذوب فلزات نشان داد که کهنه ماسوله در قرن پنجم تا هشتم هجری از مراکز مهم ایران در زمینه فلزکاری به شمار می‌رفته است. یکی از کشفیات گروه باستان‌شناسی، سفال‌های آبدار با رنگ‌های متنوع، متعلق به دوره سلجوقی بود که اهمیت و اعتبار تاریخی این شهر را نشان می‌دهند. پس از این کشفیات، کهنه ماسوله در شهریور سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. دلیل کوچ اهالی ماسوله از کهنه ماسوله به شهر فعلی، به نظر زلزله‌ای بزرگ در سال ۸۹۰ هجری قمری بوده است. البته طبق روایتی دیگر، همه‌گیری بیماری طاعون در سال ۹۴۳ هجری قمری، دلیل اصلی کوچ مردم بوده است. بنابراین، شهر فعلی ماسوله از قرن هشتم هجری (قرن چهاردهم میلادی)، محل زندگی اهالی کهنه ماسوله و دیگر نقاط مختلف ایران بوده است. از تحولات معاصر در ماسوله فعلی می‌توان به تاسیس کتابخانه عمومی ماسوله با هزار جلد کتاب خطی در سال ۱۲۸۹، تاسیس نخستین مدرسه دولتی در سال ۱۲۹۳، رویارویی قوای جنگل با قوای روس در جریان اشغال ایران در جنگ جهانی اول در بهمن ۱۲۹۴، تاسیس اداره پست در سال ۱۲۹۵، تاسیس شهرداری در سال ۱۳۱۱، تعطیلی شهرداری در سال ۱۳۱۸ (شروع مجدد در سال ۱۳۴۱) و راه‌اندازی تلفن در سال ۱۳۱۶ اشاره کرد. اهالی ماسوله نقش مهمی در تاریخ جنبش جنگل در برابر تهاجم روسیه و بریتانیا به عهده داشته‌اند. ماسوله‌ای‌ها به قوای جنگل کمک می‌کردند و عده‌ای مانند شهید باباغلامعلی در کنار آن‌ها می‌جنگیدند. پس از احداث جاده ارتباطی جدید بین گیلان و آذربایجان، جنگ جهانی دوم و هرج و مرج ناشی از آن و قحطی ۱۳۲۰، ماسوله بیشتر جمعیت خود را از دست داد و کاروان‌سراهای شاه‌راه ارتباطی شمال و آذربایجان و همچنین بازار داد و ستد، صنایع فلزی و چرم ماسوله از رونق افتادند. ماسوله زمانی نقطه اتصال زنجان، گیلان و آذربایجان بود؛ اما احداث جاده جدید، ماسوله را به انزوا کشاند. به همین دلیل، بسیاری از مردم ثروتمند ماسوله به پایتخت، سایر شهرهای بزرگ و خارج از کشور مهاجرت کردند. نحوه پیدایش ماسوله یکی از فرضیه‌های شکل‌گیری شهر ماسوله به قرن سوم هجری قمری برمی‌گردد؛ زمانی که «آقاسید جمال الدین اشرف» در حال فرار از طارم بود و «عون بن محمد بن علی»، یکی از همراهان مجروح او به این منطقه پناه آورد. وی قبل از مرگ از چوپانی درخواست کرد تا او را در همین محل به خاک بسپارد. گفته می‌شود پس از خاکسپاری عون بن محمد بن علی، چوپان‌ها کم کم گرد مزار او جمع شدند و در گذر زمان، خانه‌ها و بناهایی در آنجا ساختند و کهنه ماسوله به‌تدریج شکل گرفت. برخی نیز بر این باور هستند که پس از مرگ «سالوک معلم» به‌همراه دو تن از شاگردانش به نام‌های «عین علی» و «زین علی» که از مبلغین دین اسلام بودند، مردم گرد مزار آن‌ها جمع شدند و کهنه ماسوله را شکل دادند. ماسوله در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار، تحت اختیار ارتش بود و وظیفه ساخت گلوله برای توپخانه ایران را به عهده داشت. در زمان «رابینو»، سرکنسول دولت بریتانیای کبیر در شهر رشت در اوایل قرن بیستم، ماسوله دارای ۵ محله، دو یا سه کاروان‌سرا، دو حمام و بازاری با ۴۰۰ دکان بود که در زمستان‌ها خالی می‌ماندند. وجه تسمیه ماسوله نام شهر ماسوله با تلفظ اصلی «موسلاه» (Mooslah) به زبان تالشی از قرن هشتم و نهم هجری به بعد به همین صورت کنونی بوده است. برخی افراد نام شهر ماسوله را برگرفته از نام کوهی در جوار ماسوله به نام «ماه‌سالار» می‌دانند. این عده می‌گویند که نام این ناحیه در ابتدا «ماسالا» بوده است و بعدها به ماسوله تبدیل شده است. طبق روایتی دیگر، کلمه «ماسوله» از دو واژه «ماس» به‌معنای «کوه و مانع» و «اوله» به‌معنای «بلند» تشکیل شده ‌است که در ترکیب با «های» تصغیر به مفهوم «مانند» آمده ‌است. به همین علت می‌توان نام ماسوله را «کوه بلند» و «کوه مانند» معنا کرد. در زبان‌های سانسکریت و پهلوی، ماسوله به‌معنای «ماه کوچک» یا «سرزمین ماه کوچک» نیز است. طبق گفته برخی افراد نام ماسوله برگرفته از «موصل»، شهری در اقلیم کردستان است. این عده اعتقاد دارند که اهالی ماسوله در ابتدا کرد بوده‌اند و آیین آن‌ها ایزدی بوده است. البته این روایت، پشتوانه تاریخی محکمی ندارد و بسیاری از پژوهشگران، آن را یک تعبیر سطحی می‌دانند. با توجه به شباهت نام ماسوله به نام «ماسال» (شهری در نزدیکی ماسوله) و روستایی به نام «ماسوله خانی» در شهرستان ماسال و همچنین «کهنه ماسوله» در زبان تالشی، می‌توان با قطعیت گفت که مردم ماسوله از کهنه ماسوله به شهر فعلی ماسوله در قرن هشتم هجری نقل مکان کرده‌اند. معماری ماسوله معماری ماسوله، متعلق به دوران زندیه است و مانند بسیاری از یگر نقاط کوهپایه‌ای کشورمان به‌صورت پلکانی ساخته شده است. از روستاها و شهرهای پلکانی ایران می‌توان به روستای کنگ در خراسان رضوی، اورامان در کردستان، کزج در اردبیل و وفس در استان مرکزی اشاره کرد. ماسوله به فراخور آب و هوا، شیب زمین، برای دفاع راحت‌تر در برابر غارتگران و البته برخورداری از معماران متبحر به‌صورت زنجیروار ساخته شده‌ است. مصالح استفاده شده در خانه‌های پلکانی ماسوله، چوب، سنگ و خشت است. این خانه‌ها معمولا دو طبقه هستند و خانه یک طبقه یا سه طبقه کمتر در این شهر دیده می‌شود. دالان، سیاهچال، انبار، پله‌های بلندی که ارتباط طبقه‌ همکف و طبقه دوم را میسر می‌کنند، پشن (توالت)، چغم (اتاق نسبتا بزرگ برای پذیرایی از مهمان)، نشیمن‌گاه دائمی ساکنان خانه که اتاق کوچکتری نسبت به هال است، «سومه» (مقر زمستانی خانواده) و تالار که ایوان کوچکی را شامل می‌شود، از جمله بخش‌های اصلی یک خانه در ماسوله هستند. به‌طور کلی هر خانه ماسوله از دو قسمت تشکیل می‌شود؛ قسمت زمستانی و قسمت تابستانی. قسمت زمستانی که در زبان محلی با عنوان «سومه» شناخته می‌شود، اتاق کوچکی است که در عقب خانه قرار دارد و نور چندانی به آن نمی‌تابد. تنها نقطه نورگیر این اتاق کوچک، «لون» نام دارد. در وسط قسمت زمستانی خانه‌های ماسوله، یک کوره برای آشپزی و درست کردن غذا و البته تامین گرما تعبیه شده است. شما همچنین در این بخش از خانه با طاقچه‌هایی روبه‌رو می‌شوید که روی آن‌ها ظروف چینی و مسی چیده شده‌اند. قسمت تابستان‌نشین یا «اتاق پیشخوان»، دارای پنجره‌های ارسی چوبی مزین به شیشه‌های زیبا و رنگارنگ و چند طاقچه جانبی برای ظروف و وسایل است. از این بخش خانه تنها در فصل تابستان استفاده می‌شود. در برخی از خانه‌های ماسوله، علاوه بر قسمت تابستان‌نشین، اتاقکی روی بام ساخته شده است که در زبان محلی به آن، «برج» می‌گویند. بام خانه‌های ماسوله متمایل به کوه ساخته می‌شوند و قسمت پیشین منازل بر عقب آن‌ها مسلط است. در ساخت خانه‌های ماسوله از معماری برونگرا استفاده شده است در ساخت خانه‌های ماسوله از معماری برونگرا استفاده شده است. در این سبک از معماری، خانه‌ها تا حد امکان در ارتفاع ساخته می‌شوند و از دو یا چهار جهت باز هستند. وجود بالکن‌ها و پنجره‌های بزرگ در خانه‌های ماسوله، نشانی از استفاده‌ از معماری برونگرا هستند. شهر ماسوله دارای زمستان‌های بسیار سرد و تابستان‌های معتدل است و به همین دلیل، خانه‌ها را در بخش جنوبی ساخته‌اند تا بیشترین میزان تابش آفتاب و گرمایش را در فصول سرد سال داشته باشند. خانه‌های ماسوله روی یک تکه سنگ یک‌پارچه ساخته شده‌اند که در درون آن‌ها، منابع طبیعی آب وجود دارد. معماران به همین دلیل، به این سنگ‌های یک‌پارچه آسیب نمی‌رسانند و آن‌ها را نمی‌شکنند. برای عایق حرارتی و رطوبت خانه‌ها از نوعی خاک خاکستری رنگ استفاده شده است که هر چقدر بیشتر پا بخورد، به عایق با کیفیت‌تری تبدیل خواهد شد. نام این خاک، «فوش» است و استفاده از بام خانه‌ها به‌عنوان مسیر عبور و مرور به هرچه بیشتر عایق کردن سقف خانه‌ها کمک شایانی می‌کند. جالب است بدانید که پس از ثبت ماسوله به‌عنوان میراث فرهنگی و طبیعی، سازمان میراث فرهنگی و سازمان حفاظت از محیط زیست اجازه ساخت‌وساز و توسعه شهر را ندادند و به همین علت، سفر به شهر پلکانی ماسوله، همچون سفری به قعر تاریخ می‌ماند. این شهر در حال حاضر در برابر مشکلانی مانند ریزش سنگ، سیل، رانش زمین، زمین‌لرزه، تصرف به‌منظور توسعه عمرانی و انسانی و تخریب حفاظت می‌شود و در صف انتظار جهت ثبت به‌عنوان میراث جهانی یونسکو برای حفاظت بیشتر قرار دارد. بافت و محلات ماسوله ماسوله دارای ۴ محله اصلی به نام‌های «خانه بر» (خونَ وَر)، «مسجدبر» (مَزَ وَر)، «کِی سَر» شامل «کَفا کِی سَر» و «بِنَ کِی سر» و «اسد محله» (اَسَ مَل) و بازاری چهار طبقه است. بیش از ۳۵۰ واحد مسکونی در ماسوله وجود دارند. جالب است بدانید که تنها یک صد سال پیش، تعداد واحدهای مسکونی ماسوله، ۶۰۰ واحد بوده است. بیش از ۱۲۰ واحد تجاری در بازار ماسوله، بیش از چهار کاروان‌سرا، دو حمام خزینه دار، بیش از ۳۳ چشمه عمومی (خونی)، ۱۰ مسجد و پنج امام‌زاده نیز در ماسوله وجود دارد. در سال‌های گذشته چهار پل چوبی روی رودخانه احداث شدند که مهم‌ترین و پرکاربردترین آن‌ها، پل بنا علی و پل حاجی محمدحسن هستند. آب و هوای ماسوله ماسوله با هوایی مه‌آلود و آکنده از عطر دلنشین بابونه و گلپر و با آب و هوایی کوهستانی، با بهارهای سرزنده و آکنده از ابرهای باران‌زا، تابستان‌هایی معتدل و خنک، پاییزی به هفت رنگ رنگین‌کمان و زمستان‌هایی سرد و برفی شناخته می‌شود. ماسوله بیش از یک ماه سال در یخبندان شدید به سر می‌برد. بیشتر روزها هوا ابری و مه‌آلود است و همین امر، زیبایی‌های ماسوله را دو چندان می‌کند. رطوبت نسبتا بالایی به‌علت بارش برف و باران بسیار در ماسوله احساس می‌شود، اما این رطوبت به‌علت خنکی هوا، نه‌تنها آزاردهنده نیست، بلکه بسیار دلچسب است. ماسوله بیش از یک صد روز مه‌آلود دارد و متوسط دمای سالانه، حدود ۱۲ درجه سانتی‌گراد است. بهترین زمان سفر به ماسوله ماسوله در بهار بهار در ماسوله به‌تنهایی چهار فصل را در آستین خود دارد. یک روز برف و باران می‌بارد، یک روز مه و آفتاب است و شاید حتی یک روز هم آفتاب است و هم باران. آب و هوای ماسوله در ماه فروردین بیشتر بارانی است و گاهی با بارش برف همراه می‌شود. آسمان ماسوله نیز در این روزهای سال، اغلب ابری و مه‌آلود است. ماه اردیبهشت غالبا ابری است و باران کمتری به نسبت ماه قبل می‌بارد، در حالی که خرداد روزهای آفتابی و دلچسبی دارد. ساکنان ماسوله معمولا در فصل‌های بهار و تابستان در خانه‌های خود هستند. در تعطیلات عید نوروز، ماسوله میزبان خیل عظیم مسافران و گردشگران است و شاید بتوان این تعطیلات را شلوغ‌ترین زمان سفر به ماسوله به شمار آورد. بیشتر روزهای تعطیلات عید نوروز از سه کیلومتری ماسوله، ترافیک سنگینی وجود دارد و به‌سختی می‌توان، جای پارک ماشین پیدا کرد. اردیبهشت ماسوله بدون شک، زیباترین ماه برای سفر به ماسوله است. گل‌های سرخ و صورتی پیچیده به دیوار خانه‌ها و تماشای گل‌های وحشی خودرو به‌قدری اعجاب‌انگیز و خارق‌العاده است که هوش را از سر بیننده خواهد برد. زمان در بهار ماسوله به سرعت سپری می‌شود و همه چیز آن‌قدر زیبا است که ترک کردن ماسوله را به امری مشکل تبدیل می‌کند. ماسوله در تابستان ماسوله در تابستان با لباسی سبز، زیبایی‌های خود را به رخ بیننده می‌کشد. ایوان‌های مملو از گل‌های شمعدانی، بازاری پر از گردشگران مشتاق و بام‌هایی پر از عکاسان خوش ذوق از جمله تصاویر ماسوله در فصل تابستان هستند. اگر قصد دارید در فصل تابستان یا بهار به ماسوله سفر کنید، حتما از قبل جا رزرو کنید. ماسوله در روزهای گرم و شرجی تابستان هم خنک است و دیدن گل‌ها و میوه‌های تابستانی در طبیعت سرسبز تابستانی واقعا فرح‌بخش است. ماسوله در پاییز شما در روزهای پاییزی می‌توانید با آرامش و در فضایی خلوت و دنج در کوچه پس کوچه‌های ماسوله قدم بزنید یا در ایوان خانه‌های پلکانی بنشینید و طبیعت با ابهت و مسحورکننده شهر را تماشا کنید فصل پاییز، زمانی فوق‌العاده برای سفر به ماسوله به شمار می‌آید، زیرا ازدحام گردشگران تابستانی به پایان می‌رسد و طبیعت با رنگ‌های زرد و نارنجی، زیبایی خود را به رخ بیننده می‌کشد. شما در روزهای پاییزی می‌توانید با آرامش و در فضایی خلوت و دنج در کوچه پس کوچه‌های ماسوله قدم بزنید یا در ایوان خانه‌های پلکانی بنشینید و طبیعت مسحورکننده و با ابهت شهر را تماشا کنید. جاده ماسوله در ماه آبان با درختانی ملبس به برگ‌های زرد، سفری فراموش‌نشدنی را به شما پیشنهاد می‌کند. اگر عاشق باران هستید، در پاییز و به‌خصوص در ماه آبان و آذر به ماسوله سفر کنید تا تجربه‌ای بی‌نظیر از قدم زدن زیر مهریزهای تند و باران‌های پودری داشته باشید. همراه‌داشتن لباس گرم را فراموش نکنید، زیرا عصرهای پاییزی ماسوله سرد است. در فصول پاییز و زمستان، نیازی به رزرو اقامتگاه از قبل نیست و شما می‌توانید به‌محض ورود، در خانه محلی یا هتل اقامت کنید. ماسوله در زمستان سقف‌های خانه‌های ماسوله در فصل زمستان، پوشیده از برف است و شهر با چشم‌اندازی سفید و بی‌بدیل، چشم‌ها را به خود خیره می‌کند. فصل زمستان خلوت‌ترین فصل گردشگری این شهر پلکانی است و شما می‌توانید به دور از خیل جمعیت گردشگران با خیالی آسوده و در آرامش از آن دیدن کنید. البته به‌همراه داشتن زنجیر چرخ برای جاده‌های لغزنده، کفش و لباس‌های مناسب را نباید از یاد ببرید. برخی از مغازه‌های بازار در این فصل سرد سال بسته هستند و برخی دیگر حتی در روزهای برفی باز هستند و نیاز روزانه مردم شهر و گردشگران را تامین می‌کنند. بهتر است بدانید که این شهر کوهستانی، دارای سیستم گازکشی نیست و اهالی شهر، روزهای سرد زمستان را با نفت سهمیه‌بندی و کپسول‌های گاز می‌گذرانند. یکی از فعالیت‌های روزانه مردم ماسوله در زمستان، پارو کردن برف‌های روی پشت بام یا حیاط همسایه طبقه بالا یا بردن نفت به خانه برای روشن کردن بخاری‌های نفتی است. برخی از مردم ماسوله در روزهای سرد زمستان به مکان‌هایی خوش آب و هوا کوچ می‌کنند و خانه‌های خود را به مسافران اجاره می‌دهند، در حالی که برخی دیگر در شهر می‌مانند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید جمعیت ماسوله در فصل زمستان از نصف هم کمتر می‌شود. اجاره خانه‌های محلی در فصل زمستان به نسبت فصول داغ گردشگری ماسوله، ارزان‌تر است و شما می‌توانید با قیمتی مقرون به‌صرفه در ماسوله اقامت کنید. دره‌های سفیدپوش، قدم زدن در کوچه‌های خلوت و بازار در زیر بارش برف و مهریز و نوشیدن یک لیوان چای داغ در کافه‌های سنتی ماسوله از جمله تجربه‌های ناب و بی‌نظیری است که تنها در این فصل از سال می‌توان در ماسوله کسب کرد. آش، باقالی، لوبیای داغ و دیزی از جمله غذاهای گرم و لذیذی هستند که در این فصل از سال باید در ماسوله امتحان کنید. نگران خرید سوغاتی هم نباشید، مغازه‌های سوغاتی فروشی و عکاسی با لباس‌های محلی در فصل زمستان هم باز هستند. جاهای دیدنی ماسوله شهر تاریخی و گردشگری ماسوله با معماری منحصربه‌فرد و قدمتی از ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ سال قبل، یکی از خاص‌ترین روستاها یا شهرهای پلکانی جهان به شمار می‌آید. این شهر با کوهستان‌های مرتفع، جنگل و ییلاقات سرسبز و همچنین موزه‌ها و قله‌های متعدد، یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری، به‌خصوص در اواخر فصل بهار و فصل تابستان است. هر سال، هزاران گردشگر و کوهنورد به این منطقه زیبا در استان گیلان سفر می‌کنند تا از دیدنی‌های تاریخی و طبیعی ماسوله دیدن کنند و خاطراتی فراموش‌نشدنی برای خود بسازند. جاذبه‌های طبیعی ماسوله آبشار کوشم آبشار کوشم، بلندترین آبشار ماسوله با ارتفاع ۳۰ متر در انتهای دره جنگلی ماسوله و در ارتفاعات این منطقه قرار دارد. مسیر زیبای دسترسی به این آبشار با شیبی ملایم در امتداد رودخانه و در جهت مخالف جریان آب، یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر ماسوله است که افراد علاقه‌مند به کوهنوردی را به‌سمت خود جلب می‌کند. پس از حدود یک ساعت کوهنوری و عبور از چند آبشار کوچک به انتهای تنگه و یک دیواره سنگی می‌رسید که آب از بالای آن به پایین می‌ریزد و آبشار زیبای کوشم را به وجود می‌آورد. رودخانه و آبشار ماسوله رودخان رودخانه ماسوله رودخان، رودخانه‌ای نسبتا پر آب است که از بالای کوهستان و از چشمه‌‌‌های بالا دستی و برف‌های در حال آب شدن سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه از مرکز شهر ماسوله عبور می‌کند و سپس مسیرش را در کنار جاده ماسوله ادامه می‌دهد. رودخانه ماسوله در منطقه سرایان به دو رود زیگل و لیکوند تغییر نام می‌دهد و در منطقه چومثقال وارد تالاب انزلی می‌شود. آب این رودخانه در انتها، شالیزارهای برنج را آبیاری می‌کند. در داخل ماسوله با دیواره بلندی در کنار رود مواجه می‌شوید که از ورود سیلاب‌ها به داخل شهر جلوگیری می‌کند. آبشار زیبایی به همین نام با ارتفاع بیش از ۲۰ متر، روی رودخانه ماسوله رودخان و در غرب ماسوله و در ابتدای جاده ماجلان قرار دارد. با کمی پیاده‌روی در مسیر رودخانه و در جهت مخالف ریزش آب به آبشار می‌رسید. آبشار ماسوله رودخان در نزدیکی پارکینگ ماسوله قرار دارد. آبشار خرم بو (خربو) آبشار «خُرَّم بو» که در زبان تالشی، به‌صورت «خَربُو» تلفظ می‌شود، یکی از زیباترین آبشارهای این منطقه است که در کنار جنگل‌های اطراف، به خرمی بهشت می‌ماند. این آبشار، یکی از بکرترین جاذبه‌های طبیعی ماسوله است و کمتر کسی به بازدید از آن می‌رود. برای رسیدن به آبشار خرم بو، باید پس از عبور از بازار ماسوله، حدود دو کیلومتر در کوه‌های ماسوله کوهپیمایی کنید و در ضمن، برای پیدا کردن آن به یک راهنمای محلی نیاز دارید. آب‌های خروشان آبشار خرم بو از ارتفاع ۲۰ متری به پایین می‌ریزد و نبود جاده تا آبشار بزرگ خرم بو، سبب شده است که طبیعت این منطقه تا حد زیادی دست نخورده باقی بماند. در مسیر رسیدن به آبشار بزرگ، می‌توانید از سایت سنگ‌نوردی، آبشار کوچک خربو و بقعه امام‌زاده هاشم دیدن کنید و از آب گوارای چشمه ماسوله بنوشید. آبشار توریشوم آبشار تریشوم یکی از آبشارهای پرآب و مبهوت‌کننده استان گیلان است که در دامنه قله تریشوم ماسوله قرار دارد آبشار تریشوم یا «تروشوم» یکی از آبشارهای پرآب و مبهوت‌کننده استان گیلان است که در دامنه قله تریشوم ماسوله قرار دارد. قله تریشوم، ۲,۸۵۰ متر ارتفاع دارد و در ارتفاعات شهر ماسوله واقع شده است. در مسیر بسیار زیبا و جنگلی آبشار توریشوم، چشمه‌های فراوانی وجود دارد که تماشای آن‌ها به راستی روح‌نواز است. آب آبشار توریشوم در بیشتر مواقع سال سرد است و از قله تریشوم سرچشمه می‌گیرد. یکی از دو حوضچه آبشار، عمیق و مناسب برای آبتنی است. پس فرصت را از دست ندهید و تنی به آب بزنید. در ماه‌های بهاری با آب شدن برف‌ها، احتمال گل‌آلود شدن و بالا آمدن سطح آب حوضچه‌های آبشار وجود دارد. در مسیر رسیدن به آبشار باید دو بار از رودخانه عبور کنید، پس اگر متوجه بالا آمدن سطح آب شدید، با توجه به سیل‌خیز بودن منطقه، آبشار را بلافاصله ترک کنید. مسیر دستیابی به آبشار تریشوم از جاده فومن-ماسوله آغاز می‌شود و حدود یک تا ۱٫۵ ساعت با شهر ماسوله فاصله دارد. آبشار تریشوم در یک کیلومتری شهر تاریخی ماسوله در آخرین دوراهی مسیر به نام دوراهی «اشکلت» قرار دارد و برای دسترسی به بالای آبشار، به وسایل فنی نیاز خواهید داشت. آبشار لارچشمه آبشار لارچشمه، یک پدیده طبیعی بی‌نظیر و زیبا با ارتفاع حدود ۶ متر است که در میان درختان سرسبز و متراکم جنگل‌های شمال ایران قرار دارد. این آبشار درست پیش از روستای ماسوله در کنار جاده فومن واقع شده است و وجود حوضچه‌های کوچک آبی، زیبایی فوق‌العاده‌ای به آن اعطا کرده است. وجود قهوه‌خانه، استراحتگاه و رستوران در مجاورت این آبشار خروشان، این جاذبه گردشگری را به مکانی دوست‌داشتنی برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی، تبدیل کرده است. پارک جنگلی ماسوله پارک جنگلی ماسوله یکی از جاذبه‌های بکر شهر ماسوله است که با آب و هوایی خنک و پاکیزه، چشم‌اندازهای کوهستانی و جنگل‌هایی زیبا با پوشش گیاهی متراکم و درختانی بلند، هر بیننده‌ای را مبهوت خود خواهد کرد. بخش عظیمی از این پارک زیبا با وسعت حدود ۲۴۰۰ هکتار از کوهستان‌ و میانبدها تشکیل می‌شود. پارک جنگلی ماسوله یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های این منطقه است و حدود ۸۰۰ تا ۱۸۰۰ متر از سطح آب دریا فاصله دارد. این پارک در ﻏﺮب ﻓﻮﻣﻦ و ۳۵ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮی آن واقع شده است و علاوه بر اینکه یک مکان تفریحی به شمار می‌آید، از محیط زیست، درختان و گونه‌های مختلف گیاهی محافظت می‌کند. انواع درختان فندق، راش، ممرز، توسکا، درخت آزاد، گیاهان دارویی و علفی در پارک جنگلی ماسوله دیده می‌شوند. شما می‌توانید در این پارک جنگلی بی‌نظیر از امکانات رفاهی، آلاچیق، رستوران و دکه‌ها استفاده کنید. آش دوغ، یکی از خوردنی‌‌های مشهور پارک جنگلی ماسوله است، پس از مزه کردن آن به‌هیچ‌وجه غافل نشوید. قله شاه معلم (ماسوله داغی) قله شاه معلم که با نام ماسوله داغی نیز شناخته می‌شود، با ارتفاع ۳۰۵۰ متر در شمال غربی ماسوله، دومین قله بلند استان گیلان است که در میان کوهنوردان به‌دلیل راه سخت و زیبایی بی‌بدیل چشم‌اندازهای آن، از جایگاه و اهمیت بخصوصی برخوردار است. داغی در زبان آذری به‌معنای «کوه» است و ماسوله داغی یا شاه معلم به‌معنای «کوه ماسوله» است. دلیل نام‌گذاری این کوه به نام شاه معلم به باور مردم این منطقه، حضور فردی عابد و پرهیزگار به نام «شاه معلم» بوده است که سال‌ها برای انجام امور عبادی، سیر و سلوک معنوی و دستیابی به کمال، به این قله پناه برده و به عبادت مشغول بوده است. عبادتگاهی که پس از مرگ وی و طبق وصیت‌نامه او، به مدفن و آرامگاه ابدی این عارف تبدیل شده است. حضور در این منطقه بسیار خاطره‌انگیز بوده و لحظاتی ناب و دلچسب را برای گردشگران به ارمغان خواهد داشت. ییلاق کوربار ماسوله ییلاق کوربار ماسوله یا کوه روبار، یکی از تماشایی‌ترین ییلاق‌های استان گیلان است که در میان کوه‌های سرسبز و جنگلی واقع شده است. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این ییلاق، مسیر دسترسی دیدنی و جالب توجه آن است. این مسیر با طبیعتی بکر و مناظری جذاب، مکانی مناسب برای عکاسی، کوهنوردی، طبیعت‌گردی و پیاده‌روی است. مسیر چند ساعته رسیدن به ییلاق کوربار، مسیری نسبتا سخت با شیب ملایم و در برخی نقاط، با شیبی تند است. اما مطمئن باشید که زیبایی‌های مسیر و طبیعت مدهوش‌کننده ییلاق کوربار، به‌محض رسیدن به مقصد، تمام خستگی‌های شما را از تنتان در خواهد آورد. ییلاق للندیز ییلاق للندیز، یکی از ییلاق‌های کمتر شناخته شده ماسوله است که جاده ماشین‌رو ندارد. مسیر دو ساعته رسیدن به این ییلاق از میان جنگل می‌گذرد و باید آن را پیاده طی کنید. هیچ‌گونه امکانات رفاهی یا تفریحی در ییلاق للندیز وجود ندارد و تنها یک چشمه آب در آن دیده می‌شود. چوپان‌ها گله‌های گوسفند را از روستاهای اطراف برای چرا به للندیز می‌آورند. ییلاق للندیز با چشم‌اندازی خارق‌العاده و آرامشی پر از سکون، لحظات به‌یادماندنی را برای شما خلق می‌کند. ییلاق آندره ییلاق آندره، یکی از ییلاق‌های زیبای بخش سردارجنگل فومن است که در فاصله ۵ کیلومتری ماسوله و در مرز بین گیلان و زنجان و در مسیر جاده ماسوله به خلخال قرار دارد. این ییلاق با طبیعتی زیبا و جاذبه‌های طبیعی بکر، مکان موردعلاقه طبیعت‌گردان و گردشگران است. چشمه آب معدنی علی زاخونی چشمه آب معدنی علی زاخونی که با نام چشمه «زمزمه» نیز مشهور است، یکی از پدیده‌های بی‌نظیر طبیعی در استان گیلان به شمار می‌آید. آب این چشمه، مملو از بیکربنات است و رنگ آن به‌دلیل نزدیک بودن به معدن آن، نارنجی است. طعم آب چشمه تلخ و نامطلوب است، اما گفته می‌شود که نوشیدن آن برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله مشکلات گوارشی، مفید است. ساکنان محلی، آب چشمه زمزمه را با مقداری شکر مخلوط می‌کنند و آن را برای بهبود بیماری‌های ریوی و گوارشی می‌نوشند. چشمه آب معدنی علی زاخونی در کنار رود خلشتریا یا ماسوله رودخان واقع شده است و دبی آب آن، یک لیتر بر ثانیه است. در حال حاضر، آب چشمه از طریق لوله‌ای به قطر ۸ سانتی‌متر به خارج از حوضچه چشمه می‌ریزد و سپس به سوی رودخانه سرازیر می‌شود. این چشمه در نزدیکی هتل آرام ماسوله قرار دارد. جاذبه‌های تاریخی ماسوله خانه‌های پلکانی ماسوله در ماسوله، سقف یک خانه، حیاط خانه همسایه است، پس توجه داشته باشید که در گشت و گذار در این شهر تاریخی، آرام قدم بردارید تا برای اهالی مزاحمت ایجاد نکنید بافت سنتی و معماری پلکانی خانه‌های شهر ماسوله، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر است که توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب می‌کند. در ماسوله، سقف یک خانه، حیاط خانه همسایه است، پس توجه داشته باشید که در گشت و گذار در این شهر تاریخی، آرام قدم بردارید تا برای اهالی مزاحمت ایجاد نکنید. یک نکته جالب در طراحی خانه‌های پلکانی ماسوله، رنگ رسی یا زرد آن‌ها است تا در هوای مه‌آلود نیز، قابل‌مشاهده باشند. مردم ماسوله برای حفظ رنگ خانه‌هایشان، سالی یک بار روی بناهایشان را با گلی زرد و سقف آن‌ها را با گلی کبود می‌پوشانند. اهالی ماسوله ‌این دو نوع گل را از کناره‌ رودخانه ماسوله رودخان به دست می‌آورند. گلدان‌های رنگارنگ شمعدانی و دیگر لوازم تزئینی در بالکن‌ها، زیبایی خانه‌های پلکانی ماسوله را چند برابر کرده‌اند. ماسوله، یکی از زیباترین نقاط کشور برای عکاسی است، پس حتما دوربین عکاسی خود را به‌همراه ببرید تا از سوژه‌های ناب این منطقه عکاسی کنید. موزه مردم شناسی ماسوله موزه مردم شناسی ماسوله، تنها موزه شخصی ایران در سال ۱۳۸۱ به همت «فرهاد شرفی ماسوله‌ای» در ورودی شهر تاریخی ماسوله تاسیس شد. این موزه در سه بخش مجزا، مجموعه‌ای از اشیای فرهنگی مردم روستای زیبای ماسوله را به نمایش می‌گذارد. اسناد تاریخی، ابزار و وسایل مربوط به صد سال اخیر منطقه ماسوله و اطراف آن در بخش اول موزه، وسایل مربوط به دو قرن اخیر منطقه ماسوله و روستاهای اطراف آن در قسمت دوم موزه و اشیایی با قدمت بیش از چهار قرن در بخش سوم موزه نگهداری می‌شوند. کوزه‌ها، جام‌ها، کفش‌های سنتی، پول‌های قدیمی، چینه‌های گلی، کتیبه، انواع داس، گهواره، ابزارآلات کشاورزی، انواع سفال، اشیای قیمتی، وسایل و ابزارهایی ساخته شده از کاغذ، شیشه، چرم، چوب و سنگ و همچنین وسایل جنگی، انواع کارهای دستی و غیره از جمله اشیای مرتبط با تاریخ ماسوله و روستاهای اطراف آن هستند که در این موزه به نمایش گذاشته شده‌اند. متاسفانه در حال حاضر این موزه خصوصی تعطیل شده است. موزه‌های ماسوله موزه حیات وحش، موزه مجاور بقعه «عون بن علی» و موزه میراث فرهنگی سه موزه فعال فعلی ماسوله هستند. بازدید از سه موزه ماسوله حدود یک ساعت از زمان شما را می‌گیرد. موزه حیات وحش در موزه حیات وحش، مجموعه‌ای از حیوانات تاکسیدرمی شده که در مناطق اطراف، تالاب‌ها، جنگل‌ها و کوه‌ها زندگی می‌کنند، به نمایش گذاشته می‌شود. این موزه در کنار بازار و در یکی از خانه‌های پلکانی ماسوله در منزل شخصی آقای شاهپور اخوان قرار دارد. شما در اینجا می‌توانید ۸۰ گونه از حیوانات مانند راسو، گورکن، گراز، قاقوم، کفتار، شاهین، عقاب، چنگر، بوتیمار، غازهای وحشی، حواصیل ارغوانی، قو، طاووس، سنقر تالابی، کبک، گربه وحشی سمور آبی یا قرقاول و پلیکان را ببینید که در جاده‌های گیلان، جان خود را از دست داده‌اند و توسط آقای اخوان، جمع‌آوری و تاکسیدرمی شده‌اند. یک خرس قهوه‌ای ۸۰۰ کیلویی در این موزه وجود دارد که شاید ارزشمندترین حیوان تاکسیدرمی شده این مجموعه باشد. موزه میراث فرهنگی موزه میراث فرهنگی، یک خانه تاریخی به نام «خانه درزی» است که یادگاری از دوران پهلوی است، اما در آن آثاری از دوران قاجاریه، ابزار حرفه‌های سنتی و اسناد مربوط به نهضت جنگل برای نمایش وجود دارند. این موزه کوچک در محله «کشه سر» ماسوله واقع شده است و بازدید از آن، خالی از لطف نیست. بنای خانه درزی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و خشت، گل و چوب از مصالح به کار رفته در آن هستند. موزه مجاور بقعه «عون بن علی» مجموعه‌ای از سنگ مزارهای قدیمی، ضریح قدیمی امام‌زاده، کتاب‌ و آثاری از دوره تیموری و صفوی در موزه مجاور بقعه «عون بن علی»، قابل‌مشاهده هستند. بازار ماسوله بازار ماسوله، قلب تپنده این منطقه کوهستانی است که بازدید از آن، لطف خاصی دارد. مربا و ترشی‌های رنگارنگ، لواشک‌های خانگی، عروسک‌های رنگارنگ کاموایی، کیف‌های گلیمی، آینه‌های کارشده، ظروف مسی و صنایع دستی از جمله گزینه‌هایی هستند که در این بازار برای تماشا و خرید در دسترس شما قرار دارند. بازار ماسوله چهار سطح مستقل از هم دارد و مغازه‌ها در سطح پایین یک طبقه‌ای و در سطح بالا از دو طبقه تشکیل شده‌اند. در هر گوشه‌ای از بازار کوهستانی و متفاوت ماسوله، کافه و رستوران‌هایی با نمای زیبای کوه‌های سرسبز قرار گرفته‌اند که انواع کباب، غذاهای محلی و خوراکی‌های ترش و شیرین را به شما ارائه می‌کنند. بقعه عون بن علی امام‌زاده عون بن محمد حنفیه بن علی (ع) یکی از سه امام‌زاده شهر ماسوله است. بقعه متبرک این امام‌زاده، یکی از بناهای تاریخی شهر ماسوله است که قدمت آن به قرن دوم یا سوم هجری قمری برمی‌گردد. طبق شجره‌نامه‌های موجود، این بقعه متعلق به عون بن محمد، نوه امیرالمومنین، یعنی فرزند «محمد حنیفه»، پسر امام علی (ع) است. این بقعه در مرکز ماسوله واقع شده است و با معماری زیبا، مکانی جذاب برای علاقه‌مندان به تاریخ و معماری ایران پس از اسلام به حساب می‌آید. کنده‌کاری‌های زیبا روی سنگ قبر در عمارت هشت‌ضلعی بقعه عون بن علی مربوط به سال ۹۶۹ هجری قمری است. یک موزه نیز در مجاورت این امام‌زاده با همین نام قرار دارد که آثاری از دوران تیموریان و صفویان را به نمایش می‌گذارد. امام‌زاده هاشم این بقعه شاید به زرق‌و‌برق بقعه «عون ابن علی» نرسد، اما دیوارهای گاه‌گلی، درب چوبی رنگ و رورفته و پنجره‌های ارسی با شیشه‌های رنگی در دیوار شرقی، آن را تبدیل به مکانی دوست‌داشتنی برای بازدید کرده‌اند در مسیر رسیدن به آبشار زیبای خرم بو، پس از عبور از چشمه ماسوله در پایین دست کوهی به نام قله بُن، با بقعه‌ امام‌زاده هاشم با دیوارهای کاه‌گلی‌ و یک گورستان در اطراف آن، روبه‌رو می‌شوید که مکانی مناسب و مملو از سکوت برای کمپ کردن است. اگر در مسیر رسیدن به آبشار خسته شدید، می‌توانید در زیر سایه درختان تنومند اطراف بقعه و پرچین سنگی حیاط بقعه، کمی استراحت کنید. این بقعه شاید به زرق‌و‌برق بقعه «عون ابن علی» نباشد، اما دیوارهای کاه‌گلی، درب چوبی رنگ‌ورورفته و پنجره‌های ارسی با شیشه‌های رنگی در دیوار شرقی، آن را تبدیل به مکانی دوست‌داشتنی برای بازدید کرده‌اند. این امام‌زاده منتسب به امام خاصی نیست. بنای بقعه از آجر و کاهگل ساخته شده است و نمای بیرونی آن چهار گوش و دو طبقه است و از درون تاقی هشت ضلعی با سقف بلند دارد. مجموعه‌ بنای بقعه شامل یک اتاق (مسجد و زائرسرا)، کفش‌کن، انباری و اتاق اصلی (حرم) می‌شود. محوطه باستانی ماسوله محوطه باستانی ماسوله یا کهنه ماسوله در ۶ کیلومتری شمال غرب ماسوله فعلی قرار دارد و در گذشته، زیستگاه اولیه اهالی ماسوله بوده است. اولین آثار صنعت فلزکاری یعنی ذوب آهن در این منطقه کشف شده است، اما در حال حاضر چیزی به‌جز تکه سنگ‌هایی پراکنده از آن باقی نمانده است. البته قدم زدن در محوطه تاریخی ماسوله، حس و حالی عجیب و جالب دارد، پس تجربه آن را از دست ندهید. کاروان‌سراهای ماسوله ماسوله به‌دلیل موقعیت استراتژیک خود در گذشته، که بر سر شاه‌راه اصلی ارتباطی قرار داشته، دارای کاروان‌سراهای متعددی است. کاروانسرای ۳ طبقه حاجی فیضی که در سال‌های اخیر مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است، یکی از تجارت‌خانه‌های اصلی این روستای تاریخی در گذشته بوده است و هم‌اکنون، تحولات معماری دوره پهلوی اول را به نمایش می‌گذارد. کاروانسرای میرزای ماسوله نیز یکی از آثار ملی ایران به شمار می‌آید و بازدید از آن خالی از لطف نیست. اقامتگاه های ماسوله در ماسوله، تنها چند هتل وجود دارد که هتل‌های نسبتا مناسبی برای اقامت هستند؛ در ادامه آن‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد. هتل آرام هتل سه ستاره آرام در دامنه کوه‌هایی با پوشش متراکم گیاهی و درختان انبوه و سرسبز، در کنار شالیزارهای زیبا و در فضایی دنج و خیال‌انگیز قرار دارد. وسعت این هتل در بخش سردار جنگل در شهر ماکلوان، نزدیک به ۱۲۰۰ متر مربع است و بدون شک، می‌توان آن را به‌عنوان یکی از زیباترین هتل‌های ماسوله و استان گیلان معرفی کرد. هتل آرام در ۴ طبقه دارای ۲۰ اتاق مجهز به امکانات رفاهی و اقامتی مناسب است. این هتل در جاده فومن به ماسوله قرار گرفته و فاصله آن تا شهر تاریخی ماسوله، ۲۳ کیلومتر است و شما می‌توانید این مسافت را با نیم ساعت رانندگی طی کنید. هتل آرام با دسترسی آسان به روستای تاریخی و پلکانی ماسوله، قلعه رودخان، شهر جذاب فومن، زیارتگاه امام‌زاده ابراهیم و اسحاق، مکانی مناسب برای اقامت است. رستوران هتل با منظره‌ای چشم‌نواز در بالاترین طبقه ساختمان واقع شده است و انواع غذاهای خوش‌طعم ایرانی و محلی را سرو می‌کند. اتاق‌های هتل با مناظر زیبا از شالیزار و کوهستان، یکی از دلایل محبوبیت این مکان در میان گردشگران ایرانی و خارجی است. امکانات هتل: ورودی و لابی شیک و زیبا، پارکینگ، کافی شاپ، حفاظت ۲۴ ساعته از محیط و ورودی‌ها، رستوران با سرو انواع غذاهای محلی و ایرانی، روم سرویس و نظافت روزانه آدرس: گیلان، فومن، کیلومتر ۱۰ جاده فومن-ماسوله، شهر ماکلوان، هتل رستوران آرام هتل آپارتمان نوید هتل آپارتمان سه ستاره نوید در انتهای طبقه دوم بازار در دل خانه‌های روستای تاریخی ماسوله با همان سبک معماری و به‌صورت سنتی قرار دارد. این هتل، اقامتگاهی قدیمی است که مطلوب‌ترین امکانات رفاهی و اقامتی را در اختیار شما قرار می‌دهد. یکی از امکانات اتاق‌های این هتل آپارتمان، بالکن‌هایی با چشم‌انداز روح‌نواز و خارق‌العاده از طبیعت سبز ماسوله است. هتل آپارتمان نوید در قلب این شهر پلکانی قرار گرفته است، بنابراین شما به‌راحتی می‌توانید از شهر دیدنی ماسوله بازدید کنید و تا هر ساعتی که دوست دارید در شهر به گشت و گذار بپردازید. امکانات هتل: رستوران، مبلمان، آشپزخانه، تلویزیون، لابی، فضای سبز آدرس: ماسوله، مرکز شهر، انتهای طبقه دوم بازارچه، هتل آپارتمان نوید هتل آریا ماسوله هتل دو ستاره آریا ماسوله در کیلومتر ۲۷ جاده فومن-ماسوله در حاشیه رودخانه در دل جنگل و در کنار درختان سرسبز قرار گرفته است. این هتل دو طبقه که تنها سه کیلومتر با شهر تاریخی ماسوله فاصله دارد، دارای ۱۵ فضای اقامتی با گنجایش ۴۵ نفر و مجهز به امکانات اقامتی و رفاهی مناسب است. از هتل آریا ماسوله به آسانی به شهر تاریخی ماسوله، قلعه رودخان و شهر دیدنی فومن دسترسی خواهید داشت. امکانات: سرویس صبحانه، منظره رو به جنگل، استخر ماهی، موسیقی محلی، بالکن اختصاصی، کافه سنتی، سوپر مارکت، آلاچیق سنتی و مدرن، پذیرش ۲۴ ساعته، پارکینگ روباز آدرس: گیلان، جاده فمن-ماسوله، ۳ کیلومتری شهرک تاریخی ماسوله، هتل آریا هتل مهران هتل تک ستاره مهران در نقطه‌ای خوش آب و هوا در دامنه کوه‌های سرسبز البرز در میان خانه‌های زرد رنگ دهکده پلکانی ماسوله قرار گرفته است. این هتل در سال ۱۳۷۹ در سه طبقه تاسیس شد و ۱۰ سوئیت بزرگ با چشم‌انداز زیبا از روستای مه‌آلود و زیبای ماسوله دارد. هتل مهران در اسفند سال ۱۳۹۵، بازسازی و مجهز به امکانات رفاهی مناسب‌تر و مطلوب‌تر شده است. رستوران هتل با سرو انواع غذاهای لذیذ محلی و ایرانی، تجربه‌ای بی‌نظیر از اقامت در ماسوله را برای شما رقم می‌زند. در ضمن، هتل در فاصله نزدیک ییلاق زودل‌سر، موزه مردم‌شناسی ماسوله،‌ چشمه آب معدنی زمزمه و بقعه عون ‌بن علی قرار دارد. امکانات هتل: رستوران، کافی‌شاپ، تلویزیون کابلی، ماهواره، مینی‌بار رایگان، پذیرش ۲۴ ساعته، نمازخانه آدرس: گیلان، رشت، فومن، ماسوله، پارکینگ، به طرف بازار،‌ هتل مهران اگر به کمپینگ علاقه دارید، به پارک جنگلی ماسوله بروید و چادر خود را در آنجا برپا کنید تا شبی بی‌نظیر در فضای جنگلی و بکر این منطقه برای خود رقم بزنید بیشتر افرادی که به ماسوله سفر می‌کنند، ترجیح می‌دهند که در خانه‌های محلی یا مسافرخانه‌ها اقامت داشته باشند تا بتوانند با حال و هوای قدیمی روستا عجین شوند و تجربه جالب‌تری در سفر خود کسب کنند. در ضمن، سازمان جهانگردی ایران بر برخی از این خانه‌های محلی نظارت دارد و شما می‌توانید با خیال راحت در این خانه‌های محلی اقامت کنید. در مسیر جاده فومن به ماسوله نیز گزینه کلبه‌های اقامتی جنگلی در پیش روی شما است. اگر به کمپینگ علاقه دارید، به پارک جنگلی ماسوله بروید و چادر خود را در آنجا برپا کنید تا شبی بی‌نظیر در فضای جنگلی و بکر این منطقه برای خود رقم بزنید. رستوران‌های ماسوله رستوران نمونه سنتی برادران روحی ماسوله رستوران نمونه سنتی برادران روحی ماسوله یکی از بهترین رستوران‌های ماسوله است که به نسبت، قیمت‌های بالایی دارد. از گزینه‌های محلی منوی این رستوران می‌توان به چلو شامی، قزل‌آلا، باقلاقاتق، ترش تره و میرزاقاسمی اشاره کرد. غذاهای ایرانی از جمله کوبیده یا جوجه نیز در رستوران نمونه سنتی برادران روحی ماسوله قابل سفارش هستند. ساعت‌های فعالیت: هر روزه: ۱۱:۳۰ صبح تا ۱۱ شب آدرس: ماسوله، استان گیلان رستوران و سفره‌خانه سنتی بامداد رستوران و سفره‌خانه سنتی بامداد، مکانی مناسب برای امتحان کردن غذاهای محلی گیلانی همچون کباب ترش و میرزاقاسمی و البته دیزی است. نوشیدن چای در این سفره‌خانه را به‌هیچ‌وجه از قلم نیندازید. ساعت‌های فعالیت: هر روزه: ۱۲ ظهر تا ۱۱ شب آدرس: ماسوله، استان گیلان رستوران خانه معلم رستوران خانه معلم با غذاهایی با کیفیت متوسط در ماسوله در اختیار شما است. شما می‌توانید در فصل‌های گرم سال غذا را در فضای باز میل کنید و در فصل‌های سرد به سالن سرپوشیده آن بروید. این رستوران برای فرهنگی‌ها دارای تخفیف ویژه است. سفره‌خانه سنتی بام ماسوله سفره‌خانه سنتی بام ماسوله یکی از غذاخوری‌های سنتی ماسوله است که قورمه سبزی و چای‌های آن مشهور است. رستوران ماه سالار کوه رستوران ماه سالار کوه با منوی ایرانی و محلی و چشم‌اندازی زیبا به طبیعت سرسبز ماسوله، مکانی مناسب برای غذا خوردن است. رستوران هزار پله رستوران هزار پله با منوی غذای ایرانی در کنار آش دوغ و منظره‌ خانه‌های پلکانی، تجربه‌ای بی‌نظیر از اقامت در ماسوله را برای شما رقم می‌زند. رستوران لار چشمه رستوران لار چشمه یا مهمانپذیر لار چشمه در جاده فومن به ماسوله قرار دارد و غذاهای لذیذی را به گردشگران ارائه می‌کند. آدرس: ۴ کیلومتری ماسوله رستوران شب‌های ماسوله رستوران شب‌های ماسوله، غذای قابل قبولی دارد و در منوی آن، غذاهای محلی و ایرانی دیده می‌شود. آدرس: کیلومتر ۱۸ جاده فومن به ماسوله رستوران آرام رستوران هتل آرام در بالاترین طبقه این هتل با چشم‌اندازی زیبا و غذاهایی لذیذ، تجربه غذا خوردن در ماسوله را برای شما به‌یادماندنی می‌کند. آدرس: گیلان، فومن، کیلومتر ۱۰ جاده فومن-ماسوله، شهر ماکلوان، هتل رستوران آرام، هتل آرام رستوران تکایاکا رستوران تکایاکا در کنار شهرداری ماسوله قرار دارد و غذاهای لذیذی را به شما ارائه می‌دهد. آدرس: ماسوله ۱۱. رستوران آریا رستوران هتل آریا با منوی انواع کباب و ماهی تا غذای محلی، گزینه‌ای مناسب برای لذت بردن از غذا در ماسوله است. آدرس: گیلان، ۳ کیلومتری شهرک تاریخی ماسوله، هتل آریا ۱۲. سفره‌خانه سنتی طلوع سفره‌خانه سنتی طلوع، یکی از بهترین غذاخوری‌های ماسوله در جاده فومن به ماسوله است. ساعت‌های فعالیت: هر روزه: ۹ صبح تا ۱۱ شب آدرس: ماسوله، گیلان غذای سنتی ماسوله انواع غذاهای شمالی و محلی در رستوران‌های ماسوله سرو می‌شود که در میان آن‌ها می‌توان به کباب ترش، باقلا قاتق، میرزاقاسمی و شامی کباب اشاره کرد. سوغات شهر ماسوله بازار شهر ماسوله، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر است که می‌توان در آن انواع سوغاتی از جمله چموش، گلیم، محصولات حصیری، شال و جوراب، صنایع چوبی و فلزی، لباس‌های محلی و شیرینی اگردک، عروسک‌های کوچک رنگارنگ کاموایی، دستکش و روفرشی (نوعی جوراب ساق کوتاه) نخی و پشمی، لیف حمام، جوراب ساق کوتاه و بلند، کلاه پشمی و غیره را خریداری کرد. رب انار، لواشک، گلپر، اگردک و خوراکی‌های هیجان‌انگیز دیگر نیز از جمله سوغاتی‌های شهر ماسوله هستند. جاده ماسوله و مسیر دسترسی به آن جاده ماسوله یکی از زیباترین جاده‌های شمالی پرپیچ و خم کشور است که با طبیعتی زیبا و سرسبز و پوشش گیاهی متراکم، سفری به‌یادماندنی برای شما رقم می‌زند. در گذر از این جاده به‌خصوص در فصول گرم سال، شیشه‌ها را پایین بکشید و از آب و هوای کوهستانی منطقه لذت ببرید. پاکیزگی و رایحه خارق‌العاده هوای جاده ماسوله، شما را در همان راه رسیدن به شهر مدهوش خواهد کرد. برای رسیدن به شهر ماسوله، کافی است خود را به فومن برسانید و سپس از طریق یک جاده مستقیم، طی یک ساعت رانندگی و با طی کردن حدود ۳۵ کیلومتر مسافت خود را به ماسوله برسانید. اگر با ماشین شخصی سفر نمی‌کنید، می‌توانید سوار تاکسی‌ها یا مینی بوس‌های ماسوله از شهر فومن یا رشت شوید و خود را به ماسوله برسانید. فاصله ماسوله از تهران، ۳۸۲ کیلومتر است و پیمودن آن، حدود ۵ ساعت طول می‌کشد. مسیر تهران به ماسوله از اتوبان تهران-کرج آغاز می‌شود و به اتوبان قزوین-رشت می‌رسد. نرسیده به شهر رشت و پس از عبور از پلیس راه، یک خروجی برای شهر فومن وجود دارد که باید از آن خارج شوید و پس از گذر از شهر فومن به ماسوله بروید. برای ورود به شهر ماسوله باید ورودیه پرداخت کنید و پس از پارک ماشین در پارکینگ از پلکان مقابل بالا می‌روید و در دل خانه‌های زیبای ماسوله غرق می‌شوید. یکی دیگر از مسیرهای دسترسی به ماسوله از طریق جاده ماجلان به ماسوله از طرف استان اردبیل است. ماجلان، آخرین روستای استان اردبیل در مسیر جاده خلخال به ماسوله است. این جاده، یک مسیر قدیمی برای عبور کاروان‌های پیاده یا چهارپایان بود که بعدها با بزرگ‌تر شدن روستا‌های واقع در مسیر و راه‌سازی، توسعه یافت و امکان عبور خودرو هم فراهم شد. پروژه آسفالت و ایمن‌سازی جاده ماجلان به ماسوله در حال تکمیل شدن است، اما کماکان بخش‌هایی از جاده خاکی است. امکانات رفاهی ماسوله پارکینگ آنتن‌دهی تلفن و اینترنت سرویس بهداشتی عمومی، توالت فرنگی در برخی هتل‌ها آب آشامیدنی انواع رستوران فروشگاه برای تهیه مواد غذایی، سوپرمارکت عابربانک پمپ بنزین و پمپ گاز در شهر فومن وجود دارد و از آنجا به بعد خبری از پمپ بنزین نیست، پس برای برای یک مسیر ۷۰ کیلومتری رفت و برگشت در مسیر کوهستانی بنزین داشته باشید. فاقد گازکشی روستاهای اطراف ماسوله ماکلوان ماکلوان که در زبان تالشی، «ماکلان» تلفظ می‌شود، یکی از شهرهای جدید استان گیلان و مرکز بخش سردار جنگل فومن است. این شهر در فاصله ۳۵ کیلومتری رشت، ۱۰ کیلومتری شهرستان فومن و ۲۰ کیلومتری شهر تاریخی ماسوله قرار دارد. ماکلوان، یکی از از مقرهای اصلی مبارزاتی سردار جنگل، میرزا کوچک خان جنگلی بوده است. ماکلوان در میان کوه‌های سیاه‌کوه و برزه‌کوه و در دو طرف رودخانه ماسوله رودخان واقع شده است و مملو از مزارع و باغ‌های چای است. ماکلوان با موقعیت استراتژیک خود در بین شهر فومن، دژ تاریخی قلعه رودخان و روستای پلکانی ماسوله در سال‌های اخیر به سرعت در حال تبدیل شدن به قطب گردشگری است. ییلاق گردسوئه گسکره (گردسایه) و ییلاق کوربار از جمله ییلاق‌های این شهر هستند که با آب و هوایی مطبوع، مکانی مناسب برای تعطیلات به شمار می‌آیند. ماسال اگر به قدم زدن روی ابرها و غرق شدن در دنیایی مه‌آلود در چشم‌اندازی بکر و دورافتاده علاقه‌مند هستید، به ماسال بروید ییلاق ماسال در فاصله ۴۵ کیلومتری شهر ماسوله قرار دارد و به‌علت تشابه اسمی، برخی از افراد آن را با ماسوله اشتباه می‌گیرند. البته ماسال به‌هیچ‌وجه شبیه به شهر ماسوله نیست. اگر به قدم زدن روی ابرها و غرق شدن در دنیایی مه‌آلود در چشم‌اندازی بکر و دورافتاده علاقه‌مند هستید، به ماسال بروید. ماسال به «بام سبز» گیلان مشهور است و با وجود آبشارها، جنگل‌ها و رودخانه‌های جاری، مکانی مناسب برای گذراندن یک تعطیلات آرام به شمار می‌آید. ماسال در ۵۰ کیلومتری شمال غربی رشت و ۲۰ کیلومتری غرب فومن و صومعه‌سرا واقع شده است. دمای متوسط در این ییلاق بهشت‌گونه در فصل بهار و تابستان، حدود ۱۸ درجه سانتی‌گراد است، اما در فصل زمستان و پاییز، هوا رو به سردی می‌گذارد. ییلاق اولسبلانگاه، روستای بیلگادول و قتلگاه میرزا کوچک خان جنگلی از جمله جاذبه‌های گردشگری ییلاق ماسال هستند. دهستان آلیان دهستان آلیان در بخش سردار جنگل فومن در فاصله حدود ۳۵ کیلومتری از ماسوله قرار دارد و از روستاهای بکر و زیبای آن می‌توان به تیمورکوه، خجکه، تطف‌رود، سفیدسنگان، پلنگ‌دره، سیاه‌ورود، شلشدره، مسجدپیش، عباس‌کوه، گاوکوه، جیردی، کوریه، کلتان‌سره، مشکه، موسی‌کوه، لتی‌پرد، توسه‌کله، کیش‌دره و ملار اشاره کرد. آلیان در زمان مبارزات میرزاکوچک خان جنگلی، از جمله مقرهای مهم مبارزان به شمار می‌آمده است و قدمت این روستا به پیش از دوره حکومت صفویان برمی‌گردد. استخرهای طبیعی، رودخانه‌ها، آبشارها، مقبره «شیخ زاهد» و امام‌زاده «دو عالم‌کوه» توسه‌کله آلیان از جمله جاذبه‌های گردشگری این دهستان هستند که در تمام فصول سال، به‌خصوص در فصل بهار و تابستان، گردشگران را به‌سمت خود جلب می‌کنند. روستای تیمورکوه در این دهستان به روستای «انار ترش» مشهور است و خیابان‌های روستا مملو از درختان انار ترش است. دهستان آلیان به بهشت گمشده گیلان شهرت دارد و چشم‌انداز آن از یک سمت به مزارع کشاورزی و از طرف دیگر به کوه‌های سرسبز و زیبا می‌رسد. روستای میشکه یا مشکه، یکی دیگر از روستاهای فوق‌العاده دهستان آلیان است که در گذشته یکی از بزرگ‌ترین مناطق پرورش زنبور عسل بوده است. جالب است بدانید که این روستا با بافت خانه‌های سنتی روی سنگ قبرها بنا شده است؛ اما متاسفانه کماکان روستایی محروم است که نیاز به توجه مسئولان گردشگری و سرمایه‌گذاری دارد. گفته می‌شود که روستای سیاه‌ورود، محل تدریس و گوشه‌نشینی شیخ زاهد گیلانی بوده است و بقعه وی نیز در همین روستا قرار دارد. این روستا، مرکز دهستان آلیان است و مردم آن به زبان تالشی حرف می‌زنند. فعالیت‌های زراعی، دامداری، پرورش کرم ابریشم، زنبور عسل و طیور خانگی از جمله شغل‌های مردم این روستا هستند. مسیر روستای سیاه‌ورود با پوشش گیاهی متنوع، چشم‌انداز شالیزارها، ارتفاعات و استخرهای طبیعی، بسیار زیبا و دیدنی است. آبشار لتین پرد و کوه پلنگ دره از جمله جاذبه‌های طبیعی این منطقه هستند. ییلاق زودل سر ییلاق زودل سر در فاصله ۷ کیلومتری مرکز شهر تاریخی ماسوله قرار دارد و یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان فومن به شمار می‌آید. نام ییلاق زودل سر، از روستای کوچکی به نام روستای زودل گرفته شده است که در مسیر این ییلاق قرار دارد. پسوند «سر» ییلاق نیز به این معنی است که ییلاق بالاتر از روستای زودل قرار دارد. در فومن، مردم هر روستا، یک ییلاق برای خود دارند و ییلاق زودل سر، متعلق به روستای «خانوانه» در کیلومتر ۱۰ جاده فومن به ماسوله است. این ییلاق در مسیر قله تریشوم واقع شده است و هرسال، میزبان گردشگران و کوهنوردان بسیاری است. قدمت قدیمی‌ترین خانه‌ی ییلاق زودل سر به حدود ۶۰ سال قبل برمی‌گردد و متعلق به شخصی به نام حبیب رمضانی خانوانه است. جمعیت ماسوله جمعیت شهر ماسوله تا سال ۱۳۲۰، حدود سی هزار نفر بود؛ اما طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، به‌علت مهاجرت، زلزله خرداد ۱۳۶۹ و اصلاحات ارضی، کمتر از ۴۰۰ نفر (حدود ۱۴۷ خانواده) در این شهر زندگی می‌کنند. زبان اصلی مردم ماسوله، «موسلی» است که به زبان «تالشی»، زبان مردم غرب گیلان شباهت زیادی دارد. زبان تالشی نیز به زبان‌های «اوستایی»، «مالی»، «پارتی»، «کردی» و «تاتی» شبیه است و به همین علت ماسوله‌ای‌ها در زمان‌های قدیم و در زمان رونق اقتصادی این منطقه، قادر به صحبت با اقوام مختلف در بازارهای داد و ستد بودند. دین مردم ماسوله اسلام و مذهب آن‌ها شیعه است. اهالی ماسوله را نمی‌توان به‌طور خالص تالش دانست، زیرا اقوام مختلفی از قدیم در این شهر رفت و آمد داشته‌اند و بسیاری نیز به واسطه مهاجرت و ازدواج طی سالیان متمادی در ماسوله ساکن شده‌اند. شغل مردم ماسوله امروزه بخش اعظمی از اقتصاد ماسوله به حضور گردشگران بستگی دارد و مردم به شغل‌هایی در زمینه اقامت، راهنمایی تور، رستوران‌داری و غیره روی آورده‌اند. ماسوله در گذشته در شاه‌راه ارتباطی سه استان زنجان، آذربایجان و گیلان قرار داشت و وجود هشت کاروان‌سرا در این شهر نشان می‌دهند که شغل مردم ماسوله، تجارت و داد و ستد بوده است. صنایع چوب و فلز، زیرمجموعه صنایع دستی ماسوله است که تا حدود دهه ۶۰ در این شهر رایج بوده است، اما در حال حاضر به‌طور کلی از بین رفته است. امروزه بخش اعظمی از اقتصاد ماسوله به حضور گردشگران بستگی دارد و مردم به شغل‌هایی در زمینه اقامت، راهنمایی تور، رستوران‌داری و غیره روی آورده‌اند. بیشتر مردم ماسوله، چموش دوز و آهنگر هستند و به دوخت چموش (پاپوش گیلکی) و ساخت چاقو و وسایل آهنگری مشغول هستند. زن‌ها به بافت گلیم، جوراب، لباس‌های محلی، دستکش و روفرشی (نوعی جوراب ساق کوتاه) نخی و پشمی، لیف حمام، جوراب ساق کوتاه و بلند، کلاه پشمی، عروسک‌های کاموایی و بافت شال یا چادرهای سیاه برای چادرنشینان می‌پردازند. برخی از اهالی ماسوله نیز به دامداری مشغول هستند و چوپانی می‌کنند. شهر ماسوله به چه چیزی معروف است؟ بافت شهری در ماسوله، نوعی همزیستی بین فضاهای سبز محیط طبیعی و معماری محیط مصنوعی است که از اصول معماری همساز با محیط زیست پیروی می‌کند. بنابراین شهر ماسوله را می‌توان یک باغ شهر تاریخی دانست. زیباترین روستای پلکانی ایران، شهر پلکانی گیلان و شهر تاریخی زنده از دیگر عناوین شهر ماسوله هستند. تصاویر ماسوله سهراب سپهری، شاعر معاصر در سفری که به ماسوله داشت، در یکی از مغازه‌ها پس از نوشیدن چای و استراحت در مغازه حاج محمود خمیرگیر ماسوله با استفاده از قلم و جوهر، دست‌نوشته زیر را از خود به یادگار باقی گذاشت: به ماسوله آمده‌ایم که از ماسوله بنویسیم ماسوله را نمی‌توان نوشت، ماسوله را باید دید و به تماشای آن همه خانه که به پهنه سبز کوه نشسته است ایستاد. در ماسوله زندگی باید کرد، نقاشی باید کرد، فیلم باید ساخت، شعر باید گفت.

ادامه

موزه جواهرات ملی

موزه جواهرات ملی ایران، گنجینه‌ای بی‌نظیر و گران‌بها از نفیس‌ترین جواهرات جهان است که تاکنون کسی نتوانسته ارزش واقعی آن‌ را تخمین بزند. گنجینه‌ای شگفت‌انگیز و تماشایی که علاوه بر ارزش مادی، بخشی از تاریخ کهن، فرهنگ و خلاقیت هنرمندان خوش ذوق و چیره‌دست این سرزمین را در دل خود دارد. تاریخچه موزه ملی جواهرات تخت طاووس(تخت خورشید) منبع عکس: خبرگزاری ایسنا موزه ملی جواهرات، یکی از جذاب‌ترین مکان‌های گردشگری تهران به حساب می‌آید که گنجینه‌ای نفیس از جواهرات سلطنتی را تحت عنوان خزانه ملی، حفظ و نگهداری می‌کند. نفایس منحصربه‌فرد و ارزشمندی که امروزه در موزه ملی جواهرات ایران وجود دارند، مجموعه‌ای از تاریخ و هنر اعصار گذشته این سرزمین است. قدمت جواهرات گران‌قیمتی که در این موزه به نمایش درآمده است، به دوران صفویه برمی‌گردد؛ چراکه تا پیش از آن دوران، اقدامی برای جمع‌آوری و حفاظت از جواهرات و سنگ‌های زینتی در ایران صورت نمی‌گرفت. جمع‌آوری گوهرها و جواهرات گران‌بها از دوره صفویه آغاز شد سلاطین صفوی از حدود قرن ۹۰۷ تا ۱۱۴۸ هجری قمری، با کمک کارشناسان دولت وقت، جمع‌آوری گوهرها و جواهرات گران‌بها را آغاز کردند. برخی از این نفایس ارزشمند از بازارهای هند، عثمانی و کشورهای اروپایی چون ایتالیا و فرانسه خریداری و به اصفهان (پایتخت حکومت آن زمان) انتقال یافت. با ورود «محمود افغان» به ایران در پايان سلطنت شاه سلطان حسين صفوی، خزانه دولت توسط مهاجمان افغان غارت و پراکنده شد. در زمان ورود شاه طهماسب دوم به اصفهان با همراهی نادر، برخی از این جواهرات به چنگ نادر افتاد و از خروج آن‌ها از ایران جلوگیری شد. برای بازپس‌گیری سایر جواهراتی که به هندوستان رفته بود نیز نادر نامه‌هایی به دربار هند نوشت که پاسخ مساعدی دریافت نکرد. در ۱۱۵۸ هجری قمری و پس از لشکرکشی نادر به هندوستان، بخشی از جواهرات و اموال خزانه،‌ توسط محمدشاه به او تسلیم و به ایران بازگردانده شد. نادرشاه افشار، مقداری از این اموال و جواهرات را به امرای ممالک همسایه پیشکش، قسمتی را بین سپاهیان خود تقسیم و بخشی دیگر را به آستان امام رضا (ع) تقدیم کرد. پس از قتل نادر، خزانه او توسط یکی از سرداران با نام «احمد بيک افغان ابدالی» غارت شد و برخی از این نفایس گران‌بها را چون الماس معروف «کوه نور» از ایران خارج کردند. مجموعه خزائن ملی ایران در دوران قاجار با جمع‌آوری، ضبط و نصب جواهرات جدید گسترش پیدا کرد. تاج کيانی، تخت نادری، کره جواهر نشان و تخت طاووس (تخت خورشيد) از جمله نفایسی هستند که جواهراتی بر آن نصب شده؛ فیروزه نیشابور و مروارید خلیج فارس نیز به‌تدریج به این مجموعه گران‌بها افزوده شد. این جواهرات سلطنتی و گوهرهای نفیس، در دوره قاجاریه در کاخ گلستان و سپس در زمان پهلوی اول، در زیرزمین کاخ مرمر نگهداری می‌شد. در سال ۱۳۱۶ خورشیدی و پس از تکمیل ساختمان بانک ملی، جواهرات سلطنتی به بانک ملی ایران منتقل و به‌عنوان پشتوانه اسکناس و پول ملی، به حساب آمد. موزه جواهرات ملی نیز در سال ۱۳۳۴ ساخته شد و با تاسیس بانک مرکزی ایران در سال ۱۳۳۹ افتتاح شد و در اختیار خزانه بانک قرار گرفت. جواهرات ملی ایران، امروزه توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران و به‌عنوان وثیقه بدهی دولت به بانک، حفظ و صیانت می‌شود. این مجموعه نفیس و منحصربه‌فرد، بسیاری از جواهرات سلسله‌های پادشاهی صفویه، ‌افشاریه، قاجاریه و پهلوی را در معرض نمایش عموم قرار داده است. الماس دریای نور، جقه نادری، تاج فرح پهلوی، تاج کیانی، کره جواهر نشان، تخت طاووس (تخت خورشید) و تخت نادری، تنها بخشی از مهم‌ترین جواهراتی هستند که در این موزه نگهداری می‌شوند. با تکمیل ساخت خزانه جدید بانک مرکزی در تپه‌های عباس‌آباد، موزه جواهرات ملی ایران به این اراضی انتقال خواهد یافت. پلان موزه ملی جواهرات گنجینه جواهرات، سنگ‌های قیمتی و گوهرهای نفیس علاوه بر اینکه به‌منزله پشتوانه ثروت ملی هر کشوری قلمداد می‌شوند، جذابیت بصری بسیاری نیز برای تماشاگران دارند. از این ‌رو، نمایش در محیطی امن و زیبا به‌اندازه حفاظت از آن‌ها، بسیار حائز اهمیت است. با تکمیل پروژه ساخت موزه جواهرات ملی، این مکان از خیابان فردوسی به اراضی عباس‌آباد منتقل می‌شود از خزانه و موزه ملی جواهرات کشور، امروزه به‌عنوان یکی از معروف‌ترین و مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران و یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی تهران یاد می‌شود؛ مکانی که در زیرزمین ساختمان بانک مرکزی ایران قرار گرفته و قرار شده با انتقال به اراضی عباس‌آباد، در محیطی با ضریب امنیت بالاتر و معماری هنری چشم‌نوازتر، درهای خود را برای بازدیدکنندگان بگشاید. در طراحی جدید این بنای دو طبقه، از فرم و حجم چند ضلعی استفاده شده تا اثری شاخص و در خور توجه باشد. طرح جدید نهایی و پلان موزه جواهرات ملی که در دست ساخت است را در تصاویر زیر مشاهده خواهید کرد. منبع تصاویر: سایت ارشدکار arshadkar.com آدرس موزه ملی جواهرات منبع عکس: کجارو آدرس موزه ملی جواهرات ایران: تهران، میدان امام خمینی، خيابان فردوسی، نرسیده به چهارراه استانبول، رو‌به‌روی سفارت ترکیه، ساختمان بانک مرکزی ايران، خزانه جواهرات ملی اگر قصد دارید با مترو به این موزه بروید، می‌توانید از یکی از ایستگاه‌های نزدیک به موزه جواهرات از قطار پیاده شوید. ایستگاه مترو امام خمینی (توپخانه سابق)، ایستگاه مترو میدان فردوسی و ایستگاه مترو سعدی، سه گزینه‌ای است که پیش روی شما قرار دارد. پس از خروج از ایستگاه مترو، با استفاده از تاکسی و اتوبوس و حتی یک پیاده‌روی کوتاه به مقصد خواهید رسید. مسیرهای دسترسی در ایستگاه مترو امام خمینی (قابل دسترسی از خط یک و دو متروی تهران) از خروجی به‌سمت خیابان فردوسی رفته و با تاکسی به‌سمت چهارراه استانبول حرکت کنید. البته پیاده نیز می‌توانید خود را به نزدیکی چهارراه استانبول و موزه جواهرات ملی برسانید. در ایستگاه مترو میدان فردوسی واقع در خط چهار متروی تهران،‌ با اتوبوس‌هایی که در خیابان فردوسی است به چهارراه استانبول خواهید رسید. با کمی پیاده‌روی نیز بعد از تقاطع خیابان فردوسی – جمهوری،‌ می‌توانید به موزه جواهرات ملی برسید. انتخاب ایستگاه مترو سعدی در خط یک متروی تهران، بهترین و نزدیک‌ترین گزینه به موزه ملی جواهرات می‌تواند باشد. از این ایستگاه، با طی مسیری کوتاه و تنها با ۲۰۰ متر پیاده‌روی به‌سمت غرب خیابان جمهوری، به چهارراه استانبول می‌رسید. بلیط موزه ملی جواهرات بلیط موزه ملی جواهرات برای بازدیدکنندگان داخلی ۶ هزار تومان، برای دانش‌آموزان و دانشجویان با ارائه کارت شناسایی سه هزار تومان و برای بازدیدکنندگان خارجی، ۵۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است. توجه داشته باشید که فقط تا ساعت ۱۶:۳۰ بعدازظهر، فرصت برای تهیه بلیط دارید و این بلیط فقط به‌صورت حضوری عرضه می‌شود. همچنین تعیین وقت قبلی برای بازدید گروهی بیش از ۱۰ نفر، ضروری بوده و استفاده از خدمات راهنمای موزه برای بازدیدکنندگان رایگان است. ساعت بازدید از موزه ملی جواهرات موزه ملی جواهرات ایران تنها در روزهای شنبه تا سه‌شنبه از ساعت ۱۴ تا ۱۷ بعدازظهر آماده پذیرش از بازدیدکنندگان است و در روزهای چهارشنبه تا جمعه و تعطیلات رسمی کشور، تعطیل است. برای اطلاعات بیشتر و هماهنگی بازدید، می‌توانید با تلفن‌ گویای ۶۴۴۶۴۷۰۰ تماس بگیرید. *توجه: موزه جواهرات ملی در زمان شیوع همه‌گیری کرونا و به‌منظور رعایت اصول بهداشتی، تا اطلاع ثانوی تعطیل خواهد بود. عکس‌های موزه ملی جواهرات منبع عکس‌ها: ایسنا، مشرق نیوز، ‌همشهری، خبرگزاری میزان، خبرگزاری تسنیم، پینترست پرسش‌های متداول موزه جواهرات ایران کجاست؟ موزه ملی جواهرات، یکی از جذاب‌ترین مکان‌های گردشگری تهران به حساب می‌آید که گنجینه‌ای نفیس از جواهرات سلطنتی را تحت عنوان خزانه ملی، حفظ و نگهداری می‌کند. آیا محدودیت سنی جهت بازدید از موزه جواهرات وجود دارد؟ بازدید از موزه جواهرات ملی برای افراد زیر ۱۲ سال مجاز نیست. از آنجایی که این مکان با سه ردیف پلکان، فاقد آسانسور و پله برقی است، افرادی با مشکل جسمی حرکتی نیز برای بازدید از آن محدودیت خواهند داشت. آیا امکان عکس‌برداری و فیلمبرداری از اشیا داخل موزه فراهم است؟ ورود هرگونه وسیله به غیر از کتابچه راهنما، به داخل خزانه ممنوع است و بازدیدکنندگان ملزم هستند باید پیش از ورود، کلیه لوازم شخصی خود اعم از کیف، تلفن همراه، ساعت هوشمند، انواع دوربین، دسته کلید، فندک، سیگار و غیره را به باجه امانات موزه تحویل دهند. چطور با اتوبوس خود را به موزه جواهرات ملی برسانیم؟ به میدان جمهوری رفته و سوار اتوبوس‌های خط جمهوری - بهارستان شوید. در ایستگاه چهاررراه استانبول از اتوبوس پیاده شده و به‌سمت ساختمان بانک مرکزی ایران بروید.

ادامه

جاهای دیدنی کیش ؛ سفر به مروارید خلیج فارس

جزیره ی کوچک کیش در «خلیج فارس» با آب‌و‌هوای گرم و مرطوب، «جزیره‌های مرجانی»، تنوع زیستی و آب‌های زلال، توریست‌های را سمتش می‌کشاند. در کیش حداقل یک جاذبه‌ی گردشگری برای هر سلیقه‌ای پیدا می‌شود. شهر باستانی حریره یکی از بهترین جاهای دیدنی کیش شهر باستانی حریره | جاذبه های گردشگری کیش «حریره» نام شهری باستانی، در شمال جزیره‌ی کیش است که سال‌‌های چندانی از کشفش نمی‌گذرد. حریره از پر راز‌ترین جاهای دیدنی کیش است. قدمت این شهر به ۸۰۰ سال و وسعتش به ۱۲۰ هکتار می‌رسد. در حال حاضر با کاوش‌های باستان‌شناسی، قسمت‌هایی مانند خانه‌ی «اعیانی»، حمام، محدوده‌ی صنعتی و مسجد آن، آماده‌ی بازدید توریست‌ها شده‌اند. کشتی یونانی ، جایی برای گرفتن بهترین‌ عکس‌های سفرتان کشتی یونایی | مکان های دیدنی کیش « کشتی یونانی » نامی‌ست که بر روی بقایای یک کشتی به‌گل‌نشسته در ساحل غربی جزیره‌ی کیش گذاشته شده. این کشتی یکی از جاهای دیدنی کیش است که خوراک عکاس‌ها است. مشاهده‌ی غروب خورشید در کنار این کشتی، بسیار زیباست و سوژه‌ی نابی برای عدسی دوربین‌هاست. پارک ساحلی میرمهنا؛ لمس جنوب با همه جزئیات پارک ساحلی میرمهنا، بزرگ‌ترین پارک ساحلی کیش است. فاز اول این پارک تفریحی، از مسجد خاتم شروع شده و تا اسکله ماهی‌گیری امتداد می‌یابد و فاز دوم پارک، از اسکله ماهی‌گیری شروع شده و تا میدان جاسک ادامه پیدا می‌کند. همین وسعت زیاد پارک است که باعث تنوع امکانات و تفریحات پارک می‌شود و در نهایت، آن را تبدیل به یکی از جاهای دیدنی کیش می‌کند. معروف‌ترین نماد پارک ساحلی میرمهنا کیش اسکله میرمهناست که از طریق آن، می‌توان در عرض دریا قدم زد، بوی دریا را استشمام کرد و صدای موج دریا را شنید. نورپردازی‌های هنرمندانه پارک ساحلی میرمهنا، پیاده‌روی در شب را حتی از روز هم دلچسب‌تر می‌کند. یکی از تجربه‌های جالبی که می‌توانید در این پارک ساحلی تجربه کنید، ماهی‌گیری است. البته، این امکان تنها در زمان‌هایی که ماهی‌ها تخم‌ریزی ندارند وجود دارد. اگر قصد کمپ زدن خانوادگی دارید هم این پارک یکی از پیشنهادات سفرزون به شماست. وجود آلاچیق‌های متعدد، منقل‌های ثابت و سرویس بهداشتی، پارک ساحلی میرمهنا را مناسب پیک‌نیک خانوادگی کرده است. علاوه بر امکانات تفریحی این پارک، بیشتر رستوران‌ها و مراکز خرید کیش مانند بازار پارس بازار خلیج، بازار صفین، بازار زیتون و بازار ونوس نیز در این منطقه ساخته شده‌اند؛ همین هم باعث شلوغی همیشگی این محوطه است. درست است که بازار همیشه جذابیت‌های خاص خودش را دارد اما اگر سری به بازار سنتی ماهی‌فروشان نزدیک این پارک نزنید، احتمالا بخش زیادی از لذت جنوب را از دست داده‌اید. بوی ماهی‌ و سبزی تازه که با آوازخوانی فروشندگان محلی تلفیق شده، یکی از زیباترین قاب‌های زندگیتان را به شما هدیه می‌دهد. مهم ترین مکان‌های دیدنی کیش که اطراف پارک میرمهنا هستند شهر زیرزمینی کاریز در نزدیکی پارک، مجموعه ورزشی مریم و سالن بولینگ است. درخت سبز کیش؛ عنصری سورئال در زندگی رئال درخت سبز کیش، قدیمی‌ترین و کهن‌سال‌ترین درخت لور یا انجیر همان انجیر معبد کیش است. قدمت این درخت، چیزی بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ سال تخمین زده شده است. این درخت در ابتدا چیزی جز یک تنه نیست اما بعد چنان رشد می‌کند، که چندین ساقه از آن به روی زمین معلق می‌شوند و پس از مدتی، شبیه یه یک فیلم سورئال به زمین فرو می‌روند و خود یک تنه جدید می‌سازند. مردم محلی و مسافران، با گره زدن پاره‌های سبز به شاخه‌های درخت وجه اعجاب‌انگیز و افسانه‌ای این درخت را بیشتر کرده‌اند و هیبتی خیره‌کنند برای آن ساخته‌اند. ترکیب افسانه‌های محلی و زیبایی طبیعی این درخت، این مکان را تبدیل با یکی از جاهای دیدنی کیش کرده است. آلاچیق‌ها و منقل‌هایی که برای رفاه حال مسافران در این محل ساخته شده است، یکی دیگر از عوامل جذب گردشگران کنجکاو است. در نزدیکی همین محل، یک شربت‌خانه نسبتا قدیمی وجود دارد که می‌تواند بعد از بازدید از درخت اعجاب‌انگیز کیش، با نوشیدنی و دم‌نوش‌های سنتی خوشمزه، پذیرای شما باشد. گذر هنرمندان کیش؛ آیینه‌ ای از دیروز رو به فردا این مکان، در سال ۱۳۷۸، با الهام از بوستان دانشوران و به منظور احیای نام مفاخر گذشته و آشنایی گردشگران داخلی و خارجی به آنان، ساخته شده است. مشاهیری که پیکره‌ آنان در این تالار دیده می‌شوند افراد بزرگواری همچون غلامحسین بنان، شریف لطفی، حسین بهزاد، کریم پیرنیا، پروین اعتصامی، فرشچیان، شهریار و امیرکبیر هستند هنرمندان پیکرساز، این تندیس‌ها را در ظریف‌ترین و هنرمندانه‌ترین شکل ممکن ساخته‌اند. در کنار هر پیکره، خلاصه‌ای از زندگی و فعالیت مشاهیر نوشته شده است. نورپردازی‌های کلاسیک، فضای این مکان را به شدت جذاب کرده و طراحی زیبای این مکان، بر ارزشمندی آن اضافه می‌کند. به طور کلی اینجا، یکی از جاهای دیدنی کیش است که توانسته به خوبی حق مشاهیر و مفاخر درگذشته‌ را ادا کند. این مکان برای دسترسی بهتر و نیل به مهم‌ترین هدفش، یعنی آشنایی نسل جوان و گردشگران خارجی با مفاخر وطن، در یکی از اصلی‌ترین خیابان‌های کیش،سنایی، ساخته شده است. بعد از بازدید این مجموعه فاخر، می‌توانید از سایر مراکز نزدیک به آن مانند اسکله تفریحی، بولینگ مریم و ساحل مرجان نیز استفاده کنید. ساحل مرجان کیش؛ عروس زیبایی‌ها ساحل مرجانی کیش، یکی از سواحل زیبای صخره‌ای کیش است و دلیل آن، وجود مرجان‌هاست که باعث شفافیت آب دریا شده‌اند. این زلالی آن قدر زیاد است که می‌توانید دستتان را در خنکی آب زلال فرو برده و به بچه ماهی‌های شیطان، غذا دهید! پوشش جانوری متنوع این ساحل، یکی دیگر از عوامل زیبایی بی حد و حصرش است. صدف‌های رنگی زیبا، حلزون‌های بامزه در حال حرکت که شما را یاد کارتون‌های کودکی می‌اندازد، شقایق‌‌های دریایی‌ عجیب، عروس‌های دریایی که به جد زیبایند و در نهایت، گونه‌های متفاوت ماهی‌های زینتی که انگار چندین ساعت گریم شده‌اند، همه و همه از عوامل محبوبیت این ساحل زیبا و رنگی است. اگر غروب یا طلوع خورشید را در کنار این ساحل تجربه کنید، احتمالا هرگز صحنه‌ای که به گرد پای زیبایی آن نزدیک شود، پیدا نخواهید کرد. تلالو نور خورشید روی آب زلال هنگام غروب، محشرترین قابی است که در چشمانتان پدیدار می‌شود. این پارک ساحلی، علاوه بر نکاتی که بر شمارده شد مکانی مناسب برای پیک‌نیک است، زیرا دارای آلاچیق‌های زیاد، منقل برای طبخ غذا و سرویس بهداشتی است. از جمله امکانات تفریحی این ساحل هم می‌توان به بازی‌های آبی مانند جت‌ سواری، فلای برد، غواصی، پاراسل، شاتل و پیست دوچرخه اشاره کرد. بازار مرجان و پارک ساحلی مرجان در مجاورت این بازار ساخته شده‌اند برای همین، اکثر مسافران، ترجیح می‌دهند برای رفع خستگی و صرف غذا، به این ساحل بروند. اطراف این ساحل، با بوفه‌ها، کافه‌ها و رستوران‌ها احاطه شده تا در این ساحل، هرگز دغدغه غذا خوردن نداسته باشید. همه این موارد این ساحل را تبدیل به پیشنهاد ویژه سفرزون به شما مخاطب گرامی می‌کند. پارک شهر؛ پارک ساده و دوست داشتنی یکی از جاهای دیدنی کیش، پارک شهر است. این پارک، شامل فضاهای سبز، دریاچه مصنوعی، پیست دوچرخه‌سواری و اسکیت، تجهیزات ورزشی، ایستگاه شطرنج، سه محوطه بازی کودکان، غرفه‌های عرضه هنرهای سنتی مردمان بومی کیش و سازه‌های چادری است. آب نمایی زیبا همراه با موسیقی پیاده‌روی در این پارک را لذت بخش کرده است. خوشبختانه، در این پارک، ترتیبی اتخاذ شده که شهروندان معلول هم امکان استفاده از تمام فضا را داشته باشند. نیمی از پارک شهر، فضای سبز با پوشش گیاهی است. دیوارهای کناری پارک، به کمک هنرمندی نقاشان محلی، پیرایه شده است. در این پارک هم آلاچیق‌های زیادی برای رفاه حال گردشگران ساخته شده و همچنین، دریاچه این پارک، تعدادی قایق پدالی دارد که می‌تواند تفریح خوبی برای کودکان باشد. سازندگان پارک شهر کیش، به علت گرمای کلافه‌کننده هوا در تابستان، برخی از محوطه‌های پارک شهر کیش مانند زمین بازی کودکان را به شکل سر بسته ساخته‌اند تا کودکان در روزهای گرم هم به راحتی از امکانات زمین بازی این پارک بهره ببرند. آدرس پارک شهر کیش: کیش، بلوار خلیج فارس کلبه‌ هور ، تماشای برخورد موج آب در یکی از مکان های دیدنی کیش کلبه هور | دیدنی های کیش در غربی‌ترین قسمت کیش، دماغه‌ی کوچکی قرار دارد که « کلبه هور » نامیده می‌شود. بستر اطراف این دماغه‌، سنگی و صخره‌ای‌ست و ماهی‌ها، صدف‌ها و لاک‌پشت‌ها، این دماغه را به جایی مناسب برای صید تبدیل کرده‌اند. هچنین غارهای بسیار درون صخره‌ها این منطقه را خوراک غواص‌ها کرده است. سری به آلاچیق، رستوران و کافه‌ی ساخته شده در این منطقه بزنید تا در کنار چند لحظه‌ای آرامش، تماشاچی بازی موج‌ها و صخره‌ها باشید. پارک دلفین‌ها، باغ پرندگان و آکواریوم پارک دلفین ها یکی از بهترین جاهای دیدنی کیش است که با مساحت ۱۰۰ هکتار در جنوب شرقی جزیره ساخته شده است. در این پارک انواع مختلف پستانداران دریایی مانند دلفین و «شیر دریایی» وجود دارد. همچنین « آکواریوم کیش » با انواع ماهی‌های ریز و درشت در همین مجموعه قرار دارد. اگر می‌خواهید، از دنیای زیر آب خارج شوید و گذری به دنیای رنگ‌و‌وارنگ پرندگان بزنید، سری به « باغ پرندگان » این مجموعه هم بزنید. اسکله‌ تفریحی کیش ، شب گردی در کیش اسکله تفریحی کیش | شب گردی در کیش « اسکله‌ی تفریحی کیش » کیش در ساحل شرقی این جزیره است و جای مناسبی برای استراحت و ماهیگیری‌ست. اگر اهل هیجانید، از ورزش‌های دریایی مانند «جت‌اسکی»، «پاراسل»، غواصی و سایر تفریح‌های هیجان‌انگیز این مجموعه نگذرید. نزدیک این اسکله فروشگاه‌های «ونوس» و «بولینگ مریم» و همچنین رستوران‌ها و کافه‌های بسیاری قرار دارند که وقت‌گذرانی در آن‌ها، کنار تفریح‌های دریایی‌تان حسابی می‌چسبد. باغ‌وحش کیش و بوستان آهوان از زیباترین دیدنی های کیش باغ‌وحش کیش | مکان های دیدنی کیش باغ‌وحش و بوستان آهوان از جاهای دیدنی کیش است که بزرگ و کوچک از آن لذت می‌برند. پارک آهوان با ۲ هکتار مساحت پر از قفس‌های حیوان‌های مختلفی، مثل: شیر، شغال، میمون است، اما جذابیت اصلی این مجموعه آهوانی هستند که آزادانه و بیرون از قفس‌ در میان درخت‌ها زندگی می‌کنند. کاریز کیش ؛ شهر زیرزمینی شهر زیرزمینی کاریز | جاذبه های دیدنی کیش برخلاف آنچه که اکثر آدم‌ها فکر می‌کنند، جاهای دیدنی کیش ، تنها محدود به دریا و تفریحات آبی و پاساژ‌ها نمی‌شود. یکی از جاذبه‌های محبوب این جزیره، کاریز یا شهر زیرزمینی است. کاریز کیش بیش از دو هزار و ۵۰۰ سال قدمت دارد و در حقیقت نمونه‌ای بسیار کهن از حفر قنات در میان ایرانیان است. قنات‌های عجیبش، در عمق ۱۶ متری زیر زمین جاری هستند. این قنات‌ها زمانی آب شیرین را برای مردم جزیره تامین می‌کردند. سنگ بنای این جاذبه از جنگ مرجان است و اگر به سقف کاریز دقت کنید، می‌توانید مرجا‌های بی‌نظیر و نمونه‌های نادری از فسیل‌های جذاب را در آن ببینید. در این شهر زمینی، آب شیرین جریان دارد و هوای آن بسیار مطبوع و خنک است. اگر به جزیره زیبای کیش سفر می‌کنید، حتما از این کاریز کم‌نظیر دیدن کنید. « شهر زیرزمینی کاریز » از آن جاهایی‌ست که در فیلم‌های «ایندیانا جونز» انتظارش دارید ببینید. امروزه این اثر تاریخی با غرفه‌های صنایع دستی، رستوران‌ها و گالری‌های هنری به جایی تفریحی تبدیل شده است. اطلاعات بازدید از کاریز کیش: ساعات بازدید: ۹ صبح اای ۲۱:۳۰ شب قیمت بلیت: ۴۰ هزار تومان آدرس کاریز کیش: استان هرمزگان، جزیره کیش، بلوار میرمهنا، حدفاصل میدان المپیک و میدان فارور. خانه مردم‌شناسی بومیان کیش؛ موزه زنده از دیگر دیدنی‌های جزیره، می‌توان به خانه مردم شناسی بومیان کیش اشاره کرد. این خانه زیبا در بنایی به قدمت ۲۰۰ سال و در یکی از محله‌های قدیمی جزیره کیش به نام «سفین قدیم» قرار گرفته است. خانه مردم‌شناسی بومیان کیش، دارای ۱۵ اتاق، دو حیاط مجلسی و یک حیاط خانوادگی است که با هدف آشنایی گردشگران با فرهنگ، سبک زندگی، معیشت، صنایع دستی و … بومیان جزیره برپا شده. این خانه سنتی که به سبکی کاملا بومی ساخته شده است، باعث شده تا اشتغالزایی نیز برای مردم جزیره به وجود آید. اگر به کیش سفر می‌کنید و دوست دارید از نزدیک با سبک زندگی و معیشت مردم منطقه آشنا شوید، حتما از این جاذبه دیدن کنید. اطلاعات بازدید از خانه مردم‌شناسی بومیان کیش : ساعات بازدید: ۱۰ صبح تا ۱۳ بعدازظهر و ۱۶ عصر الی ۲۱ شب. قیمت بلیت: آدرس خانه مردم‌شناسی بومیان کیش : استان هرمزگان، کیش، محله سفین قدیم و در ۲۰۰ متری بازار ماهی به سمت کشتی یونانی روبروی بندرگاه صیادی. خانه اعیانی؛ یادگار ایلخانیان و یکی از جاذبه های گردشگری کیش خانه اعیانی، از جمله بهترین جاهای دیدنی کیش است که طرفداران زیادی دارد. این خانه که قدمت آن را به دوره ایلخانی نسبت داده‌اند، در شهر باستانی حریره واقع شده است. نوع معماری و مصالح به کار رفته در این خانه تاریخی و کاشیکاری‌های ستاره‌ای به کار رفته در بنا، احتمال اینکه خانه اعیانی متعلق به خاندانی ثروتمند بوده است را تقویت می‌کند این جاذبه دیدنی دارای بخش‌های همچون میهمان‌خانه، ایوان، آشپزخانه و همچنین محل سکونت بانوان است. در سفر به جزیره زیبای کیش، خانه اعیانی را از یاد نبرید. اطلاعات بازدید از خانه اعیانی : ساعات بازدید: قیمت بلیت: رایگان آدرس خانه اعیانی : استان هرمزگان، جزیره کیش، شهر باستانی حریره. آب انبار دو گنبد و پنج بادگیر؛ زیباترین سازه کیش می‌توان گفت که آب انبار دو گنبد و پنج بادگیر کیش، یکی از زیباترین سازه‌های مهم در جزیره است که مورد توجه بسیاری از افراد و گردشگران قرار گرفته است. این آب انبار دوقلو که با نام دو گنبد و پنج بادگیر مشهور است، در قسمت شمالی جزیره کیش واقع شده. سال ساخت این آب انبار به سال ۱۳۷۲ باز می‌گردد که بر روی پایه‌های یک انبار باستانی بنا شده است. این آب انبار از دو گنبد و پنج بادگیر تشکیل شده است که سبک معماری آن، آدم را به یاد معماری دلنشین یزدی می‌اندازد. کاربرد این پنج بادگیر، در واقع کردن فضای داخلی آب انبار است. بازدید از این جاذبه زیبا، می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره آب‌انبار‌ها و شیوه‌های سنتی جمع‌آوری آب به شما بدهد. اطلاعات بازدید از آب انبار دو گنبد و پنج بادگیر : ساعات بازدید: قیمت بلیت: آدرس آب انبار دو گنبد و پنج بادگیر : استان هرمزگان، شمال جزیره کیش، نزدیکی درخت سبز کیش و شهر باستانی حریره. پارک ساحلی سیمرغ کیش ؛ محلی برای گردش و تفریح از جمله‌های دیدنی در هر شهر و استان، پارک‌های شهر هستند. البته اگر این پارک، یک پارک ساحلی در جزیره کیش باشد، محبوبیت دوچندانی پیدا می‌کند. پارک ساحلی سیمرغ از پارک‌های توریستی، زیبا و با امکانات در جزیره کیش است که در ضلع جنوب شرقی جزیره واقع شده است. این پارک محیطی خانوادگی دارد و امکان انواع تفریحات و سرگرمی‌ها برای گردشگران در آن فراهم است. در فصل پاییز که یکی از بهترین فصل‌های سفر به کیش است از این پارک ساحلی حتما دیدن کنید. از جمله امکانات رفاهی_گردشگری در پارک ساحلی سیمرغ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: فضای بازی کودکان، پارک لوله، آلاچیق، باربیکیو، زمین بدمینتون، پیست اسکیت، میز پینگ پونگ، جاده سلامتی، مسیر پیاده روی، ایستگاه دوچرخه سواری، سرویس بهداشتی، فضای سبز و پارکینگ‌هایی در طول پارک. ساحل شنی پارک سیمرغ نیز از بخش‌های محبوب آن است که بسیار مورد توجه گردشگران، مسافران و بومیان کیش قرار دارد و امکان ساخت مجسمه‌های شنی را به علاقه‌مندان می‌دهد. اگر در این جزیره دیدنی، به دنبال یک پارک با امکانات تفریحی_گردشگری می‌گردید، پارک ساحلی سیمرغ بهترین گزینه پیش روی شماست. اطلاعات بازدید از پارک ساحلی سیمرغ : ساعت بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته قیمت بلیت: رایگان آدرس پارک ساحلی سیمرغ : استان هرمزگان،ضلع جنوب شرقی جزیره کیش، در امتداد جاده جهان. روستای کهن باغلو؛ طبیعت بکر و تماشایی از دیگر بهترین جاهای دیدنی کیش که بسیار مورد توجه گردشگران است، می‌توان به روستای کهن باغلو یا باغو اشاره کرد. قدمت این روستای تاریخی به سال ۸۸۱ هجری قمری باز می‌گردد و قدیمی‌ها معتقدند که در زمان پرتغالی‌ها، پیرزن ۱۰۰ ساله‌ای به نام باغو در این منطقه می‌زیسته که نام روستا نیز الهام گرفته از اسم اوست. این روستای کهن که در قسمت جنوب غربی کیش قرار دارد، هر روزه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران است. طبیعت روستای کهن باغلو آنقدر بکر و دیدنی است که چشم هر بیننده‌ای را به خودش خیره می‌کند. درختان انبوه و سرسبز، خصوصا درخت لور و انجیر معابد در این روستا به وفور به چشم می‌خورد که جذابیت بصری باغلو را دو چندان کرده‌اند. پاییز این روستا نیز زیبایی خاصی دارد و روستای کهن باغلو را می‌توان یکی از جاهای دیدنی کیش در پاییز نیز به حساب آورد. اگر خوش شانس باشید می‌توانید شاهد گردش آهوان زیبا نیز در این منطقه دیدنی باشید. در ورودی روستا نیز سیاه‌ چادرهای سنتی و بومی منطقه کیش برپا شده است که شما را به خوبی با آداب و رسوم و نوع زندگی مردم منطقه آشنا می‌کند. دریای خروشان و آرامشی که صدای آن به شما می‌بخشد، سرسبزی و طبیعت بکر روستا، دیدن آهوان و هم‌نشینی با مردم خونگرم باغلو، بازدید از این روستا را برایتان خاطره‌انگیزتر می‌کند. اطلاعات بازدید از روستای کهن باغلو : ساعات بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته قیمت بلیت: رایگان آدرس روستای کهن باغلو : استان هرمزگان، جنوب غربی جزیره کیش، روستای کهن باغلو. پارک ماهیگیر کیش ؛ ایده‌ای نو برای تفریح در بخش شرقی جزیره کیش، پارکی قرار دارد که از حیث زیبایی و محبوبیت در رده بالایی نزد گردشگران قرار دارد. پارک ماهیگیر کیش، از جمله پار‌ک‌های پرطرفدار جزیره است که جذابیت زیادی نیز دارد. در اولین برخورد با این پارک، مجسمه بزرگ و ۱۲ متری موسوم به مرد ماهیگیر به چشم می‌خورد که به زیبایی و هنرمندی خاصی در آنجا قرار گرفته است‌. آبنماهای شرقی و غربی و همچنین جوی ۱۰۰ متری که این دو آبنما را به یکدیگر وصل کرده است، از دیدنی‌ترین قسمت‌های پارک ماهیگیر است. با غروب آفتاب و تاریک شدن هوا، نورپردازی‌های بی‌نظیر و فضای تاریک و روشن پارک، جلوه و زیبایی خاصی را به آن می‌بخشد. این پارک ساحلی، محیطی خانوادگی دارد و برای چند ساعت استراحت و تفریح بسیار مناسب است. اطلاعات بازدید از پارک ماهیگیر کیش : ساعات بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته قیمت بلیت: رایگان آدرس پارک ماهیگیر کیش : استان هرمزگان، ساحل شرقی جزیره کیش. باغ راه ایرانی کیش ؛ شب گردی در کیش باغ راه ایرانی از زیباترین جاهای دیدنی کیش در شب است که با هدف ‌معرفی فرهنگ و جاذبه‌های دیدنی کل کشور به گردشگران داخلی و خارجی ایجاد شده است. این باغ وسیع و زیبا، شامل هشت باغ ایرانی و ۹ دروازه و اثر تاریخی_باستانی ایران است. دیدنی‌های خاص این پارک از میدان سعدی و دروازه قرآن شیراز آغاز می‌شود و به ترتیب در باغ راه دروازه سی و سه پل اصفهان ، دروازه هارونیه مشهد، دروازه رق آباد کرمان، پل دختر لرستان، دروازه ارگ علیشاه تبریز، دروازه طاق بستان کرمانشاه و دروازه‌های شمیران امتداد می‌یابد. در آخر نیز به سر در باغ ملی در تهران می‌رسد و پایان می‌یابد. قدم زدن در این باغ، تماشای جاذبه‌های زیبا از جای جای ایران و رقص آب‌نماها در میانه پارک، شما را غرق در خود می‌کند و خاطره این گردش بی‌نظیر برایتان همیشگی می‌شود. اطلاعات بازدید از باغ راه ایرانی: ساعات بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته قیمت بلیت: رایگان آدرس باغ راه ایرانی: استان هرمزگان، جزیره کیش، ضلع جنوبی بلوار ولایت، حد فاصل میدان هرمز تا میدان سعدی. آپدیت جاهای دیدنی کیش جزیره هندورابی فراموش نکنید که سفر به معنای ماجراجویی است و بیشترین لذت سفر نصیب کسانی خواهد شد که به دنبال ماجراجویی هستند. هندورابی نام جزیره‌ای بکر و آرام است که در همسایگی کیش قرار دارد. این جزیره تنها دارای ۲۳ کیلومتر مربع مساحت است و از سطح دریا ۲۹ متر ارتفاع دارد. با وجود آنکه کیش به نوبه خود دارای طبیعتی زیبا و دیدنی است، اما طبیعت جزیره هندورابی، طبیعتی بکر و دست نخورده است که از دیدن آن شگفت زده خواهید شد. مردم بومی منطقه به همان روش سنتی مشغول زندگی هستند و اکثرا از طریق ماهیگیری امرار معاش می‌کنند. جالب است بدانید که جزیره هندورابی در قرن پانزدهم میلادی، در اشغال دولت پرتغال بود و هنوز هم ابنیه استعماری و توپ‌های جنگی آن دوران، به یادگار باقی مانده‌اند. همچنین باید در نظر داشته باشید که برای دسترسی به جزیره هندورابی، باید سوار بر قایق‌هایی شوید که در اسکله ماهیگیری حضور دارند. آدرس جزیره هندورابی: شمال غرب جزیره کیش ساعت بازدید: ۲۴ ساعته هزینه بازدید: رایگان مرکز غواصی کیش جالب است بدانید که در سال ۱۳۷۰، مرکزی برای آموزش غواصی و همچنین شناخت دنیای زیر آب خلیج همیشه فارس، در کیش افتتاح شده است. در این مرکز شما می‌توانید در دوره‌های آموزش غواصی شرکت کنید و با گذراندن یک دوره ۱۵ دقیقه‌ای تئوری، برای سفر به صد فرسنگ زیر دریا آماده شوید! در این مرکز هیچ گونه محدودیتی لحاظ نمی‌شود و شما می‌توانید با هر سن و جنسیتی در کلاس‌های آموزش غواصی شرکت کنید، تجهیزات را کرایه نمایید و دل به دریا بزنید! غواصی یکی از مهم‌ترین تفریحاتی است که می‌توانید در کیش تجربه کنید. البته لازم نیست که نگران کوسه یا موجودات خطرناک آبزی دیگر باشید. زیرا این مجموعه مناطق خاصی را برای غواصی شما در نظر می‌گیرد که اصلا برای شما خطری ندارند! آدرس مرکز غواصی کیش:کیش، ضلع جنوبی هتل شایگان ساعت کار: ۹ صبح الی ۱۶ عصر هزینه دوره: ۱۲۵ هزار تومان ساحل لاک پشت‌ها جالب است بدانید که گونه‌ای بسیار خاص از لاک پشت‌های پوزه عقابی، در بین ماه‌های اسفند تا مرداد ماه برای تخم گذاری به مناطق حفاظت شده سواحل جنوبی و همچنین سواحل غربی جزیره مرجانی کیش می‌روند. اگر در این دوره زمانی از سال عازم کیش شدید، حتما سری به سواحل مرجانی بزنید تا از دور بتوانید شاهد حضور لاک پشت‌های کوچک پوزه عقابی باشید که به سمت آب می‌دوند و زندگانی خود را آغاز می‌کنند. فقط به یاد داشته باشید که بیش از حد به این لاک‌پشت‌های زیبا نزدیک نشوید. زیرا در صورتی که این لاک‌پشت‌ها احساس خطر کنند، دیگر به ساحل باز نخواهند گشت. ساحل لاک پشت‌ها: کیش، سواحل جنوبی و جنوب غربی ساعت بازدید: ۲۴ ساعته هزینه بازدید: رایگان مجموعه پارس سافاری کیش سفر به کیش سفری هیجان انگیز و منحصر به فرد است که هر آنچه تصور می‌کنید را در آن تجربه خواهید کرد. شاید شما نیز به تورهای سافاری هیجان انگیزعلاقه داشته باشید اما تا به حال فرصت آن پیش نیامده باشد تا بتوانید سوار بر خودروهای آفرود، این هیجان را از نزدیک احساس کنید. اما در مجموعه ورزشی تفریحی توریستی پارس سافاری، ده‌ها نوع تفریح برای سنین و سلایق مختلف وجود دارد. به همین خاطر است که مجموعه پارس سافاری را جزء جاهای دیدنی کیش قرار داده‌ایم. جالب است بدانید که بازدید از این مرکز، یک روز کامل شما را خواهد گرفت و می‌توانید تفریحات مختلف را بر اساس علاقه خود انتخاب نمایید. آدرس مجموعه پارس سافاری کیش: کیش، بلوار امام خمینی، بلوار سافاری، جنب فاز ۳ صنعتی ساعت کار: ۱۶ عصر تا ۲۱ هزینه ورودی: ۴۵ هزار تومان تم پارک آبی اوشن همانطور که می‌دانید، در خلیج فارس بر خلاف دریای خزر، امکان آب بازی و شنا در آب وجود ندارد و این کار می‌تواند خطرناک باشد. به همین خاطر، یک پارک آبی بسیار بزرگ که یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های آبی ایران نیز محسوب می‌شود، در کیش بنا شده است که تم پارک آبی اوشن نام دارد. در این پارک سه نوع تم مختلف آرام، تند و همچنین هولناک وجود دارد که به صورت پلکانی هیجان شما را به حداکثر خود خواهند رساند! علاوه بر بازی‌های آبی، در این پارک انواع حوضچه و استخر برای شنا و همچنین جکوزی برای رفع خستگی روزمره وجود دارد. تم پارک در دو سانس مختلف برای خانم‌ها و آقایان خدمات ارائه می‌دهد و ورود کودکان زیر دو سال در هر دو سانس آزاد است. آدرس تم پارک آبی اوشن: جزیره کیش، جاده جهان، تم‌پارک آبی اوشن ساعت کار: ۱۰ صبح تا ۱۹ عصر هزینه ورودی: ۱۸۸ هزار تومان قلعه جنی، اسرارآمیزترین قلعه‌ی جزیره در نزدیکی کشتی یونانی، یک قلعه‌ی اسرارآمیز وجود دارد که ممکن است توجه کمتر کسی را به خود جلب کند اما داستان و ماجرایی اسرارآمیز در این قلعه پنهان شده! ساکنین منطقه اعتقاد دارند نباید شب برای دیدن این قلعه بروید زیرا این قلعه محل زندگی جن‌ها است! این ساختمان در اصل پاسگاه هنگ مرزی بود و سربازان و درجه‌داران ژاندارمری در این قلعه اقامت داشتند. در سال‌های دهه ۴۰، چندین داستان ترسناک و اتفاقی که در آن حوالی افتاد، شک ساکنین قلعه و محله را به این سمت برد که جن‌ها در این قلعه زندگی می‌کنند. همین باعث شد تا پاسگاه هنگ مرزی به‌طور کلی تخلیه شود و تا به امروز، این قلعه‌ را به نام قلعه‌ی جنی‌ها بشناسند. اتفاق‌هایی که برای پرسنل سربازهای این پاسگاه اتفاق افتاد تا همیشه بی‌جواب و سربه‌مهر ماند و از آن به سال به بعد، دیگر هیچ‌گاه کسی حاضر به سکونت و شب‌نشینی در این قلعه نشد. اگر شما جزء آن دسته از افرادی باشید که به زندگی‌های ماورایی اعتقاد دارید و علاقه‌مند ماجراجویی در دنیایی از هیجان، آدرنالین و ترس‌اید، شاید دیدن این قلعه و شنیدن داستان‌های آن برایتان خالی از لطف نباشد. آکواریوم کیش، گشت‌وگذاری در دل آب‌های نیلگون خلیج‌فارس برای ماجراجویی در دنیای زیرآب آماده‌اید؟ اگر آمادگی لازم برای غواصی و رفتن به دنیای زیرآب را ندارید اما هنوز هم دل در گرو زیبایی‌ها و شگفتی‌های زیرآب دارید، آکواریوم کیش جایی است که از دیدن آن هیجان‌زده خواهید شد. در این کشتی آکواریومی ۷۰ نوع ماهی تزئینی و کمیاب وجود دارد و سالانه حدود یک میلیون نفر از آن بازدید می‌کنند. آکواریوم کیش شامل دو مجموعه محزا است. در آکواریوم بزرگ‌تر با حجم ۵۰هزارلیتر، کوسه‌ها و ماهی‌های بزرگ خلیج‌فارس دیده می‌شوند و در آکواریوم دوم با حجم ۲۰هزارلیتر، انواع مختلف ماهی‌های تزئینی و کمیاب زندگی می‌کنند. لاک‌پشت دومتری این مجموعه، حیوانات تاکسیدرمی شده و بخش دیرینه‌شناسی هم از دیگر قسمت‌های آکواریوم کیش است. بازار عرب ‌های کیش اگر دوست دارید قدمی در بازارهای سنتی و قدیمی شهرهای مختلف بزنید، بازار عرب‌ های کیش یا بازار صفین هم می‌تواند مقصد خوبی برای گردش در جزیره کیش باشد. نزدیکی بازار عرب‌ های کیش به یکی از بی‌‌نظیرترین ساحل‌ها و اسکله‌ی جزیره به نام اسکله میرمهنا، باعث شده دیدن آن حال‌وهوای دیگری داشته باشد. معماری خیره‌کننده و زیبای این بازارهم دلیل دیگر جذابیت آن است. اگر مسافر جزیره بودید و قصد دیدن بازارهای کیش را داشتید، برای یک بار هم که شده بازار عرب ها را ببینید. چرا که دیدن این بازار برای هر مسافری جذاب و دوست داشتنی خواهد بود. ساحل درختان نارگیل برای شب گردی در کیش و دیدن غروب آفتاب که یکی از زیبا‌ترین و خیره‌کننده‌ترین تصاویر و صحنه‌ها در دنیاست، چه جایی بهتر از ساحل آرام و زیبای درختان نارگیل! ساحل درختان نارگیل کیش در شرق جزیره قرار گرفته و مشرف به خلیج نیلگون همیشه فارس است. بیش از ۲۵۰۰ درخت نارگیل در این ساحل وجود دارد. پرورش و کاشت درخت نارگیل در این ساحل، جاذبه‌ای زیبا و نمادین است. به این دلیل که درخت نارگیل مختص مناطقی با آب‌وهوای استوایی است و هر منطقه‌ای فضای لازم برای رشد مناسب آن را ندارد. در نتیجه، آب‌ و هوای کیش در این منطقه باعث شده تا درخت‌های نارگیل زیادی پرورش پیدا کنند و مقصدی زیبا و چشم‌نواز برای مسافران و ساکنین این جزیره‌ی جادویی باشد. قلعه وحشت کیش رفتن به جزیره و تجربه کردن تفریحات کیش یکی از بخش‌های جذاب سفر است.برای هر کسی تفریح‌های مختلفی وجود دارد. از دیدن آرامش و زیبایی دریا و خروش طلایی آب‌های روان زیر نور آفتاب گرفته تا گردش در بازارها و خرید کردن، جزء تفریح‌های متنوع و جذاب افراد محسوب می‌شود. در جزیره کیش هر چیزی که سراغ بگیرید را پیدا خواهید کردو اگر دوست‌دار هیجان و بالارفتن آدرنالین هستید، قلعه وحشت کیش پیشنهادی بی‌نظیر برایتان است. این قلعه اولین قلعه وحشت در ایران است که به تازگی کار خود را شروع کرده. قلعه وحشت کیش یک مسیر۱۰۰متری با پیچ‌وخم‌های فراوان است که هیچ‌ کس نمی‌داند با رفتن به درون آن،‌ چه چیزی در انتظار اوست. برای تجربه‌ کردن ساعاتی پر از ترس، هیجان، وحشت و ماجراجویی در دل اتفاق‌های ناشناخته، به قلعه وحشت کیش بروید. یکی از بهترین و جالب‌ترین ویژگی‌های این قلعه وجود عکاسانی است که در طول مسیر از عکس‌العمل و قیافه‌ی شما عکس‌برداری می‌کنند. دیدن این تصاویر بعدها می‌تواند خاطره‌ای خنده‌آوری را به یادتان بیاورد. شهربازی هایلند مهم‌ترین هدف سفر گردش، تفریح، زندگی کردن تجربه‌های جدید و شناخت آدم‌های مختلف است. چه با خانواده سفر کنید چه با دوستان خود یا تنهایی به فکر رفتن به یک سفر باشید، تفریح و گردش بخش جدایی‌ناپذیر سفر است. هرچقدر که سفر شما کوتاه یا کم باشد. شهربازی‌ها یکی از جاهای تفریحی کیش برای کودکان است که دوست دارند اوقات خود را در آن بگذارنند. مکانی مناسب برای تخلیه انرژی کودکان و نوجوانان و فرصتی مغتنم برای خاطره‌سازی بزرگسالان. از جمله بازی‌های مختلفی که در شهربازی هایلند کیش وجود دارد شامل: اتاق فرار، اتاق ارواح، سالن گیم‌نت، سینما هفت‌بعدی، سالن‌های مخصوص کودکان و… است. اگر دوست دارید ساعات خوش و مفرحی را در طول سفر خود در جزیره کیش داشته باشید، رفتن به شهربازی هایلند را فراموش نکنید. سواحل نقره ‌فام خاک کیش از بهترین و جذاب‌ترین جاهای دیدنی کیش است. خاک جزیره کیش ساختاری مرجانی دارد و در زیرنور آفتاب، درخششی خیره‌کننده‌ از رنگ نقره‌ای خود نشان می‌دهد! آب دریا در سواحل این جزیره شفاف و روشن است. وجود مرجان‌ها در پیرامون جزیره کیش باعث شده تا به‌خاطر زندگی و چرخه‌ی زیست آنها، آب‌های جزیره شفاف‌تر و درخشان‌تر از آب دریاها و دریاچه‌های دیگر کشور باشد. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند سفرهای زمستانی خود را به مناطق گرم و خوش‌ آب‌وهوا بروند. جزیره کیش هم یکی از همین گزینه‌هاست. ساحل نقره فام می‌تواند مقصدی زیبا و منحصرفه‌فرد برای دیدن جاهای دیدنی کیش در زمستان باشد که به آن می‌روید و از طبیعت زیبا و بی‌نظیرش لذت می‌برید. این سواحل هم در فصل سرد و هم در فصل گرم برای مسافران قابل دیدن است و هرگونه تفریحات دریایی را برای گردشگران در خود جا داده است.

ادامه

سی و سه پل | شاهکار معماری صفویان

اصفهان را با آثار تاریخی ارزشمند، زاینده‌رود باصفا، صنایع‌دستی متنوع و گزهای خوشمزه آن می‌شناسند. این شهر دوست‌داشتنی همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است و در طول سال میزبان تعداد زیادی از تورهای اصفهان از سراسر ایران و جهان می‌شود. یکی از مهم‌ترین و مشهورترین دیدنی‌های اصفهان، سی و سه پل به شمار می‌آید. این پل همیشه مورد تحسین بسیاری از صاحب‌نظران در دنیا بوده است، تا جایی که پرسی سایکس سی و سه پل را یکی از پل‌های درجه اول دنیا و شاردن آن را شاهکار معماری می‌داند. معرفی سی و سه پل سی‌وسه‌ پل به‌عنوان یکی از مشهورترین جاهای دیدنی اصفهان شناخته می‌شود؛ به‌طوری که بسیاری از ما این شهر زیبا را با آن می‌شناسیم. اگرچه امروز با خشک شدن آب زاینده‌رود، سی‌ و سه‌ پل نیز دیگر حال و هوای گذشته را ندارد؛ ولی این پل همچنان به‌عنوان یکی از نمادهای شهر اصفهان شناخته می‌شود. این پل در طول تاریخ با نام‌های مختلفی خوانده‌ شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به پل شاه‌عباسی، پل الله‌وردی خان، پل جلفا، پل چهل چشمه و پل سی‌وسه چشمه اشاره کرد. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Trover) سی و سه پل ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و منعکس شدن تصویر پل در آب زیبایی آن را دوچندان می‌کند. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: علیرضا رستم زاده) سی و سه پل علاوه بر زیبایی مسحور کننده‌اش، به‌عنوان طولانی‌ترین پل روی زاینده‌رود شناخته می‌شود. این اثر در تاریخ ۱۵ دی سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. عکس از ویکی‌پدیا (عکاس: دیگو دلسو) پیترو دلاواله سی‌ و سه‌ پل را چنین توصیف می‌کند: روی این رودخانه پلی وجود دارد که تماما از آجر ساخته‌شده و عرض آن از تمام پل‌های رم بیشتر است و طول آن حداقل سه تا چهار برابر آن پل‌ها است. معماری این پل به‌طرز عجیبی انجام‌گرفته و دو طرف آن طاق‌نماهایی وجود دارد که مردم از زیر و بالای آن عبور می‌کنند. آنچه بیشتر نظر ایشان را جلب می‌کند، راهروهای پل است که تقریبا هم‌سطح قرار گرفته و زمزمه‌ی آب در طبقه‌ی زیرین پل به‌خصوص در تابستان‌های گرم بسیار خوش‌آیند است. سی و سه پل کجاست؟ سی و سه پل در ابتدای جنوبی خیابان چهارباغ بالا از یک سو و ابتدای شمالی خیابان چهارباغ عباسی (میدان انقلاب) در دیگر سو واقع شده است. برای دسترسی می‌توانید از خودروی شخصی یا وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید. ایستگاه متروی سی و سه پل در فاصله چند قدمی پل واقع شده است. همچنین ایستگاه اتوبوس میدان انقلاب در دیگر جانب پل قرار دارد. برای استفاده از خودروی شخصی، ترافیک منطقه را در ساعات شلوغی در نظر داشته باشید. عکس از گوگل‌‌مپ (عکاس: علیرضا جواهری) تاریخچه سی و سه پل پل سی و سه پل یا پل الله‌وردی خان با قدمتی که به دوران حکومت شاه عباس اول صفوی بازمی‌گردد، با نظارت و هزینه‌ سردار معروف صفوی، الله‌وردی خان، روی زاینده‌رود ساخته شد. ساخت بنای سی و سه پل در سال ۱۰۰۸ هجری و در دوازدهمین سال سلطنت شاه عباس اول مطرح شد و در سال ۱۰۱۱، الله‌وردی خان اوندیلادزه گرجی مامور اتمام آن شد. معمار سی‌ و سه‌ پل نیز استاد حسین بنا اصفهانی بود که پسر او شاهکارهایی نظیر مسجد شیخ لطف‌الله را ساخته است. شاعر زمان شاه عباس به نام شیخ علی‌نقی کمره‌ای هم در یکی از اشعار خود زمان ساخت پل را ۱۰۰۵ هجری عنوان کرده است. عکس از ویکی‌پدیا (اثر ژان شاردن) در دوران حکومت شاه‌عباس، پلان اصلی شهر اصفهان، چهارباغ بود که از دو محور عمود به هم‌شکل می‌گرفت. سی‌ و سه‌ پل در امتداد یکی از این محورهای اصلی قرار داشت تا چهارباغ عباسی را به چهارباغ بالا، باغ هزارجریب، عباس‌آباد و محله جلفا متصل کند. این پل در آن دوران ۴۰ دهانه داشت و به‌مرور زمان با کشت درختان و انحراف آب بعضی از دهانه‌ها متروک شد. در سال ۱۳۳۰ مصطفی خان مستوفی «شهردار اصفهان»، زمین‌های اطراف پل را آزاد کرد و بعد از باز کردن مجرای عبور آب، دیواری سنگی در سمت شمال پل ساخت که هنوز هم بقایای آن دیده می‌شود. عکس‌های گالری از سایت صاحب‌خبران (عکاس: نامشخص) در جلوی سی‌ و سه‌ پل مجسمه رضاشاه سوار بر اسب روى ستونى به ارتفاع پنج متر وجود داشت که امروزه اثری از آن مجسمه نیست. مراسم‌های تاریخی در سی و سه پل سی و سه پل در طول تاریخ محلی برای اجتماع شاعران، بزرگان، رجال و سایر مردم و همچنین برگزاری جشن‌ها و مراسم‌های گوناگون بوده است که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود: جشن آب پاشان یا آب ریزان: ریختن آب و گلاب روی یک‌دیگر در ۱۳ تیرماه مراسم خاج شویان: مراسمی مخصوص ارامنه اصفهان در دوران صفویه جشن نوروزی: هفت روز جشن نوروزی در عصر صفوی همراه با چراغانی و گل‌ریزان عکس از ویکی‌پدیا (اثر اوژن فلاندن) معماری سی و سه پل سی و سه پل چیزی در حدود ۳۰۰ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد. برای ساخت این پل از مصالحی مانند سنگ، آجر، ملات ساروج و گچ استفاده‌ کرده‌اند. بر اساس نظر کارشناسان زمین‌شناسی و میراث فرهنگی، پایه و فونداسیون این پل به‌گونه‌ای ساخته‌ شده است که رطوبت، دوام و استحکام آن را افزایش می‌دهد و به همین دلیل در درازمدت آب به آن آسیبی نزده است. عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: Luiz Paulo، Faraz f، Mohsen Saeedifar) در دو طرف پل طاق‌نماهای سرپوشیده‌ای به چشم می‌خورد که از یک طرف به رودخانه و از طرفی دیگر به میان پل مشرف هستند و باعث شده‌اند تا معبر باریک مسقفی در دو سوی پل ایجاد شود. پیاده‌رو پل دارای ۹۹ طاقچه است که در آن‌ها تابلوهای نقاشی وجود داشتند و امروزه اثری از آن‌ها دیده نمی‌شود. چرا ۳۳ پل؟ نظریه‌های زیادی در رابطه با عدد ۳۳ وجود دارد که یکی از آن‌ها به ارتباط میان تبار گرجی الله‌وردی خان و الفبای ۳۳ حرفی گرجی اشاره دارد. عده‌ای این نظریه را کاملا رد کرده‌اند، چون سی‌ و سه‌ پل ابتدا ۴۰ دهانه داشت. برخی دیگر از کارشناسان بر این باور هستند که عدد ۳۳ مربوط به آناهیتا، الهه آب است و این پل در واقع نمادی از آناهیتا، الهه آب بوده است. عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Hossein) بهترین زمان بازدید از سی و سه پل سی و سه پل بدون زاینده رود لطف سابق را ندارد؛ بنابراین بهترین زمان برای بازدید از سی و سه پل اوقاتی است که زاینده رود پرآب است و به شکوه همیشگی خود بازگشته است. در ساعات روشنایی روز امکان دیدن جزئیات بیشتری وجود دارد و شب‌های سی و سه پل با نورپردازی صفایی دیگر دارد. با این همه اگر قصد عکاسی دارید، در روز عکس‌هایی متنوع‌تر و کیفیت بهتر می‌توانید تهیه کنید. پرسش‌های متداول سی و سه پل کجاست؟ سی و سه پل در ابتدای جنوبی خیابان چهارباغ بالا از یک سو و ابتدای شمالی خیابان چهارباغ عباسی (میدان انقلاب) در دیگر سو واقع شده است. چرا سی و سه پل با این نام خوانده می‌شود؟ سه و سه پل دارای ۳۳ دهانه است. نظریه‌های زیادی در رابطه با عدد ۳۳ وجود دارد که یکی از آن‌ها به ارتباط میان تبار گرجی الله‌وردی خان و الفبای ۳۳ حرفی گرجی اشاره دارد. برخی نیز معتقدند عدد ۳۳ مربوط به آناهیتا، الهه آب است. قدمت سی و سه پل به چه زمانی بازمی‌گردد؟ ساخت بنای سی و سه پل در سال ۱۰۰۸ هجری و در دوازدهمین سال سلطنت شاه عباس اول مطرح شد و در سال ۱۰۱۱، الله‌وردی خان اوندیلادزه گرجی مامور اتمام آن شد. بهترین زمان بازدید از سی و سه پل چه وقتی است؟ سی و سه پل بدون زاینده رود لطف سابق را ندارد؛ بنابراین بهترین زمان برای بازدید از سی و سه پل اوقاتی است که زاینده رود پرآب است و به شکوه همیشگی خود بازگشته است. در ساعات روشنایی روز امکان دیدن جزئیات بیشتری وجود دارد و شب‌های سی و سه پل با نورپردازی صفایی دیگر دارد. با این همه اگر قصد عکاسی دارید، در روز عکس‌هایی متنوع‌تر و کیفیت بهتر می‌توانید تهیه کنید.

ادامه

باغ شاهزاده ماهان، آبادانی در دل کویر کرمان

باغ‌‌گردی و تماشای مناظر دلکش و باصفای باغ یکی از بهترین تفریح‌ها است؛ به‌ویژه اگه قرار باشد برای گردش به باغی تاریخی و دیدنی در دل شهری کویری بروید. شاهزاده ماهان (یا شازده ماهان) یکی از این باغ‌های دل‌انگیز است که در دو کیلومتری شهر ماهان و در نزدیکی کرمان قرار دارد. معرفی باغ شازده ماهان کرمان منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: مهلا جنابی) شازده ماهان باغی سرسبز و دل‌نواز در دل کویر و از جاهای دیدنی کرمان است و یکی از ۹ باغ ایرانی و مشهور جهان به شمار می‌رود که در سال ۱۳۹۰ به‌همراه باغ پاسارگاد شیراز به‌عنوان مادر باغ‌های ایرانی، باغ ارم شیراز، باغ چهل ستون اصفهان، باغ فین کاشان، باغ ماهان کرمان، باغ اکبریه بیرجند، باغ دولت آباد یزد، باغ پهلوان پور مهریز یزد و باغ عباس آباد بهشهر در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. باغ شاهزاده ماهان یکی از باغ‌های ایرانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است این باغ تاریخی و سرسبز از دوره قاجار به یادگار باقی‌مانده و فرمان ساخت آن توسط محمدحسن خان، سردار ایروانی و حاکم وقت کرمان صادر شده و سپس در زمان حاکم بعدی، عبدالحمید میزرا ناصرالدوله، بین سال‌های ۱۲۹۸ – ۱۳۰۹ هجری قمری بناهایی به آن اضافه و تکمیل شده است. شاهزاده ماهان کیست؟ عکاس: Diego Delso حال ببینیم شاهزاده ماهان کیست که این باغ به اسم وی نام گذاری شده است. این شاهزاده همان عبدالحمید میزرا ناصرالدوله فرمانفرمایان، نوه دختری ناصرالدین شاه و حاکم کرمان است که به تکمیل و ساخت‌وساز در این باغ اقدام کرد. داستان جالبی نیز در مورد ناصرالدوله و این باغ وجود دارد و گفته شده است که وقتی خبر مرگ وی به گوش بنّای باغ رسید، از فرط خوشحالی تغار گچی را که در دست داشت محکم به دیوار کوبید و کار را رها کرد. اگر در بازدیدتان به‌خوبی دقت کنید، متوجه می‌شوید برخی از بخش‌های آن فاقد تزیینات و ظریف‌‌کاری‌های است که نشان از نیمه‌کاره رها شدن ساخت آن‌ها است؛ مانند جای خالی کاشی‌ها که همچنان بر سر در ورودی خودنمایی می‌کند. معماری و پلان باغ شازده ماهان منبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: مهلا جنابی) باغ شاهزاده ماهان از باغ‌های تمام عیار ایرانی و یکی از بهترین باغ‌های شیب‌دار یا باغ–تخت به شمار می‌رود. از ویژگی‌های این‌گونه باغ‌های مطبق، نمایش بی‌نظیر و تماشایی آب به‌صورت پلکانی و در سطح‌های افقی و عمودی است. وسعت این باغ مستطیل شکل حدود ۵/۵ هکتار است که دارای ۴۰۷ متر طول و ۱۲۲ متر عرض و شامل سردر ورودی، حمام، عمارت، شبکه آب‌رسانی و حوض است که در میان حصاری بلند از درختان محصور شده‌اند و همچون نگینی سرسبز در دل کویر می‌درخشد و چشم‌نوازی می‌کند. زمانی که به این باغ برسید سردری زیبا و دو طبقه را خواهید دید که از میان آن فضای درونی و سرسبز باغ را می‌بینید. طبقه بالای این سردر اتاق‌هایی برای زندگی و پذیرایی وجود دارد. در راستای طولی باغ نیز ورودی‌های فرعی تعبیه شده است. بعد از عبور از این قسمت وارد فضای داخلی باغ می‌شوید. باغ شاهزاده ماهان کرمان یکی از بهترین باغ‌های شیب‌دار یا باغ–تخت‌های ایران به شمار می‌رود ۱۲ سطح پلکانی به‌همراه آبشارها، فواره‌ها و دو حوضچه پر آب که از دو سمت با درختان بلند قامت باغ احاطه شده‌اند در برابر دیدگانتان ظاهر می‌شوند. نهر آبی که در این مکان جریان دارد از بالای باغ وارد می‌شود. منبع این نهر، قنات تیگران است که از ارتفاعات جوپار سرچشمه می‌گیرد و بعد از آبیاری کرت‌ها و مسیرها به‌صورت آبشارهایی در سطح پلکانی و سطح شیب‌دار جاری می‌شود و تا بیرون باغ ادامه دارد و به‌سمت ماهان می‌رود. در انتهای باغ و عمود بر محور اصلی، کوشک با بالاخانه جلوه‌گری می‌کند که با سردر ۲۳۵ متر فاصله دارد. این عمارت ۴۸۷ متر مربع مساحت دارد و مکانی برای پذیرایی و سکونت صاحب باغ بوده است. این بخش در حال حاضر توسط بخش خصوصی به رستوران تبدیل شده است. در پشت این ساختمان باغی کوچک با درختان میوه وجود دارد که در واقع، باغچه‌ای اختصاصی برای اهالی باغ بوده است. نهر باغ ابتدا از آبراهه‌هایی این قسمت عبور می‌کند و سپس وارد مجراهای اصلی می‌شود. بناهای خدماتی باغ ماهان نیز مماس با دیوار اصلی باغ و خارج از آن قرار دارند. در شرق کوشک، حمام و در قسمت بالایی حمام نیز ساختمان مسکونی نگهبان یا زعیم‌باشی جای گرفته است. بخشی از این ساختمان روبه فضای پشت بالا خانه است و به‌علت داشتن عمق زیاد، این بنا نسبت به سایر اتاق‌های اطراف باغ بیشترین بیرون زدگی را از دیوار مجموعه دارد. درضلع مقابل نیز اتاق‌هایی دیده می‌شود که نیمه‌کاره رها شده‌اند. مصالح باغ شازده ماهان منبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) در ساخت بناهای باغ شاهزاده ماهان از آجر به‌همراه اندود کاهگل استفاده شده است. در برخی قسمت‌ها مانند سردر ورودی کاشی‌های زیبا و چشم‌نوازی دیده می‌شود. دیوار باغ نیز با اندود گل پوشیده شده و در جاهایی که به بالاخانه و سردر می‌رسد با اندود گچی مزین شده است. برای کف‌سازی باغ ماهان قلوه‌سنگ و ملات به کار رفته که در بخش‌های پیرامون عمارت و سردر با نقش‌های هندسی تزیین شده‌اند. در پله‌ها و حاشیه باغچه‌ها آجر و در درز میان کرت‌ها و پیاد‌ه‌روها سنگ کار شده است. باغ شازده ماهان کجاست؟ باغ شازده ماهان از جاهای دیدنی استان کرمان در دل کویر است و در نزدیکی شهر و در دو کیلومتری شرق شهر ماهان از توابع کرمان قرار دارد. این باغ فرخ‌بخش در دامنه‌ کوه‌های تیگران احداث شده است و با داشتن آب‌وهوای مطبوع و دلپذیر، مقصد بسیاری از گردشگران است. منبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) مسیر دسترسی باغ شاهزاده ماهان برای دیدن باغ شاهزاده ماهان راهی استان کویری کرمان شوید. سپس جاده کرمان به بم را در پیش بگیرید. در ۳۵ کلیومتری این جاده و ۶ کیلومتر مانده به شهر ماهان، می‌توانید این باغ تاریخی و تماشایی را ببینید. آدرس باغ شاهزاده ماهان: ۳۵ کیلومتری کرمان و ۶ کیلومتری شهر ماهان امکانات باغ شاهزاده ماهان منبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) رستوران: بدون شک نشستن در فضای دلنشین باغ و میل کردن غذایی خوشمزه بسیار می‌چسبد. در این باغ، رستورانی واقع در عمارت شاه‌نشین و گاهی نیز در فضای باز باغ، پذیرای مهمانان است. در ضمن در این رستوران می‌توانید از اینترنت رایگان استفاده کنید. مهمان‌سرا: گردش در باغ شازده ماهان را با خیال راحت انجام بدید و نگرانی اقامت شبانه را نداشته باشید؛ چراکه در مهمان‌سرای این باغ امکان شب مانی فراهم است. اسب‌سواری: امکان اسب‌سواری در اطراف این باغ برای علاقه‌مندان فراهم شده است که خود لذتی فراوان دارد. خرید صنایع‌دستی: در عمارت باغ برخی از اتاق‌ها به فروش سوغاتی و انواع گلیم و فرش اختصاص داده شده است که بی‌شک دیدن آن‌ها جذابیت خاص خود را دارد و می‌توانید به‌عنوان سوغاتی برای خانواده و دوستان خرید کنید. قیمت بلیط و ساعت بازدید از باغ شازده ماهان کرمان منبع عکس: خبرگزاری ایلنا (عکاس: کیانوش محبیان) ساعت بازدید: ۹ صبح تا ۱۹ روزهای تعطیل: ایام سوگواری رسمی قیمت بلیط: بازدیدکنندگان داخلی: ۲ هزار تومان؛ بازدیدکنندگان خارجی: ۱۵ هزار تومان شماره تماس باغ شازده ماهان: ۲۱۰۳ ۳۳۷۷ - ۰۳۴ جاهای دیدنی اطراف باغ شازده ماهان منبع عکس: خبرگزاری ایرنا (ابوذر احمدی زاده) بعد از گشت‌وگذار دلنشین و به‌یادماندنی در باغ شاهزاده ماهان، خاطرات سفرتان را به کرمان با بازدید از جاهای دیدنی دیگر این شهر کامل کنید. مقبره شاه نعمت الله ولی که در نزدیکی همین باغ و در شهر ماهان قرار دارد، می‌تواند جاذبه بعدی در فهرست کرمان‌گردیتان باشد تا هرچه بیشتر این عارف بزرگ و نامی را بشناسید. بعد از آن از می‌توانید از موزه شاه نعمت الله ولی و نسخه‌های خطی نفیس آن دیدن کنید که در آستانه آرامگاه او قرار دارد. همچنینی می‌توانید سر زدن به موزه‌هایی چون موزه زرتشتیان، موزه ساعت، باغ موزه هرندی و بازارگردی در بازار تاریخی کرمان و بازدید از مجموعه گنجعلی‌خان همراه با خرید شیرینی‌های خوشمزه و سوغاتی را در برنامه خود بگنجانید. بازدید از گنبد جبلیه (موزه سنگ) از دیگر گزینه‌های پیشنهادی کجارو برای داشتن سفری فراموش‌نشدنی به این شهر است. عکس‌های باغ شازده ماهان در فصل پاییز منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان (عکاس: مهلا جنابی) شعر در مورد باغ شازده ماهان صفای جنت ماهان بهش کرمان است / ز یمن شاه ولی جایگاه عرفان است ز یاس و نسترنش بوی عاشقی آید / که عاشقان ولیش ز باده مستان است صبا وزد بگلستان ز سوی میخانه / که بوی عشق و صفا هدیه‌ای ز رحمان است بهر طرف ز صفا باغ‌های پر میوه / بباغ شازده‌اش هر دلی به پیمان است خوش است نور مه و اختران زیبایش / که نَرد عشق حبیبان ز مه نمایان است سکُنج دیدنیش روح بخش و روح‌افزا / که آزمند شفا بی‌خبر ز درمان است صبای بلبلو و روغنُو چو عرب آباد / بهر طرف ز شعف هدهد سلیمان است نوای بلبل شیدا سحرگهان تا صبح /کنار جوی روان محفلی ز جانان است چه خوش بفصل بهاران، هجوم مشتاقان / نوای نغمه شیوا بگل هزاران است بر آستان ولی نغمه‌ها کند بلبل / که هر گلش ز ترنم همیشه خندان است مزار شاه ولی غرق از گل و ریحان / رواق شاه ولی بهتر از گلستان است بنای شاه ولی زنده می‌کند جانان / که خاطرات کهن یادی از کریمان است برای صوفی و سالک چو مرکزی از عشق/ مکان شاه ولی جایگاه رندان است ز دیدگاه ولی هر هنر شود احیا / ببارگاه ولی خوش اثر ز پاکان است بحق ز قرب ولی وعده گاه معشوق است / ز وصل غنچه گل بلبلش غزل‌خوان است مقام شاه ولی قبله گاه هر عاشق/ بپیش صوفی حق بهتر از صفاهان است ز شور میکده‌اش مرشدان برقص آیند / بحق گدای خاک رهش شاه شاهان است کجاست حافظ و گوید که رشک شیرازی / تو رشک خلد برینی عطای یزدان است بنوش جام می یا علی بگو ناصر / که مست جام میش بنده‌اش سلیمان است «دیوان ناصری» پرسش‌های متداول شاهزاده ماهان کیست؟ شاهزاده ماهان، عبدالحمید میزرا ناصرالدوله فرمانفرمایان، نوه دختری ناصرالدین شاه و حاکم کرمان است که به تکمیل و ساخت‌وساز در این باغ اقدام کرد. باغ شاهزاده ماهان کجاست؟ باغ شازده ماهان در دل کویر جای گرفته است و یکی از جاهای دیدنی کرمان است که در نزدیکی این شهر و در دو کیلومتری شرق شهر ماهان از توابع کرمان قرار دارد. قیمت بلیط و ساعت بازدید از باغ شازده ماهان کرمان چقدر است؟ علاقه‌مندان می‌توانند همه روزه به جز ایام سوگواری رسمی، از ساعت ۹ صبح تا ۱۹ از باغ شاهزاده ماهان بازدید کنند. قیمت بلیط برای بازدیدکنندگان داخلی دو هزار تومان و برای بازدیدکنندگان خارجی ۱۵ هزار تومان است. مسیر دسترسی باغ شاهزاده ماهان چگونه است؟ برای دیدن باغ شاهزاده ماهان راهی استان کویری کرمان شوید. سپس جاده کرمان به بم را در پیش بگیرید. در ۳۵ کلیومتری این جاده و ۶ کیلومتر مانده به شهر ماهان، می‌توانید این باغ تاریخی و تماشایی را ببینید.

ادامه

طاق بستان کرمانشاه یادگار ارزشمند ساسانیان

بندر چابهار، بهشت گمشده ایران

تالاب لیپار چابهار

جزیره مارو؛ تکه‌ای از بهشت در ایران

میدان نقش جهان، برگی از تاریخ عصر صفوی

زیگورات چُغازَنبیل، نیایشگاه باستانی ایلامی ها

چهل ستون، کاخ باشکوه دوره صفوی در اصفهان

مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان

محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون، میراث جهانی یونسکو

غار علیصدر، یکی از بزرگ ترین غارهای آبی دنیا

قلعه رودخان، مستحکم‌ترین دژ گیلان

حرم مطهر امام رضا(ع)، بهشت معنوی ایران

جاذبه های گردشگری بکر و دیدنی ماسوله

موزه جواهرات ملی

جاهای دیدنی کیش ؛ سفر به مروارید خلیج فارس

سی و سه پل | شاهکار معماری صفویان

باغ شاهزاده ماهان، آبادانی در دل کویر کرمان

تماس با ما